نمازگزار هر گاه از دو سويه خشم و گمراهى رهيد، بر صراط مستقيم راه پوييد، و عبادتش را بر پايه اخلاص كامل به درگاه خداوند متعال عرضه داشت، به يقين يعنى به عين اليقين مىرسد، و آنچه با برهان فهميده به چشم مىبيند و آنچه را قرآن در اين آيه به او نويد داده مىيابد: و اعبد ربك حتى ياتيك اليقين (115) هدف اين آيه بيان فايده است نه غايت؛زيرا معناى آيه اين است كه از بركات و فوايد عبادت به مرتبه يقين رسيدن است، نه اين كه مقصود آيه محدود كردن عبادت و تعيين حد و مرز آن به يقين باشد به گونه اى كه وقتى يقين حاصل شد ديگر نيازى به عبادت نباشد و عبادت به كفشى ماند كه وقتى راه پوى به وادى مقدس يقين رسيد، لازم باشد آن را از پاى درآورد؛ بلكه عبادت به مانند دو مقدمه در علم منطق است كه براى رسيدن به نتيجه ضرورى است؛عبادت نردبان و وسيله ترقى به درجه برتر و بالاتر است، به گونه اى كه لازم است هر دو مقدمه در حدوث و بقا تا پايان رسيدن به نتيجه حفظ شوند و نردبان براى رسيدن به اوج كمال همچنان محفوظ بماند كه اگر دو مقدمه از بين بروند، نتيجه از بين مىرود و هر گاه نردبان سقوط كند، انسان سرنگون مىگردد، همانند سرنگونى شيطان رانده شده از درگاه خداوند متعال، كه به او گفته شد: فاهبط منها فما يكون لك ان تتكبر فيها. (116)
لطفا منتظر باشید ...
