مقدمه - فلسفه تاریخ جلد 2

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

فلسفه تاریخ - جلد 2

مرتضی مطهری

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

مقدمه

همان طور كه در مقدمه جلد اول ذكر شده است ، مجموعه " فلسفه تاريخ " درسهاي استاد شهيد آيه الله مطهري تحت همين عنوان در سالهاي 1355 تا 1357 براي برخي از شاگردانشان بوده است كه در منزل استاد ايراد مي شده است . در جلد اول ، بخشي از كتاب لذات فلسفه ويل دورانت و كتاب تاريخ چيست ؟ اثر " اي ، اچ ، كار " مورد بحث قرار گرفت . در اين جلد بخشي از كتاب ماركس و ماركسيسم اثر آندره پي يتر تجزيه و تحليل شده است .

همچون جلد اول گاهي يكي از شاگردان كنفرانس داده است كه عين يا خلاصه آن به طور مشخص آورده شده است . اين كتاب شامل سه بخش است . در بخش اول ريشه هاي فكري فلسفه ماركس بررسي شده و تاثيرپذيري ماركس از هگل و فويرباخ مورد بحث قرار گرفته است . در بخش دوم نظريه معروف ماركس به نام " ماديگرايي تاريخي " تحليل شده و درباره تناقض ميان اين نظريه و منطق ديالكتيك و نيز درباره تعديل ماركس و انگلس در نظريه جبر اقتصادي سخن رفته است
. بخش سوم درباره پركسيس يا فلسفه عمل است . در اين بخش درباره رابطه ميان انسان و كار ، پراگماتيزم ، تعارض ميان فلسفه عمل و جبر تاريخ و مسائل ديگري بحث شده است . گرچه به دليل سقوط اتحاد جماهير شوروي ماركسيسم حضوري در جهان امروز ندارد
، ولي بحث درباره اين مكتب هميشه مفيد و راهگشاست . در اين كتاب به مطالب و نظريات بديعي از استاد شهيد برمي خوريم كه درخور تامل و بهره گيري است . از خداي متعال توفيق انتشار مجلدات بعدي اين مجموعه را مسالت مي كنيم . اول مهرماه 1377 برابر با دوم جمادي ثان 1419

1. ريشه هاي فكري فلسفه ماركس :

همكار خيلي صميمي ماركس كه به او ماركس دوم هم مي گفتند انگلس است كه او هم در سال 1820 يعني دو سال بعد از ماركس در شهر " بارمن " متولد مي شود : انگلس خدمات زيادي نسبت به ماركس داشته ، چه از جهت مادي و چه از جنبه هاي فكري . از جهت مادي ، همان دوره فلاكت ماركس به وسيله تامينهاي مادي انگلس اداره مي شد و اگر او نبود وي اصلا قادر به ادامه حيات نبود .

خودش از يك خانواده ثروتمند از اهالي " بارمن " بود و يك كارگاه نساجي و خلاصه ثروت قابل ملاحظه اي داشتند ، و بعد اشاره مي كند كه محيط خانوادگي انگلس او را خيلي زود به يك جوان سركش مبدل كرد ( 1 ) . يك مساله در اينجا همين است
كه هم خود ماركس هم انگلس ، اينها هيچكدام وابسته به آن طبقه اي كه مدافع آن طبقه از آب درآمدند نبودند ، يعني اينها جزو طبقه اي كه مدافع آن طبقه بودند نبودند يعني از طبقه كارگر نبودند . خودش از طبقه بورژوا بوده ، انگلس هم كه اصلا از طبقه سرمايه دار بوده ، پدرش كارخانه دار بوده و [ مولف ] علت عصيان انگلس را فقط يك امر رواني توجيه مي كند ، مي گويد به علت


1. خلاصه اي از صفحات 8 و 9 كتاب ماركس و ماركسيسم .

/ 50