فطرت نسخه متنی

چيزي نيست ولي از بس اين حرفها را همين جور قالبي تكرار مي كنند ، عبارتهاي خوبي قبلا ساخته و پرداخته اند و اين عبارتها را تكرار مي كنند ، و به عبارت ديگر از بس اين حرفها را با عبارتهاي خيلي زيبا تكرار مي كنند ، كسي روي اينها فكر نمي كند كه آيا اين حرفها درست است يا نادرست . نظريه خاص ماكس مولر كه توحيد قبل از شرك وجود داشته ، نظريه اي است كه وجود دارد ولي پيرو زياد ندارد ، اغلب نظريه شان اين است كه شرك قبل از توحيد وجود داشته . البته با منطق دين و اسلام چنين است كه توحيد قبل از شرك وجود داشته ، يعني شرك يك توحيد منحرف شده است . نظريه اينها اين است كه شرك قبل از توحيد وجود داشته ، ولي هر جا كه تاريخ نشان مي دهد كه از بشر نشانه اي هست كه مسأله اشتراك اوليه را از روي نشانه ها به دست آورده اند و به عبارت ديگر هر جا كه از بشر نشانه اي پيدا شده ، از پرستش نشانه اي هست .

من اين را ديگر به عنوان نقل نظريه ديگران نمي گويم ، به عنوان نظريه ديني و مذهبي چرا ، ولي به عنوان نظريه ديگران نمي گويم كه [ هر جا از بشر نشانه اي پيدا شده ] از " توحيد " نشانه اي هست . هر جا كه از زندگي بشر - اعم از اشتراكي و غير اشتراكي و اختصاصي - نشانه اي هست ، از پرستش هم نشانه اي هست . هنوز اثري از زندگي بشر به دست نيامده است كه آثار پرستش در آن وجود نداشته باشد . - برخي گفته اند كه در دوران قبل از آتش اثري از پرستش ديده نشده است .

اين را من به اين خصوصيات نمي دانم ، ولي مي دانم كه اين حرف بر خلاف نظريه عموم است . تازه اين كه شما مي گوييد ، باز به مسأله اشتراك اوليه بر نمي خورد . شما مي گوييد كه از وقتي آتش [ كشف شد پرستش نيز پديد آمد ] . آنچه كه ما به موجب آن ، نظريه ماركسيستها را رد كرديم اين بود كه طبق اين نظريه ، در دوره اشتراك اوليه ( 1 ) و قبل از دوره كشاورزي كه اينها معتقدند مالكيت از دوره كشاورزي پيدا شد امكان ندارد كه پرستش وجود داشته باشد ، در صورتي كه قبل از آن دوره قطعا به اقرار خود آنها پرستش وجود دارد . حال اين مسأله اي كه شما مي گوييد كه در دوران قبل از آتش اثري از پرستش ديده نشده ضرري به جايي نمي زند . به علاوه " ديده نشده " دليل بر عدم نيست .

1. البته دوره اشتراك اوليه چند دوره بعد است ، بايد گفت " در دوره زندگي دسته جمعي قبيله اي " ، همان دوره قبل از دوره كشاورزي ، كه دوره صيد و شكار و غيره است .