آيه: 105 يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ عَلَيْكُمْ أَنفُسَكُمْ لاَ يَضُرُّكُم مَّن ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ إِلَى اللّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ
ترجمه:
اي كساني كه ايمان آورده ايد! بر شما باد (حفظ) خودتان . چون شما هدايت يافتيد، آن كه گمراه شد زياني به شما نمي رساند. بازگشت همه ي شما به سوي خداست ، و او شمارا به آنچه مي كرديد، آگاه مي سازد.نكته ها:
بعضي اين آيه را دستاويز قرار داده و مي گويند: وظيفه ي هر كس تنها حفظ خود است ، و ما مسئول گناه ديگران و امر و نهي آنان نيستيم ! در پاسخ آنان مي گوييم : با وجود آيات و روايات متعدّد كه همه نشان از وجوب امر به معروف و نهي از منكر دارد، بايد گفت : مراد اين آيه رها كردن اين دو وظيفه نيست ، بلكه مراد آن است كه اگر امر و نهي صورت گرفت ، ولي اثر نكرد شما ديگر وظيفه اي جز حفظ خود نداريد. (205) علاوه بر آنكه حفظ جامعه از گناه به وسيله ي امر به معروف و نهي از منكر، يكي از مصاديق ((حفظ خويشتن )) است .پيام ها:
1- در راه حق ّ، از تنهايي نترسيم . (عليكم أنفسكم لايضركم )2- اگر حريف ديگران نمي شويم ، حريف نفس خود باشيم . (عليكم أنفسكم ...)3- انحراف جامعه ، مجوز گناه كردن افراد نيست . (عليكم انفسكم لايضرّكم ...)4- در قيامت ، هر كس مسئول كار خويش است . (عليكم أنفسكم )5- در پي كشف و افشاي عيوب ديگران نباشيم . (206) (عليكم انفسكم )6- اوّل خودسازي ، سپس جامعه سازي . (عليكم انفسكم )7- اهل ايمان بر رفتار و كردار نارواي گمراهان و عقائد باطل آنان مؤاخذه نخواهند شد. (عليكم انفسكم )8- در راه نجات ديگران ، خودتان غرق نشويد. (عليكم أنفسكم لايضرّكم )9- چنان بايد تربيت شويم كه فساد محيط و جامعه در ما تأثير نگذارد. (لايضرّكم )10- از خارج ، كسي به شما آسيب نمي زند. اگر شكست بخوريد، از خودتان است . (عليكم انفسكم لايضرّكم من ضل ّ)11- روحيّه ي خود را به خاطر انحراف ديگران از دست ندهيم . (عليكم انفسكم لايضرّكم من ضل ّ)12- راه اسلام چنان منطقي و استوار است كه شبهه و انحراف ديگران به آن خلل نمي رساند. (لايضرّكم من ضل ّ اذا اهتديتم )13- گرچه منحرفان در كمين هستند، امّا راه مصونيّت يافتن ، هدايت پذيري است . (لا يضرّكم من ضل ّ اذا اهتديتم )14- ايمان به معاد، عامل خودسازي است . (الي اللّه مرجعكم )15- پيروي از نياكان و تقليد كوركورانه از ديگران ، در قيامت نجات بخش انسان نيست ، بلكه هر كس بايد پاسخگوي راه و عمل خويش باشد. (عليكم انفسكم ... فينبّئكم )16- رفتار و كردار انسان در دنيا، فرجام او را در قيامت روشن مي كند. (فينبّئكم بما كنتم تعملون )205-اين مضمون را در حديثي از پيامبر(ص )نيز مي خوانيم تفسير نورالثقلين
206-تفسير نورالثقلين