غيبت و راز طول عمر حضرت مهدى عجل ا... تعالى فرجه الشريف

زهرا طهماسبى - معارف اسلامى

(گرايش فقه) - ورودى 72

راز طول عمر

در ابتداى اين بخش، به آن دسته از عقايدشيعه - پيرامون امام عصر «عج » - كه باعث طرح سؤالاتى از جانب مخالفان شده است،اشاره مى كنيم:

1- مهدى «عج »، دوازدهمين امام وجانشين پيامبر«صلى الله عليه وآله » و فرزند امام حسن عسكرى «عليه السلام » است.

2- مهدى «عج » هم اكنون زنده است وبيش از هزار سال از عمر او مى گذرد.

3- مهدى «عج » زنده است ولى ازنظرها پنهان است. ايشان زندگى طبيعى دارند ولى به طور ناشناس در همين جهان زندگى مى كنند. (1)

ديگر فرق اسلامى به جز معدودى عقيده دارند كه ايشان در آخر الزمان متولدمى گردند هرچند از دودمان پيامبراند. آنان طول عمر و غيبت طولانى براى آن حضرت قايل نيستند. البته عده كمى از اهل سنت نيزاو را فرزند امام حسن عسكرى «عليه السلام »مى دانند.

طول عمر انسان

عمرهاى عادى كه ما ديده ايم غالبا از100 يا 150 سال تجاوز نمى كنند، آنها هم جزء نوادر محسوب مى شوند. ولى آيا عمرطبيعى حد ثابتى دارد؟ آيا راهى براى افزايش طول عمر هست؟ آيا انسان ماننديك باطرى كوچك، عمر معينى دارد؟ مثلا24 ساعت پشت سر هم كار كند، سپس نيروى آن تمام شود؟ در جهان همه نوع دوام و بقايى وجود دارد. در دل اتمها ذراتى هستند كه 11000 ثانيه عمر مى كنند ولى درمقابل، عمر كره زمين به 5000 ميليون سال تخمين زده شده است. (2)

دليل زنده اى كه براى اثبات اين عقيده مى توان اقامه كرد، آزمايشهايى است كه گروهى از دانشمندان بر روى گياهان و حيوانات به عمل آورده اند ودر شرايط خاصى در آزمايشگاه توانسته اند گاهى عمر يك موجودزنده را به 12 برابر افزايش دهند، اگرفرضا چنين آزمايشى روى انسان انجام گيرد، عمر او به بيش از 1000 سال نيزمى رسد.

اگر هم فرض كنيم نوع انسان به طبع نخستين خود، حد ثابتى از عمردارد اين موضوع را نمى توانيم تعميم بدهيم. زيرا افرادى استثنايى وجوددارند كه عمرشان با استانداردها وضوابط علمى مطابقت ندارد.

ايراد مخالفان از طول عمر امام زمان «عج »

اگر مشكل طول عمرحضرت «عج »، از جانب ماترياليستهاكه همه چيز را از زاويه مادى و قوانين مادى طبيعى نگاه مى كنند، مطرح شود، پاسخ همان است كه در بحث قبل آمد. ولى اگر از سوى خداپرستانى چون مسيحيان و يهوديان يا اهل تسنن بيان شود، در جواب آنان علاوه برآنچه گذشت، سخنان ديگرى نيزداريم.

آنها براى قدرت بى پايان خداوند وبراى فرستادگان، معجزات فراوانى قايل هستند. به تعبير ديگر خدا راحاكم بر قوانين طبيعى مى دانند، نه محكوم اين قوانين و هرچه خدا اراده كند همان مى شود و اراده او مافوق علل طبيعى است. آيا در ابتداى خلقت حد متوسط عمر يك انسان معمولى،1000 سال نبود ؟ آيا كسى از اين امورتعجب مى كرد و آن را خرق عادت مى دانست ؟ پزشكان معاصر ودانشمندان زيست شناس و بيولوژ -يستها، بعد از مدتها تجربه و آزمايش وسپرى كردن عمر خود در كنج آزمايشگاهها به اين نتيجه رسيده اندكه همه بافتهاى مهم بدن انسان، ازعمر جاويد برخوردار است و اگرعاملى پيش نيايد براى هميشه زنده خواهند ماند.

