اشاره: روز عيد سعيد غدير يكي از اين ايام سرور آل محمد، عليهمالسلام، است كه به عنوان «عيدالاكبر» ناميده شده، چرا كه روز اكمال دين و اتمام نعمتهاي پروردگار، به خاطر واقعه غدير و انتصاب شايسته و بحق حضرت علي، عليهالسلام، به امر الهي به جانشيني رسول معظم، صلّياللّهعليهوآله، است.پس شايسته است كه به پاس قدرداني از اين نعمت عظيم الهي و عرض ادب به ساحت مقدس اميرالمؤمنين علي، عليهالسلام، عيد سعيد غدير را در خانواده و اجتماع باشكوه فراوان برگزار نماييم و از بركات معنوي اين روز عزيز بهرهمند شويم.آنچه در اين مختصر تقديم ميگردد آدابي است كه بزرگان دين به منظور گرامي داشت اين روز عزيز تعليم فرمودهاند:
1. روزه
روزه عيد غدير از مستحباتي است كه مكرر به آن سفارش شده است. اميرالمؤمنين، عليهالسلام، در خطبهاي كه در روز عيد غدير ايراد كردند فرمودند:و صوم هذا اليوم ممّا ندب اللّه إليه.روزه عيد غدير از مستحباتي است كه خداوند بدان فراخوانده است.حضرت امام صادق، عليهالسلام، فرمودند:يجب عليكم صيامه شكرا للّه و حمدا للّه.بر شما لازم است كه كه در روز عيد غدير براي سپاسگزاري از خداوند و ستودن او، روزه بگيريد.شخصي از امام صادق، عليهالسلام، پرسيد: چه كاري شايسته روز غدير است و چه عملي در آن، استحباب دارد؟حضرت پاسخ دادند: روزه و...امام صادق، عليهالسلام، درباره پاداش روزه عيد غدير فرمودهاند:روزه داشتن در روز عيد غدير پاداشي معادل روزه گرفتن در همه عمر دنيا را دارد.يا فرمودهاند:صوم يوم غدير خم كفّارة ستّين سنة.روزه داشتن روز عيد غدير خم، كفاره گناه شصت سال است.
2. افطاري دادن
از اعمالي كه به انجام آن در روز عيد غدير سفارش شده است؛ افطاري دادن به روزه داران است. حضرت علي، عليهالسلام، فرمودند:كسي كه در شامگاه عيد غدير، به يك مؤمن افطاري بدهد، گويا يك ميليون نفر از پيامبران ،شهيدان و صديقان را افطاري داده است. حال چگونه است پاداش كسي كه گروهي از مردان و زنان را افطاري دهد. و من ضامنم بر خدا كه از كفر و فقر آسوده گردد و اگر در همان روز يا همان شب تا عيد غدير سال ديگر بميرد، بر خداوند است پاداش او.
3. اطعام
از سنتهاي مؤكد ديگر در روز عيد غدير پذيرايي از مؤمنان است.امام صادق، عليهالسلام، درباره يكي از وظايف عيد غدير فرمودند:و أطعم إخوانك.و برادرانت را طعام ده.
4. آراستن
از ديرباز عيدها و جشنها با نظافت، غبارزدايي، پيراستن و آراستن همراه بوده است و شيعيان بايد اين روشها را براي عيد غدير نيز رعايت نمايند. چرا كه حضرت امام رضا، عليهالسلام، ميفرمايند:روز غدير، روز آراستن و زينت است. پس هر كس براي روز غدير، زينت كند، خداوند هر خطاي كوچك و بزرگ او را ميآمرزد و فرشتگاني را به سوي او ميفرستد، آنان نيكيهاي او را مينگارند و مراتبش را تا عيد غدير سال آينده بالا ميبرند. اگر او جان دهد، شهيد مرده است و اگر زيست كند، خوشبخت زيسته است.پس چه زيبا خواهد بود كه سردر منازل و اماكن عمومي تجارتي و اداري چراغاني شود تا شامل اين پاداش بزرگ گردد.
