خطبه 017-داوران ناشايست - ترجمه نهج البلاغه نسخه متنی

خطبه 017-داوران ناشايست

و از جمله كلام آن عاليجناب است كه فرموده: (فى صفه من يتصدى للحكم) در صفت كسى كه متصدى شود و پيش آيد از براى حكم كردن.

(بين الامه) ميان امت پيغمبر.

(و ليس لذلك باهل) و حال آنكه نباشد اين حكم كردن را از اهل آن.

يعنى اهليت آن نداشته باشد كه حكم كند ميان مردمان چون بنى تميم و بنى عباس و آن كلام بلاغت نظام اين است كه: (ان ابغض الخلائق الى الهل تعالى رجلان) به تحقيق كه دشمنترين خلقان به سوى خداى تعالى دو مردند.

مراد به بغض او سبحانه علم او است به مخالفت عبد در اوامر و اطلاق اين لفظ از قبيل اسم لازم است بر ملزوم يعنى عاصى ترين مردمان در اوامر الهى دو مردند: يكى از آن هر دو: (رجل وكله الله الى نفسه) مردى است كه بازگذاشته باشد حق سبحانه او را به نفس خودش و به سبب عصيان و طغيان او لطف از او بازگرفته و امور را با نفس خودش حواله نموده تا نفس اماره او را به هر كجا خواهد كشد نعوذ بالله من هذا.

(فهو جائر) پس آن بدروزگار تباهكار ميل كننده است و انحراف جوينده.

(عن قصد السبيل) از ميان راه راست كه راه حق است.

(مشغوف بكلام بدعه) به ميان دل او رسانيده شده است سخنان بدعت و جهالت.

در بعضى روايت به عين مهمله واقع شده
مشتق از شعف به معناى سوختن دل يعنى سوخته شده است دل او به اين كلام بدعت نشان.

(و دعاه ضلاله) و به خواندن مردم به گمراهى و بد عملى.

(فهو فتنه لمن افتتن به) پس او مرد فتنه و بلا است مر آن كسى را كه در فتنه و بلا افتد به واسطه او.

(ضال عن هدى من كان قبله) گمراه است از راه راست كسى كه بوده است قبل از او متصف به صفت امامت و خلافت حضرت عزت و نص حضرت رسالت.

(مضل لمن اقتدى به) گمراه كننده است مر كسى را كه اقتداء نمايد به او و پيروى او كند.

(فى حياته و بعد موته) در زندگانى او و بعد از فوت او به جهت بقاى آن اعتقادات فاسده كه از او اخذ نموده باشد.

(حمال خطايا غيره) بردارنده است بار گناهان غير خود را به جهت اضلال آن غير.

(رهن بخطيئته) در گرو است به گناه خود و گرفتار است به كار تباه خود چنانچه حق تعالى مى فرمايد: ليحملوا اوزارهم كامله يوم القيامه و من اوزار الذين يضلونهم بغير علم يعنى ايشان ضال و مضل شدند تا بردارند بار گناهان خود را به تمام روز رستخيز و بردارند بعضى از گناهان آنان كه گمراه ساخته اند ايشان را بى دانشى يعنى آن مقدار كه حصه اضلال باشد، غرض كه هم عقوبت خود خواهند كشيد به تمام و هم حصه آن قوم كه ايشان را گمر
اه كرده است.