لزوم بهره گيرى از سنت رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم

كتاب هاى مختلفى كه به جمع آورى احاديث پرداخته اند، چه به صورت مسند يا در شكل سنن و يا موضوعى، حاوى بخش بزرگى از سيره رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم با تاءكيد بر جنبه هاى دينى اين نقل هاى بود. اين مجموعه ها از رواياتى ساخته شده كه پس از رحلت رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم توسط مسلمانان و به ضرورت دين شناسى، به تدريج گردآورى مىشد.نكات تاريخى در بيشتر ابواب فقه و درلابلاى نقلها آمده وكتاب الجهاد يا كتاب السير نزديكترين باب فقهى است كه با مغازى رسول الله صلّى الله عليه وآله وسلّم ارتباط دارد. در اين باب است كه بطور عمده، مسايل تاريخى جنگها به ضرورت دانستن احكام آنها آمده است.كتاب السير ابو اسحاق فزارى كه به چاپ رسيده به وضوح نشانگر توجه تاريخى محدثان مىباشد.چنانكه محمد بن حسن شيبانى هم كتاب السير الكبير نگاشته است! كتاب السير به عنوان جزئى از كتاب هاى حديثى، در تمامى اين مجموعه هاآمده است.

رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم به عنوان يك شخصيت برجسته مىتوانست نقش تاريخى ويژه اى را براى خويش در اذهان مسلمانان به وجود آورد. نگرش مسلمانان درباره پيامبر صلّى الله عليه وآله وسلّم به عنوان اسوه مستلزم بررسى دقيق و موشكافانه از زندگى آن حضرت بود به همين دليل در حال حاضر ما ريزترين گزارش هاى مربوط به شخصيت رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم را در دست داريم. مقايسه آنها با ثبت همين جزئيات از زندگى ساير شخصيت هاى اسلامى در دوره هاى بعد نشانگر تاءثير تاريخى و تاريخ نگارى آن ميان ميان مسلمانان بوده است به عنوان نمونه شعبه شمائل نگارى در تاريخ ‌هاى اسلامى، تا اندازه اى برگرفته از تلاش نسل اول در ترسيم قيافه آن حضرت بوده است.

خواهيم ديد كه كتاب هاى سيره در حد بررسى زندگى شخصى آن حضرت و يا حتى تاريخ عمومى اسلام باقى نماندند و به طور اصولى تاريخ را به عنوان تاريخ مورد توجه قرار داده و به غناى كتاب هاى تاريخى افزودند.