1ـ آثار زيان بار دروغ - اخلاق در قرآن کریم جلد 3

الْقَريبَ; از دوستى با دروغگو بپرهيز كه مانند سراب است، دور را در نظر تو نزديك، و نزديك را دور مىسازد». (و تو را گمراه مىكند). (1)

از روايات بالا به خوبى استفاده مىشود كه دروغ سرچشمه انواع گناهان و متزلزل كننده اركان ايمان و بدترين سخنان و دعوت كننده به انواع معاصى و شاخه اى از شاخه هاى نفاق و پاره كننده رشته هاى اعتماد و اتّحاد است، و درباره كمتر گناهى اين همه نكوهش و مذمّت ديده مىشود.

در اينجا نكات مهمى باقى مانده است كه به طور فشرده به آن مىپردازيم:

1ـ آثار زيان بار دروغ

گرچه آيات و رواياتى كه در بالا آمد به قدر كافى پرده از روى اين مسأله برداشت، ولى اهميت موضوع تحليل هاى بيشترى را در اينجا مىطلبد.

نخستين اثر زيان بار دروغ رسوايى و بى آبرويى و از دست دادن پايگاه اجتماعى و اعتماد مردم است.

ضرب المثل معروفى مىگويد: دروغ گو حافظه ندارد، و تجربيات نشان مىدهد كه دروغ بودن يك سخن را براى مدت طولانى نمى توان پنهان داشت اگر مسأله بى اهميتى باشد ممكن است فراموش شود، ولى اگر مسأله مهمى باشد سرانجام واقعيت ها خود را نشان مىدهد و راز دروغگو فاش مىشود، نه به خاطر اين كه دروغگو حافظه ندارد، بلكه به خاطر اين كه دروغ چيزى نيست كه آن را بتوان به حافظه سپرد زيرا يك حادثه كه واقع مىشود ارتباط زيادى به حوادث اطراف خود

1.نهج البلاغه، كلمات قصار، كلمه 38.