لطفا منتظر باشید ...
آيه: 104 الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا
ترجمه:
آنان كه در زندگي دنيا تلاششان گم و نابود مي شود، در حالي كه مي پندارند (همچنان ) كار شايسته و نيك انجام مي دهند.نکته ها
در روايات ، اين آيه به منكران ولايت اميرمؤمنان علي (ع) (328) و كساني كه در انجام حج ، امروز و فردا مي كنند (329) تفسير شده است .حضرت علي (ع) فرمود: مصداق آيه ، اهل كتابند كه در آغاز برحق بودند، سپس بدعت هايي در دين گذاشتند و گمان مي كردند كه كار نيكي انجام مي دهند. آنگاه فرمود: ((و ما اهل النهر منهم ببعيد))، نهروانيان دست كمي از آنان ندارند. (330) امام حسين (ع) در دعاي عرفه مي فرمايد: خدايا خوبي هاي ما بدي است و حقيقت هاي ما ادّعايي بيش نيست .همان گونه كه بهره مندي ها متفاوت و داراي درجاتي است ; دو برابر، چند برابر، ده برابر: (ضعف ، اضعاف ، عشره امثالها) و گاهي هفت صد برابر، (في كل ّ سنبله مأه حبّه) (331) و گاهي فوق تصوّر، (فلا تعلم نفس ما اخفي لهم ) (332) ، ضرر و زيان ها نيز داراي مراحل و تفاوت هايي است : الف : گاهي معامله ي بدي است .(بئسما اشتروا) (333) ب : گاهي سودي ندارد.(فما ربحت تجارتهم ) (334) ج : گاهي خسارت است .(اشتروا الضّلاله بالهدي ) (335) د: گاهي غرق در زيان است .(لفي خسر) (336) ه\\\': گاهي خسارت بزرگ و آشكار است .(خسرانا مبينا) (337) و: گاهي خسارت در تمام ابعاد است .(بالأخسرين اعمالا) (338) زيانكاران چند گروهند: الف : گروهي كه كار نيك نمي كنند.ب : گروهي كه براي دنيا كار مي كنند، نه آخرت .ج : گروهي كه كار مي كنند و مي دانند كه كارشان صحيح نيست .د: گروهي كه در زيانند و مي پندارند كه سود مي برند.سه گروه اوّل ، ممكن است با توبه به فكر اصلاح خود و جبران بيفتند، ولي گروه چهارم چون به فكر چاره نمي افتند، بدترين مردمند. مثل راهبان مسيحي كه خود را از لذّات حلال دنيا محروم مي كنند ومورد انتقاد انبيا نيز هستند، يا مثل زاهدنماهاي رياكار.كساني كه اعتقادات صحيحي ندارند و از پندارهاي باطل خود پيروي مي كنند، تنها در يك عمل خسارت نمي كنند، بلكه در همه ي برنامه ها زيان مي بينند. زيرا معيار ارزش هر كاري انگيزه ي درست آن است و قرآن نيز با تعابيري همچون : (أحسب ، يحسبون ، لا يحسبن ّ،أ فحسبتم و...) از حسابگري هاي متّكي به خيال و پندار بي اساس ، انتقاد كرده است .پيام ها:
1- پيامبر مأمور بيان سود و زيان واقعي مردم است . (قل ... اعمالا)2- شيوه ي پرسش و پاسخ ، از بهترين روشهاي آموزش و تربيت است . (هل ...)3- انسان در معرض غفلت از سود و زيان خويش است . (هل ننبّئكم ...)4- هيچ عملي محو نمي شود، گرچه به نظر گم مي شود. (ضل ّ سعيهم )5- تكيه بر خيال نكنيم و واقع گرا باشيم . (يحسبون )328-تفسير نورالثقلين
329-تفسير ابوالفتوح
330-تفسير مجمع البيان
331-بقره ، 261
332-سجده ، 17
333-بقره ، 90
334-بقره ، 16
335-بقره ، 175
336-عصر، 2
337-نساء، 119
338-كهف ، 103
