آيه: 86 وَإِذَا حُيِّيْتُم بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّواْ بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَسِيبًا
ترجمه:
وهرگاه شما را به درودى ستايش گفتند، پس شما به بهتر از آن تحيّت گوييد يا (لااقّل) همانند آن را (در پاسخ) باز گوييد كه خداوند همواره بر هر چيزى حسابرس است.نكته ها:
مراد از تحيّت، سلام كردن به ديگران، يا هر امر ديگرى است (339) كه با آرزوى حيات و سلامتى و شادى ديگران همراه باشد، همچون هديه دادن. چنانكه وقتى كنيزى به امام حسن عليه السلام دسته گلى هديه داد، امام او را آزاد كرد و در پاسخ سؤال مردم، همين آيه را قرائ ت فرمود. در اسلام، تشويق به سلام به ديگران شده، چه آنان را بشناسيم يا نشناسيم. و بخيل كسى شمرده شده كه در سلام بخل ورزد. و پيامبر به هر كس مى رسيد حتّى به كودكان، سلام مى داد. در نظام تربيتى اسلام، تحيّت تنها از كوچك نسبت به بزرگ نيست، خدا، پيامبر و فرشتگان، به مؤمنان سلام مى دهند. (340) (به آداب سلام در روايات مراجعه شود).پيام ها :
1- رابطه ى عاطفى خود را نسبت به يكديگر گرم تر كنيد. فحيّوا باَحسن 2- ردّ احسانِ مردم نارواست، بايد آن را پذيرفت و به نحوى جبران كرد. حيّوا باحسن منها 3- پاسخ محبّت ها و هدايا را نبايد تأخير انداخت. حرف فاء در كلمه فحيوا 4- پاداش بهتر در اسلام استحباب دارد. فحيّوا باحسن منها 5 - در پاسخ نيكى هاى ديگران، ابتدا به سراغ پاسخ بهتر رويد، اگر نشد، پاسخى مشابه. باحسن منها او ردّوها 6- در جنگ هم اگر دشمن پيشنهاد صلح كرد، شما با رحمت بيشترى بپذيريد، يا مقابله به مثل آن را بپذيريد. حييتم بتحيّة فحيّوا باحسن منها 7- از تحيّت هاى بى جواب نگران باشيد، كه اگر مردم پاسخ ندهند، خداوند حساب آن را دارد و نه عواطف مردم را بى جواب گذاريد، كه خداوند به حساب شما مى رسد. انّ اللّه كان على كلّ شيى ء حسيباً339-تفسير صافى.
340-تفسير قمى، ج 1، ص 145.