مسيحيان معتقدند كه دشمنان مسيح او را به دار آويختند. پس از چندروز عيسى «عليه السلام » برخاست و به آسمان رفت و الآن نيز زنده است. ولى ما شيعيان كشته شدن آن حضرت رارد مى كنيم و معتقديم ايشان زنده است. از طرفى هيچ مسلمانى عمرطولانى نوح «عليه السلام » را انكار نمى كندچون صريحا در قرآن آمده است:

«فلبث فيهم الف سنة الا خمسين عاما» (3)

داستان عزيز كه در قرآن آمده وانگورى كه 100 سال تازه و سالم بود.پس صحيح و سالم نگهداشتن انگورمهمتر است يا بدن حضرت حجت «عج » ؟

جريان اصحاب كهف و حضرت خضر«عليه السلام » را نيز مى توان شاهدآورد (4) . در اين امر به هر حال كسانى درشك هستند كه غرق در ماده وطبيعت اند، به روى حقايق چشم بسته اند و قادر به درك بعضى امورنيستند. به هر حال خفاشان نور آفتاب را نمى بينند.

فايده وجود امام در دوران غيبت

پيامبر اكرم «صلى الله عليه وآله » در پاسخ اين پرسش كه فايده وجود مهدى در عصرغيبت چيست، فرمودند: «اى والذى بعثنى بالنبوة انهم ينتفعون بنور ولايته فى غيبته كانتفاع الناس بالشمس و ان جللها السحاب.»

«آرى سوگند به خدايى كه مرا به نبوت برگزيد مردم از رهبرى او دردوران غيبتش بهره مى گيرند همانگونه كه از خورشيد به هنگام گرفتن و رفتن آن پشت ابر بهره مى برند.»

آثار وجود آن حضرت در دوران غيبت عبارت است از:

1- اميدبخشى:

شيعه به وجود امام زنده عقيده دارد; هرچند او را نمى بيند، ولى خودرا تنها نمى داند. رئيس يك جمعيت ياكشور، مادام كه زنده است هر چند درسفر باشد، مايه حيات و حركت و نظم و آرامش آنهاست ولى شنيدن ازدست دادن او، گرد ياس و نا اميدى برهمه مى پاشد. (5) شيعه همواره انتظاربازگشت آن سفر كرده را كه قافله دلهاهمراه اوست، مى كشد; انتظارى سازنده و اثربخش كه هر روز احتمال ظهور او را مى دهد. در روايات بسيارزيادى در منابع مذهبى آمده كه امام «عج » بطور مداوم در دوران غيبت، مراقب حال پيروان خويش است و طبق يك الهام الهى از اوضاع واحوال آنها آگاه مى شود و به روايتى همه هفته، برنامه اعمال آنها به نظر اومى رسد و از كردار آنها آگاه مى شود. (6)

2- پاسدارى آيين خدا:

مهدى «عج » حافظ اسرار الهى است و حامل حقيقت دين و سرانجام خواهد آمد و دلايل و نشانه هاى روشن پروردگار باطل نمى گردد.

3- تربيت يك گروه ضربتى آگاه:

آنگونه كه از روايات اسلامى برمى آيد، گروه كوچكى از آماده ترين افراد كه سرى پرشور از عشق خدا ودلى پر ايمان و اخلاص براى تحقق بخشيدن به آرمان اصلاح جهان دارند،با او در ارتباطند و از طريق اين پيوندتدريجا ساخته مى شوند و روح انقلابى بزرگترى كسب مى كنند;انقلابى سازنده و بارور براى ريشه كن ساختن هرگونه ظلمى.

4- تاثير روحانى و نامحسوس:

مى دانيد كه خورشيد يك سلسله اشعه نامرئى دارد به نام اشعه مافوق بنفش و مادون قرمز و يك سلسله اشعه هاى مرئى كه از تركيب آنها با هم هفت رنگ معروف حاصل مى شود.يك رهبر بزرگ آسمانى نيز، اگر پيامبرباشد يا امام علاوه بر تربيت تشريعى كه از طريق گفتار و رفتار و تعليم وتربيت عادى صورت مى گيرد، نوعى تربيت روحانى از راه نفوذ معنوى دردلها و افكار دارد كه مى توان آن راتربيت تكوينى ناميد.

5- ترسيم هدف آفرينش:

هيچ عاقلى بدون هدف گام برنمى دارد و هر حركتى كه در پرتو عقل و علم انجام گيرد در سير، هدفى خواهد داشت. براى بيان بهتر مطلب مثالى مى آوريم; در باغى در لابلاى بوته هاى گل و درختان، علفهاى هرزمى رويد. هرگاه به آبيارى آن گلهاى زيبا و درختان تنومند مى پردازيم،علفهاى هرزه نيز سيراب مى شوند واگر گلها و درختان خشك شود، ازآبيارى دست مى كشيم.