5. لباس نو پوشيدن
ما ايرانيان در عيد نوروز كه عيد تحويل سال است، نه تحول انسان، لباس نو ميپوشيم؛ پس چرا در عيد بزرگ ولايت، تن پوش نو نپوشيم؟ بجا خواهد بود كه در اين روز بزرگ لباس نو بپوشيم و بپوشانيم.حضرت امام صادق، عليهالسلام، ميفرمايد:و أن يلبس المؤمن أنظف ثيابه و أفخرها.يكي از وظايف روز غدير اين است كه مؤمن تميزترين و گرانقدرترين جامههاي خويش را بپوشد.
6. استفاده از بوي خوش
اسلام درباره به كارگيري بوي خوش و زدن عطر، بسيار سفارش كرده است. بخصوص در ايام عيد سعيد غدير سفارش ويژهاي نسبت به اين سنت خوب شده است. امام صادق، عليهالسلام، در پي وظايف مؤمن در روز غدير فرمودند:و يتطيّب إمكانه و إنبساط يده.و مؤمن به اندازه توان و دست باز بودنش بوي خوش استعمال كند.
7. ديدار با مؤمنان
زيارت برادران مؤمن از سنتهاي مهم اسلامي است، ليكن در روز عيد غدير، ديد و بازديد به عنوان يكي از شعائر مذهبي و ولايي و بيشتر مورد سفارش قرار گرفته و پاداش افزونتري دارد.حضرت امام رضا، عليهالسلام، فرمودند:من زارَ فيه مؤمنا أدخل اللّه قبره سبعين نورا و وسع في قبره و يزور قبره كلّ يوم سبعون الف ملك و يبشّرونه بالجنّة.هر كس كه در روز غدير به ديدار مؤمني رود خداوند هفتاد نور در قبرش داخل كند و قبرش را بگستراند، و هر روز هفتاد هزار فرشته به زيارت قبرش آيد و به او مژده بهشت دهد.
8. مصافحه (دست دادن)
دست دادن باعث افزايش محبت دو برادر ديني و سبب ريزش گناه و آمرزش ميگردد؛ اما دست دادن در روز عيد غدير كه عيد ولايت است جلوه ديگري دارد، به همين جهت در اين روز مصافحه (دست دادن) مورد تأكيد و سفارش قرار گرفته است.حضرت اميرالمؤمنين علي، عليهالسلام، فرمود:و إذا تلاقيتم فتصافحوا بالتّسليم.(در روز غدير) هنگامي كه با هم ملاقات ميكنيد همراه با سلام كردن با يكديگر دست بدهيد.
9. تبريك گفتن
معمولاً، وقتي نعمتي به انسان ميرسد يا پيروزي نصيبش ميشود تبريك گفتن لازم است و تبريك گفتن در روز عيد غدير از شعائر شيعه است و ميشود گفت گرمترين و سنت عقد اخوت و برادري در اسلام به زمان پيامبر اكرم، صلّياللّهعليهوآله، ميرسد. در آن موقع پيامبر، صلّياللّهعليهوآله، بين مهاجرين و انصار پيمان برادري را منعقد نمودند. و بجا خواهد بود كه اين پيمان برادري در روز عيد غدير برگزار بشود.واقعيترين تبريكها براي عيد غدير است.حضرت رضا، عليهالسلام، ميفرمايد:و هو يوم التّهنية يهنّيء بعضكم بعضا فإذا لقي المؤمن أخاه يقول: الحمدللّه الّذي جعلنا من المتمسّكين بولاية أميرالمؤمنين و الائمة سلاماللهعليهم.روز عيد غدير خم روز تهنيتگويي است. بعضي از شما به بعض ديگر تهنيت بگويد و هرگاه مؤمني با برادرش برخورد كرد بگويد: «ستايش مخصوص خداوندي است كه ما را از پيوستگان به ولايت اميرالمؤمنين، عليهالسلام، و امامان، عليهمالسلام، قرار داد».
