آيه: 45 وَكَتَبْنَا عَلَيْهِمْ فِيهَا أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَالْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَالأَنفَ بِالأَنفِ وَالأُذُنَ بِالأُذُنِ وَالسِّنَّ بِالسِّنِّ وَالْجُرُوحَ قِصَاصٌ فَمَن تَصَدَّقَ بِهِ فَهُوَ كَفَّارَةٌ لَّهُ وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أنزَلَ اللّهُ ف َأُوْلَـئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ
ترجمه:
و در آن (تورات ) برايشان مقرر كرديم كه (در قصاص ) جان در برابر جان و چشم در برابر چشم و بيني در برابر بيني و گوش در برابر گوش و دندان در برابر دندان باشد و همه ي زخمها را (نيز به همان ترتيب و اندازه ) قصاص است . پس هر كه آن را صدقه دهد، كفّاره ي گناهانش محسوب شود و كساني كه به آنچه خدا نازل فرموده حكم نكنند، پس آنان همان ستمگرانند.نكته ها:
در آيه ي قبل گفته شد كه تورات هدايت و نور است ، در اين آيه ، قانون قصاص مطرح شده و شايد نشان آن باشد كه قانون قصاص درجامعه ، سبب نور وهدايت است . همان گونه كه در آيه ديگر مي خوانيم : (ولكم في القصاص حيوه) (105) براي شما در قصاص حيات وزندگي است .نام بردن از چشم وگوش در قانون قصاص از باب نمونه است وگرنه آسيب به هر عضوي قصاص دارد. (106) .امام صادق (ع)درباره ي اين آيه فرمود: خداوند به اندازه آنچه از قصاص عفو شود، از گناهان او مي بخشد. (107) .در تورات ، ((ديه )) نيست ، مجرم يا قصاص مي شود يا عفو. امّا در اسلام ، ديه به عنوان راه سوّم مطرح است . (108) .پيام ها:
1- همه ي انسان ها، از هر نژاد و قبيله ، فقير و غني ، در مقابل قانون يكسانند، و خون كسي رنگين تر از ديگري نيست . (109) (النّفس بالنفس )2- قصاص ، در اديان پيشين هم بوده است . (110) (كتبنا عليهم فيها)(اسلام و اديان ديگر، قوانين مشابهي دارند.)3- صدقه ، تنها انفاق مالي نيست ، عفو و گذشت از مجرم هم نوعي صدقه است . (فمن تصدّق به )4- عفو ما از مجرم ، عفو الهي را بدنبال دارد. (فهو كفّاره له ) (شايد هم مراد اين باشد كه عفو ما، كفاره گناه مجرم باشد و او در قيامت ، به خاطر عفو ما گرفتار عذاب نشود) (111) 5- در اسلام همراه مسائل كيفري ، مسائل اخلاقي هم مطرح است . (وكتبنا عليهم فيها... قصاص فمن تصدّق به )6- جريمه ي مالي و حبس ، به تنهايي نمي تواند عاملي براي بازداشتن مجرم از جرم باشد. (النّفس بالنّفس )7- اگر حكم خدا جاري نشود، ظلم جامعه را فرا مي گيرد. (و من لم يحكم بما انزل اللّه فأولئك هم الظالمون )105-بقره ، 179
106-تفسير اطيب البيان
107-كافي ، ج 7، ص 358
108-تفسير قرطبي
109-البتّه ميان زن ومرد در حكم قصاص ، تفاوت هاي حكيمانه اي در كتب فقهي بيان شده است
110-تورات ، سفر خروج ، فصل 21، 23 و 26
111-تفسير الميزان