جهان آفرينش مانند باغ پر طراوت و انسانها مانند علفها و بوته هاى باغندو همان گروهى كه هدف اصلى آفرينش را تشكيل مى دهند، توجيه كننده هدف آفرينش و مايه نزول هرخير و بركتند. پس وجود مبارك آن حضرت «عج » نيز همچون باران رحمت و فيض خداست اعم از اينكه در ميان مردم آشكارا زندگى كند ياناشناس بماند. چنانكه از معصومين «عليهم السلام » نقل شده است:

« بيمنه رزق الورى و بوجوده تثبت الارض و السماء »

به بركت وجود او مردم روزى مى برند و به خاطر او آسمان و زمين برپاست.

6- امتحان و آزمايش:

گروهى كه ايمان محكمى ندارند،باطنشان ظاهر مى شود و كسانى كه ايمان در اعماق دلشان ريشه كرده است به واسطه صبر و ايمان به غيب،ارزششان معلوم و به درجاتى نائل مى شوند.

به وسيله غيبت از بيعت كردن باستمكاران محفوظ مى ماند.

امام رضا«عليه السلام » به حسن بن فضال مى فرمايد: گويا شيعيانم رامى بينم كه هنگام مرگ سومين فرزندم امام حسن عسكرى «عليه السلام »،در جستجوى امام خود همه جارا مى گردند، اما او رانمى يابند. حسن بن فضال گويد: چراغايب شود؟ امام «عليه السلام » مى فرمايد:براى اينكه وقتى با شمشير قيام كند، بيعت احدى برگردنش نباشد. (7)

به وسيله غيبت از خطر قتل نجات مى يابد. (8)

زراره گويد: حضرت صادق «عليه السلام »فرمود: قائم بايد غايب شود. عرض كردم: چرا ؟ فرمود: از كشته شدن مى ترسد. (9)

چرا امام زمان (عج) ظهورنمى كنند با اينكه ظلم و فساد عالم رافرا گرفته است ؟

براى تحقق يك انقلاب همه جانبه در سطح جهانى، تنها وجود يك رهبرشايسته كافى نيست بلكه آمادگى عمومى لازم است و متاسفانه هنوزدنيا آماده پذيرش چنان حكومتى نشده است. به علاوه مردم بايد به قدركافى تلخيها و بى عدالتيها و ضعف قوانين را لمس كنند. مردم بايداحساس كنند كه بحرانهاى كنونى،زاييده نظامهاى كنونى است و اين نظامها از حل بحرانها سرانجام عاجزند. مردم بايد تشنه شوند چرا كه تا تشنه نشوند، سراغ چشمه آب نمى روند. از سوى ديگر گرد آوردن تمام مردم جهان در زير يك پرچم گسترده، به تعليم و تربيت و رشدفرهنگى بالا و نيز به تكامل صنعتى نياز دارد.

امام منتظر «عج » نيز همچون منتظران خود در انتظار است. ما درانتظار مقدم اوييم و او در انتظار صدورحكم ظهور از جانب حق تعالى.

«اللهم اجعلنا من انصاره و اعوانه »

منابع

1) لباف - على: الفباى محبت امام عصر، تهران، بدر، 1374، چاپ اول

2) حكيمى - محمدرضا: خورشيد مغرب، تهران، فرهنگ اسلامى، 1360

3) سعيد - حسن: خدا و مهدى، تهران، نشر فرهنگى رجاء، 1364، چاپ چهارم

4) امينى - ابراهيم: دادگستر جهان، قم، شفق، 1367، چاپ دهم

5) جمعى از نويسندگان: معارف اسلامى، تهران، سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انسانى دانشگاهها

6) مكارم شيرازى - ناصر: مهدى انقلابى بزرگ: قم، هدف، 1367، چاپ دهم

7) دوانى - على: مهدى موعود، ( جلد سيزدهم، بحارالانوار، مجلسى )

1) مكارم شيرازى - ناصر: مهدى انقلابى بزرگ، ص 211-260

2) همان منبع

3) عنكبوت، آيه 14

4) و لبثوا فى كهفهم ثلاث مائه سنين و ازدادواتسعا (كهف / 25)

5) رك: مكارم شيرازى: همان منبع، ص 250-265; سعيد - حسن: خدا و مهدى، ص 160

6) مكارم شيرازى: همان منبع، ص 255

7) امينى - ابراهيم: دادگستر جهان، ص 147

8) اثبات الهداة، ج 6، ص 431

9) علت ترس آن حضرت اين است كه كشته شدن ايشان به صلاح جامعه و دين نيست زيرا هريك از امامان «عليهم السلام » پس از شهادت جانشينى داشتند اما امام زمان (عج) جانشينى ندارند و دراين صورت زمين خالى از حجت مى ماند.