10. دلجويي و مهرورزي متقابل
حضرت رضا، عليهالسلام، روز غدير را «يوم التودّد» خواندند؛ يعني روز مهر ورزيدن.در چنين روزي بايد معتقدان به ولايت، غم را از دل دوستان حضرت به هر نحوي كه مقدور باشد برطرف نمايند.
11.ـ ايجاد زمينههاي شادماني
عيد غدير يادآور بزرگترين و گرانقدرترين خاطره اسلام است خاطره استمرار رسالت پيامبر، صلّياللّهعليهوآله، با امامت علي، عليهالسلام.در چنين روزي نه تنها خود بايد دلشاد باشيم بلكه بايد زمينه شادماني ديگر برادران ايماني راهم فراهم سازيم.حضرت رضا، عليهالسلام، ميفرمايد:سرّ فيه كلّ مؤمن و مؤمنة.(در روز غدير) هر مرد و زن مؤمني را شادمان سازيد.
12. پيوند با بستگان و خويشان
در اين روز زمينه صله رحم ـ كه از سفارشات مؤكد اسلام است ـ كاملاً فراهم است.حضرت صادق، عليهالسلام، صله رحم را يكي از وظايف روز غدير بر شمردند:شايسته است در روز غدير با نيكي كردن، روزه گرفتن نماز خواندن و صله رحم بسوي خداوند متعال تقرب جوييد.
13. گشادهدستي نسبت به خانواده
يكي از دستورات اسلام ايجاد زمينههاي لازم در جهت راحتي و آسايش خانواده است و به مناسبت عيد غدير تاكيد بيشتري شده است.حضرت امام صادق، عليهالسلام، ميفرمايد:و يوسّع الرّجل فيه علي عياله.(در روز غدير) مرد بايد براي خانواده خود گشايش بيشتري فراهم كند.
14. كارگشايي
برآورده ساختن نيازهاي مردم و رفع گرفتاري آنان از سنتهاي پسنديده در اسلام است و به انجام اينگونه كارها تاكيد فراوان شده است.علي، عليهالسلام، ميفرمايد:و البرّ فيه يثمر المال و يزيد في العمر.نيكي كردن (در روز غدير) مال را ثمربخش ميسازد و بر عمر ميافزايد.
15. هديه دادن
هديه دادن و گرفتن با توجه به ضوابط شرعي كار پسنديدهاي است و اثرات رواني خاصي، مخصوصا در كودكان و نوجوانان دارد و بهترين موقعيت هديه دادن عيد غدير است.و حضرت رضا، عليهالسلام، عيد غدير را روز هديه و بخشش مينامد:يوم الحباء و العطيّة.(عيد غدير) روز بخشش و هديه دادن است.
16. ابراز برائت
اعلام بيزاري از دشمنان خداوند روزه داشتن در روز عيد غدير پاداشي معادل روزه گرفتن در همه عمر دنيا را دارد.از پايههاي اساسي اسلام است و روز غدير روز بيزاري از كساني است كه با نپذيرفتن امامت حضرت علي، عليهالسلام، آشكارا با خدا و با پيامبر خدا مخالفت نمودند و بزرگترين جنايت و خيانت را به تاريخ بشريت كردند و در حقيقت اين عدم پذيرش سرآغاز تمام بدبختيها و بيچارگيها بود.بنابراين روز غدير، روز برائت از اينهمه ستمكاري و ستمكاران است.در يكي از دعاهاي روز غدير آمده است:و نبرأ ممّن يبرأ منه و نبغض من أبغضه.ما بيزاري ميجوييم از آن كس كه از علي [عليهالسلام] بيزاري جويد و دشمن داريم آن كس كه علي [عليهالسلام [را دشمن دارد.
17. ذكر صلوات
حضرت رضا، عليهالسلام، در وصف عيد غدير فرمود:يوم إكثار الصّلوة علي محمّد و ال محمّد.روز غدير روز صلوات فرستادن فراوان بر محمد و آل محمد است.
