فرهنگ موضوعات کلی نهج البلاغه نسخه متنی

‌صفحه‌ى 13

حقيقت يكم اين كه سر سلسله خاندان عصمت كه پس از پيامبر عظيم الشأن اسلام، امير المؤمنين على بن ابي طالب (عليهما السلام) است، تجسمى است از قرآن مجيد- آن كتاب الهى كه خاتم و جامع همه كتب آسمانى- است.

اين كه: «امير المؤمنين (عليه السلام) قرآن ناطق و وجودش تبلورى از آن كتاب الهى است» از منابع معتبر اسلامى برآمده، همانند شعارى بس مقدس بر چهره قرون و اعصار مى‏درخشد.

حقيقت دوم اين كه رواياتى متنوع در منابع اوليه اسلام مخصوصا حديث مقدس: «مساوات امير المؤمنين على بن ابي طالب (عليه السلام) با رسولان الهى در امتيازاتى كه خداوند سبحان به آنان عطا فرموده است»(1) باضافه آيه مباهله كه «على بن ابي طالب (عليه السلام) در آن، نفس رسول اعظم منظور شده است»(2) با كمال وضوح اثبات مى‏كنند كه على (عليه السلام) آن بزرگ بزرگان و آن يگانه نسخه انسان كامل كه پس از وجود نازنين محمد مصطفى (صلّى الله عليه وآله وسلّم) نظير او به عرصه هستى گام نگذاشته است،

(1). حديث مساوات امير المؤمنين (عليه السلام) را اهل سنت نيز نقل نموده‏اند. از آن جمله در كتاب الرياض النضرة 2 ص 218 و 202 و در تاريخ مدينة دمشق- تصنيف العالم الحافظ ابى القاسم على بن الحسن بن هبة اللَّه الشافعى المعروف به ابن عساكر- با تحقيق آقاى شيخ محمد باقر محمودى ج 2 ص 225 و ص 280 با اسناد متعدد و در شرح تجريد الاعتقاد- خواجه نصير الدين طوسى ص

388- شارح ملا على قوشچى كه بى شك يكى از برجسته‏ترين علماى اهل سنت است، حديث را چنين نقل كرده است: «من اراد ان ينظر الى آدم فى علمه، و الى نوح فى تقواه و الى ابراهيم فى حلمه و الى موسى فى هيبته و الى عيسى فى عبادته فلينظر الى على بن ابى طالب (هر كس بخواهد بنگرد به آدم در علمش و به نوح در تقوايش و به ابراهيم در حلمش و به موسى در هيبتش و به عيسى در عبادتش بنگرد به على بن ابي طالب (عليه السلام))

(2). آيه مباهله چنين است: فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكاذِبِينَ (آل عمران- 61) و اگر كسى در باره دين حق پس از آنكه علم بحقيقت آن براى تو رسيد احتجاج كند پس بگو بيائيد ما فرزندانمان را بخوانيم شما هم فرزندانتان را بخوانيد و زنانمان را بخوانيم و شما هم، و خودمان را بخوانيم شما هم خودتان را بخوانيد سپس يكديگر را نفرين نموده لعنت خدا را بر دروغگويان قرار بدهيم) همه مفسران بدون استثناى قابل توجه برآنند كه پيامبر اكرم (صلّى الله عليه وآله وسلّم) أبناءنا را بر امام حسن و امام حسين و نساءنا را بر فاطمه زهرا و أنفسنا را به حضرت على (عليه السلام) اطلاق فرمود.