طَبيبُ النَّفسِ :
پزشك جان

11305- الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ في صِفةِ النبيِّ صلى الله عليه و آله ـ :

طَبيبٌ دَوَّارٌ بِطِبِّهِ، قد أحكَمَ مَراهِمَهُ، و أحمى (أمضى) مَواسِمَهُ، يَضَعُ ذلكَ حيثُ الحاجَةُ إلَيهِ، مِن قُلوبٍ عُمْيٍ، و آذانٍ صُمٍّ، و ألسِنَةٍ بُكْمٍ، مُتَتَبِّعٌ بدَوائهِ مَواضِعَ الغَفلَةِ، و مَواطِنَ الحَيرَةِ . (1)

11306- الإمامُ الصّادقُ عليه السلام ـ في وصيَّتِهِ لابنِ جُندَبٍ ـ : اجعَلْ نفسَكَ عَدُوّا تُجاهِدُهُ، و عارِيَةً تَرُدُّها؛ فإنّكَ قد جُعِلتَ طبيبَ نفسِكَ، و عُرِّفتَ آيَةَ الصِّحَّةِ، و بُيِّنَ لكَ الداءُ، و دُلِلتَ على الدَّواءِ، فانظُرْ قِيامَكَ على نفسِكَ . (2)

11307- عنه عليه السلام ـ لرجُلٍ ـ :

إنّك قد جُعِلتَ طبيبَ نفسِكَ، و بُيِّنَ لكَ الداءُ، و عُرِّفتَ آيَةَ الصِّحَّةِ، و دُلِلتَ على الدَّواءِ، فانظُرْ كيفَ قيامُكَ على نفسِكَ . (3)

پزشك جان

11305- امام على عليه السلام ـ در توصيف پيامبر صلى الله عليه و آله ـ فرمود : پزشكى است كه با دانش خود ، همواره ميان مردم مى گردد ، مرهمهايش را بخوبى درست كرده و ابزار داغ كردنش را گداخته و آماده است و آنها را هر جا كه لازم باشد ، مى گذارد، از دلهاى كور گرفته تا گوشهاى كر و زبانهاى گنگ . جاهاى غفلت و مواضع حيرت را جستجو و آنها را با داروى خود درمان مى كند .

11306- امام صادق عليه السلام ـ در سفارش به ابن جندب ـ فرمود : نفْس خود را دشمنى دان كه با آن جهاد مى كنى و عاريه اى بشمار كه بايد برگردانى ؛ زيرا كه تو طبيب نفْس خويش قرار داده شده اى و نشانه سلامتى به تو شناسانده شده و درد براى تو روشن شده و به دارو راهنمايى شده اى ؛ پس به درمان خودت بپرداز .

11307- امام صادق عليه السلام ـ خطاب به مردى ـ فرمود : تو طبيبِ نفْسِ خويش قرار داده شده اى، و درد به تو نشان داده شده و نشانه سلامتى به تو شناسانده شده و به دارو راهنمايى شده اى ؛ پس بنگر كه چگونه به درمان خود مى پردازى .

(انظر) عنوان 517 «النفس» .

1-نهج البلاغة : الخطبة 108 .

2-تحف العقول : 304 و 305 .

3-الكافي : 2/454/6 .