18. غسل
امام صادق، عليهالسلام، فرمودند:هنگامي كه روز غدير فرا برسد بايد در فراز آن (هنگام ظهر) غسل كرد.
19. نماز و نيايش
روز عيد غدير بهترين فرصت و موقعيت براي نيايش است؛ چرا كه روز غدير روز سپاس و ستايش به پيشگاه حضرت احديت است.حضرت رضا، عليهالسلام، ميفرمايد:هو اليوم الّذي يزيد اللّه في حال من عبد فيه.روز غدير روزي است كه خداوند، بر توان كسي كه او را نيايش كند، ميافزايد.و فرمود:روز غدير روزي است كه دعا در آن مستجاب ميگردد.نماز عيد غدير دو ركعت است كه بايد در هر ركعت پس از حمد ده، مرتبه سوره توحيد، ده بار آيةالكرسي و ده مرتبه سوره قدر را خواند. وقت نماز نيم ساعت پيش از ظهر است. پاداش اين نماز برابر است با صدهزار حج و صدها هزار عمره. كسي كه اين نماز را بخواند، هر چه از خداوند بخواهد برآورده شود.
20. زيارت
زيارت يكي از سنن سازنده اسلامي است چه از نزديك چه از دور. زيارت يك پيوند معنوي بسيار قوي بين شيعه و مقدسات اوست. از جمله آنها زيارت حضرت علي، عليهالسلام، از دور و نزديك است.امام رضا، عليهالسلام، به پسر ابينصر فرمودند:هر جا كه باشي در روز عيد غدير در بارگاه اميرالمؤمنين، عليهالسلام، حاضر باش. بي ترديد، خداوند، گناهان شصت ساله هر مرد و زن مؤمن را ميآمرزد و چند برابر آنچه در ماه رمضان، شب قدر و شب عيد فطر از آتش آزاد ساخته در آن روز آزاد ميسازد.در اين مورد به كتب ادعيه مراجعه شود.
21. خواندن دعاي ندبه
طبق مدارك معتبر خواندن دعاي ندبه در چهار عيد مستحب است؛ جمعه، فطر، قربان و غدير.توجه به فرازهاي اين دعا بخصوص آن قسمت كه در رابطه با غدير و خلافت حضرت، عليهالسلام، ميباشد ضروري است.
22. پيمان برادري (عقد اخوت)
سنت عقد اخوت و برادري در اسلام به زمان پيامبر اكرم، صلّياللّهعليهوآله، ميرسد. در آن موقع پيامبر، صلّياللّهعليهوآله، بين مهاجرين و انصار پيمان برادري را منعقد نمودند. و بجا خواهد بود كه اين پيمان برادري در روز عيد غدير برگزار بشود.براي نحوه بستن عقد به «مفاتيحالجنان» مراجعه كنيد.*. ستاد بزرگداشت غدير با همكاري مؤسسه تحقيقاتي احياي غدير، مشهد مقدس.روزه داشتن در روز عيد غدير پاداشي معادل روزه گرفتن در همه عمر دنيا را دارد.دست دادن در روز عيد غدير كه عيد ولايت است جلوه ديگري دارد، به همين جهت در اين روز مصافحه (دست دادن) مورد تأكيد و سفارش قرار گرفته است.روز غدير روز بيزاري از كساني است كه با نپذيرفتن امامت حضرت علي، عليهالسلام، آشكارا با خدا و با پيامبر خدا مخالفت نمودند و بزرگترين جنايت و خيانت را به تاريخ بشريت كردند.سنت عقد اخوت و برادري در اسلام به زمان پيامبر اكرم، صلّياللّهعليهوآله، ميرسد. در آن موقع پيامبر، صلّياللّهعليهوآله، بين مهاجرين و انصار پيمان برادري را منعقد نمودند. و بجا خواهد بود كه اين پيمان برادري در روز عيد غدير برگزار بشود.
لطفا منتظر باشید ...
