كلمات غريب - ترجمه نهج البلاغه نسخه متنی

كلمات غريب

کلمه غريب 001

فصل: (فيه نذكره شيئا من اختيار غريب كلامه عليه السلام) اين فصلى است كه در او ياد مى كنيم چيزى را كه از بزگزيده كلام غريب آن حضرت است عليه الصلوه و التسليمات و اتحيه (المحتاج الى التفسير) كه احتياج دارد بعضى از آن عبارت به تفسير و تبيين.

(فى حديثه عليه السلام) در حديث شريف آن حضرت واقع است كه: (فاذا كان ذلك) يعنى هرگاه كه واقع شود آن علامتها در آن زمان مشاراليه (ذلك) علاماتى است كه ذكر فرموده وقوع آنها را در آخرالزمان براى ظهور كار خلافت و امامت صاحب الزمان (ضرب يعسوب الدين بذنبه) برود شاه دين پناه و امام قائم صاحب جاه با اتباع خود در اقطاع ربع مسكون استعاره فرموده لفظ (يعسوب) را كه در اصل موضوع است به ازاى پادشاه زنبوران، براى صاحب الزمان عليه صلوات الله الملك المنان.

و وجه تشبيه آن حضرت به (يعسوب الدين) پاكى ظاهر و باطن او است.

زيرا كه نحل نمى خورد الا پاك و نمى نشيند بر نجس و ناپاك، بيرون نمى آيد و ظاهر نمى شود از او الا طيب و طاهر، و لطافت خود به كثافت بدل نمى كند و ذيل طهارت خود را به لوث نجاست نمى آلايد و بر شاخ گل خوشبوى و شكوفه پاكيزه مى نشيند، برگها و شكوفه هاى لطيف تناو
ل مى نمايد و به اندك وقتى كه در درون او به شكل لعاب تازه خوشمزه جمع مى شود و شربتى بيرون مى آيد كه در داروخانه حكمت صفت (و فيه شفاء للناس) در شان او راست مى آيد.

و آن حضرت نيز متسم است به همين سمت.

و ديگر آنكه: مومن مثل زنبور عسل است در اكل طيب و اجتناب از نجس و خبيث.

پس تشبيه آن حضرت به (يعسوب)- كه امير زنبوران عسل است- در كمال لطافت باشد و بدانكه در اثبات (ضرب ذنب) از براى او چند قول است: اول آنكه (ضرب) به معنى سير است در ارض و (ذنب) استعاره است از براى اعوان و اتباع آن حضرت، و يا از براى استصحاب.

يعنى سير مى فرمايد در عرصه زمين آن شاه عالميان به مصاحبت انصار و اعوان خود به جهت تسخير جهان و تثبيت عدالت در ميان ايشان.

و قول دوم آن است كه چون زدن زنبور ذنب خود را بر زمين به واسطه لسع او است، پس كنايت فرموده به ذنب از نصب سيوف و سهام، و قائم آل محمد عليه السلام در ميان مخالفان از جهت قتل ايشان.

و قول سوم آن است كه (ضرب ذنب) كنايت است از ثوران و غضب آن حضرت از براى اثبات دين خدا در ميان كافيه برايا، و اين وجه اشبه ثلاثه است يعنى صاحب الزمان به ثوران درآورده قوت غضبيه خود را از براى دفع اعدا و
نصب دين خدا (فيجتمعون اليه) پس جمع شوند اتباع و انصار به سوى آن قائم آل طه (كما يجتمع قزع الخريف) همچنانكه جمع مى شوند پاره هاى ابر متفرقه، در فصل خريف و وجه شبه، سرعت اجتماع است، زيرا كه (قزع خريف) سريع التالف است (و قال السيد) و سيد قدس سره مى فرمايد كه ((يعسوب الدين) السيد العظيم المالك لامور الناس يومئذ) يعنى يعسوب دين، سيد و مهتر عظيم القدرى است كه مالك و متصرف همه كارهاى مردمان باشد (و (القزع) قطع الغيم التى لا ماء فيها) و قزع پاره هاى ابر است كه نباشد آب باران در آن و اين بديهى است كه ابر بى آب در رفتار اسرع مى باشد.

پس معنى مراد آن است كه در وقت ظهور صاحب الزمان اصحاب و اعوان او نزد وى دوان باشند و شتابان چون پاى ابر بى آب كه اسرعند در سير در فصل خزان.