سوره طه آشنايى با سوره طه سوره اى كه در آستانه آن قرار گرفته ايم، بيستمين سوره از قرآن شريف است و بسيار مناسب است كه پيش از آغاز ترجمه و تفسير آن به نكاتى از شناسنامه اش اشاره گردد: 1 - نام اين سوره نام اين سوره مباركه «طه» است. اين واژه مبارك، و اين نام بلند و پر معنويت، از نام هاى الهام بخش پيامبر گرامى صلى الله عليه وآله است؛ و مفهوم آن به گونه اى است كه از ششمين امام نور آورده اند، بزرگمرد آزاده و حق پرستى است كه مردم را به سوى حق راه مى نمايد: «يا طالب الحق الهادى اليه» و خود پيشتاز و پيشوا و آموزگار و الگوى راه حق و عدالت است، و نام اين سوره از اين واژه و نخستين آيه آن برگرفته شده است. 2 - فرودگاه آن اين سوره به باور همه مفسّران و محدّثان در مكّه و در كنار كهن ترين خانه توحيد و تقوا بر قلب پاك پيامبر مهر و علم فرود آمده، و افزون بر اتفاق مفسّران بر اين نكته، كران تا كران آيات يكصد و سى و پنجگانه و محتواى آن نيز - كه بسان ديگر سوره هاى «مكّى» از خداشناسى و شناخت معاد و جهان پس از مرگ و حساب و كتاب سخن دارد و فرجام توحيدگرايى و شرك و بيداد را به تابلو مى برد - گواه اين واقعيت است. لا 3 - شمار آيات و واژه هاى آن لا در مورد شمار آيات اين سوره چهار نظر است: 1 - به باور شاميان اين سوره داراى 140 آيه است. 2 - امّا به باور كوفيان 135 آيه دارد. 3 - از ديدگاه حجازيان شماره آيات آن به 134 آيه مى رسد. 4 - امّا از ديدگاه بصريان داراى 132 آيه است. گفتنى است كه اين سوره داراى 1341 واژه و 5242 حرف است، و مى توان آيات آن را به بخش هاى دهگانه اى تقسيم نمود. 4 - پاداش تلاوت آن در روايات: 1 - از پيامبر گرامى صلى الله عليه وآله در اين مورد آورده اند كه فرمود: من قرأها اعطى يوم القيامة ثواب المهاجرين و الانصار. (241) هر كس اين سوره را آن گونه كه بايد، بخواند و بدان عمل كند، در روز رستاخيز، پاداش مهاجرين و انصار، يا ياران مكّى و مدنى پيامبر به او ارزانى خواهد شد. 2 - و نيز آورده اند كه فرمود: انّ اللّه تعالى قرأ «طه» و «يس» قبل اَن يخلق آدم... فلمّا سمعت الملائكة القرآن قالوا طوبى لأمّةٍ نزل هذا عليها.(242) خدا دو سوره «طه» و «يس» را دو هزار سال پيش از آفرينش آدم بر فرشتگان بيان فرمود، و آنان هنگامى كه اين آيات را شنيدند يكصدا گفتند: خوشا به حال جامعه و مردمى كه اين آيات و اين سوره ها بر آنان فرستاده مى شود، و خوشا بر دل ها و جان هايى كه پذيرشگر اين آيات مى باشند؛ و خوشا به زبان هايى كه به تلاوت اينها به گردش در مى آيند. و طوبى لاجوافٍ تحمل هذا، و طوبى لألسنٍ تتكلّم بهذا. (243) 3 - و نيز از آن حضرت آورده اند كه فرمود: لا يقرء اهل الجنة من القران الاّ «يس» و «طه».(244) مردم بهشت نشين، اين سوره و سوره «يس» را هماره تلاوت مى كنند. 4 - و از حضرت صادق عليه السلام آورده اند كه فرمود: لا تدعوا قرائة سورة «طه» فانّ اللّه يحبّها و يحبّ من قرأها، و من ادمن قراءَتها اعطاه اللّه يوم القيامة كتابه بيمينه،و لم يحاسبه بما عمل فى الاسلام، و اعطى من الأجر حتى يرضى: (245) هان اى مردم! تلاوت سوره «طه» را وانگذاريد، چرا كه خدا آن را دوست مى دارد؛ و نيز خدا مردمى را كه آن را تلاوت نمايند، دوست مى دارد. هر كسى بر تلاوت اين سوره ادامه دهد، خداى پرمهر در روز رستاخيز كارنامه زندگى اش را به دست راست او مى دهد، و در زندگى اسلامى اش از او حساب نمى كشد، و پاداش پرشكوهى به او ارزانى مى دارد كه خشنود گردد. روشن است كه همه اين پاداش ها در گرو آموزش و فراگيرى و تلاوت قرآن به منظور دريافت مفاهيم انسانساز او و عمل به مقررات عادلانه قرآن است و بس. 5 - دورنمايى از محتواى آن اين سوره با ياد خدا و نام بلند او، و گراميداشت بنده برگزيده اش محمد صلى الله عليه وآله و يادى از شكوه و عظمت سند جاودانه رسالت آن حضرت - قرآن شريف - آغاز مى گردد، و با به تابلو بردن پرتوى از صفات خدا، سرگذشت موسى و سردمداران استبداد و ارتجاع، فرازهايى در شناخت معاد و جهان پس از مرگ، سرگذشت آفرينش انسان و شرارت ابليس، فرود آدم و همسرش بر زمين و آغاز زندگى پرماجراى انسان ها در اين كره خاكى، و انبوهى از مفاهيم و معارف و پند و اندرزهاى انسانساز و الهام بخش، و با هشدارهاى تكان دهنده به گناهكاران و ظالمان به پايان مى رسد. اگر بخواهيم دورنمايى از محتواى اين سوره را به صورت كلّى در تابلويى ترسيم كنيم، اين عناوين و موضوعات را برخواهيم شمرد: يكتايى خدا و عظمت وصف ناپذير او، هدف از فرود قرآن، زنجيره اى از ويژگى هاى جلال و جمال پروردگار، گراميداشت پيامبر، سرگذشت درس آموز موسى به صورت گسترده و بخش هاى گوناگون، صحنه هايى از رستاخيز جهان و انسان، پاداش شايسته كرداران، فرجام دردناك بيدادگران، پرتوى از شكوه و عظمت قرآن، سرگذشت آدم و همسرش، وسوسه هاى شيطان، فرود انسان به زمين، و در لابه لاى اين بحث ها، ده ها پند و اندرز انسانساز و هشدارهاى تكان دهنده و الهام بخش ديگر...
لطفا منتظر باشید ...
