لطفا منتظر باشید ...
انتشار اخبار و بيان مفاهيم قرآني به زبان ساده
م . حسن بيگي به مناسبت انتشار صدمين شماره هفتهنامه «گلستان قرآن» گفت و شنودي با احمد مسجدجامعي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و مديرمسئول مجله گلستان قرآن داشتيم كه چون از مصاحبه به شيوههاي رايج اكراه داشت، قرار بر آن شد كه از سابقه انتشار و چگونگي شكلگيري انديشه انتشار «گلستان قرآن» سخن بگويد و حرف، حرف آورد.وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي بهعنوان موسس و مدير مسئول هفتهنامه «گلستان قرآن» اظهار داشت و در رابطه با زمينه هايي كه منجر به انتشار «گلستان قرآن» شد افزود:همزمان با برگزاري دومين دوره برگزاري نمايشگاه قرآن كريم، انديشه انتشار ويژهنامههايي شكل گرفت كه توسط روزنامه اطلاعات چاپ و همراه با آن روزنامه توزيع ميشد و تعدادي از نسخههاي آن را در نمايشگاه، بين بازديدكنندگان توزيع ميكردند و عمده مطالبش مفاهيم قرآني، هنرهاي قرآني، اخبار قرآني و... بود كه هدفش پوشش دادن خبري نمايشگاه بود.در نمايشگاه سوم اين كار ادامه يافت و مطالب آن تنوع پيدا كرد و نشريه به ويژهنامههاي بزرگسالان و كودكان تقسيم شد. مثلا هفتهنامه «هدهد» كه امسال در جريان برگزاري نهمين نمايشگاه بينالمللي قرآن كريم انتشار يافت، جزو بخش كودكان آن ويژهنامه بود.احمد مسجدجامعي، در ادامه سخنانش يادآور شد: آن زمان، طرحي در ذهن داشتم مبني بر اينكه براي هر استان گزارشهاي قرآني مستقل تهيه شود. مثلا وقتي قصد داريم نمايشگاه قرآني در يك شهر برگزار كنيم، گزارشهايي درباره مفسرين و مترجمين آن شهر و اخبار و اطلاعاتي از جلسات قرآني آن شهر تهيه و ارايه شود و در واقع، ويژهنامه حكم شناسنامه قرآني آن شهر را داشته باشد و طرح اين كار هم آماده شد. اما در عمل، به اين نتيجه رسيديم كه آنچه فراهم آمده اطلاعاتش بسيار محدود است و امكان انتشارش به صورت كتاب ممكن نيست و اگرچه بعدها كتابهاي ويژهاي به مناسبت برگزاري نمايشگاههاي قرآن در قزوين، همدان و... منتشر شد، اما نظر ما را تأمين نكرد.به گفته احمد مسجدجامعي، هدف اصلي از انتشار ويژهنامههاي اوليه آن بود تا مشابه نشرياتي كه به مناسبت نمايشگاه سراسري برگزار ميشود، در شهرستانها نيز به تناسب نمايشگاههاي استاني، ويژهنامههايي انتشار يابد. تا اينكه نوبت به برگزاري نمايشگاه قرآن كريم در استان «گلستان» رسيد و فيالواقع «گلستان قرآن» همزمان با برگزاري آن نمايشگاه، متولد شد.وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي با يادآوري اين نكته افزود: به مناسبت انتشار ويژهنامه در استان «گلستان»، عنوان «گلستان قرآن» براي آن در نظر گرفته شد وبعد چون به نظر رسيد اين عنوان مناسب نشريهاي قرآني است، همين عنوان براي آن حفظ شد.احمد مسجدجامعي در ادامه افزود: آن هنگام انتشار اخبار و مطالب قرآني در نشريات كشور بسيار ضعيف بودو اكثر روزنامهها، خبرنگار يا گزارشگري كه بتواند در زمينه اخبار قرآني كار كند نداشتند و تنها دو سه روزنامه، هفتهاي يكبار يا چند هفتهيكبار صفحهاي را به مطالب قرآني اختصاص ميدادند كه تهيه كننده مطالب تمام آنها نيز يكي از همكاران خودمان بود و چون احساس شد وي تنهاست و زمينه هم طوري نيست كه افراد جديدي در اين زمينه فعاليت كنند، انتشار «گلستان قرآن» به صورت هفتگي آغاز شد و هدف آن انتشار اخبار قرآني و بيان مفاهيم به زبان ساده بود و از سوي ديگر قصد داشتيم همان هدف نمايشگاههاي قرآن را در مدارس و حوزه هنر و تمدن و... تعقيب كنيم و اين اعتقاد وجود داشت كه با اين شيوه بهتر ميتوان مفاهيم قرآن را در جامعه منتشر ساخت و به اين نتيجه رسيديم كه «گلستان قرآن» براي آنكه بتواند جريان سازي كند، بايد به صورت هفتگي منتشر شود.وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي: روزي كه قرار شد «گلستان قرآن» به صورت هفتگي انتشار يابد، تقريبا اغلب كساني كه براي مشاوره و همفكري دعوت شده بودند، نظر مساعدي نسبت به اين كار نداشتند و معتقد بودند چنين كاري استمرار نخواهد داشت.همان نشريه، به صدمين شماره رسيده و امروز اين پرسش مطرح است كه وقتي امروز مجله را نگاه ميكنيد، چقدر آن را با آرمانهاي اوليه خود نزديك ميبينيد؟
فكر ميكنم به دو وجه بايد توجه داشت. يكي صورت ظاهري قضيه كه انتشار مرتب و هفتگي مجله و ديگري صورت باطني آن بود كه باعث شكلگيري نشريه شد و همانطور كه گفتم اهداف نمايشگاه را تعقيب ميكرد.نمايشگاه، از بدو برپايي تاكنون، مثل خيلي از ديگر نهادها، رشد كرده. مثلا اولين تشكل ناشران قرآني را شكل داده و اين ناشران، در واقع همان كساني هستند كه درابتدا به عنوان خادمان قرآن معرفي شدند. همين طور تشكل توليدكنندگان نرمافزارهاي قرآني در حال شكلگيري است.به نظر من «گلستان قرآن» تاكنون دو كاركرد داشته. يكي آنكه اخبار قرآني را منتشر ساخته و باعث افزايش اطلاعات فعالان در اين حوزه شده است. اما كاركرد ديگر كه مهمتر به نظر ميرسد اين است كه در واقع نسلي را تربيت كرده كه ميتوانند مفاهيم ديني را به زبان امروز بيان كنند و اين امر، خيلي مهم است. من بيشتر در اين فكر هستم كه بتوانيم كاري كنيم تا «گلستان قرآن» در تمام صفحات قرآني نشريات كشور باشد و همه برنامههاي ديني رسانهها و تلويزيون و... را تغذيه كند و به عبارت بهتر، تمام كساني كه انگيزه و انديشه كار كردن در اين زمينه را دارند، مقدمات كار برايشان فراهم باشد. در حقيقت انتشار «گلستان قرآن»، راهي است به سوي هدفي مهمتر و در نهايت اينكه به واسطه انتشار آن تشكلها شكل بگيرد؛ نهادهاي قرآني تشكيل شوند و فعالان قرآني تشويق و شناسانده شوند.اين آرمان، به چه شكل قابل اجرا است؟
به اين صورت كه افرادي داراي زبان و بيان كار قرآني تربيت كنيم و به جامعه مطبوعاتي كشور تحويل بدهيم. يعني همان كاري كه در زمينه كتاب اتفاق افتاد. ابتداي خدمت من در حوزه معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي هيچ روزنامهاي صفحه كتاب نداشت. ولي امروزه مطبوعات داراي تشكلي به عنوان خبرنگاران حوزه كتاب هستند. هدف «گلستان قرآن» هم بايد اين باشد كه مقدماتي را فراهم كند تا صفحات قرآني روزنامهها و نشريات، حاوي پيامهاي قرآني و مطالب زنده، شاداب و پرطراوت باشد. مثلا آرشيو عكسي ايجاد كند كه نه فقط براي خودش مورد استفاده باشد، بلكه به نشريات ديگر نيز سرويس بدهد. در نظر بگيريد در سطح كشور ما حدود 80 هزار مسجد وجود دارد و هماكنون بيش از هزار كانون فرهنگي و هنري در اين مساجد داير است و هر كانون فرهنگي حداقل ده، دوازده نفر عضو دارد. اگر ما بتوانيم يك شبكه خبرگزاري در سطح كشور راهاندازي كنيم و به صورت منطقهاي كلاسهايي تشكيل دهيم براي تربيت افرادي كه اخبار اين كانونها را پوشش بدهند و نوشتههايشان در نشريات محلي و استاني چاپ بشود، در آن صورت هدفي كه در ابتدا وجود داشته، تحقق مييابد و اين امر ميتواند به تأسيس يك خبرگزاري تخصصي و اطلاعرساني در حوزه معارف ديني و قرآني بيانجامد.تا جايي كه ميدانيم «گلستان قرآن»، تنها هفتهنامه قرآني جهان است. به نظر شما در تعاملات فرهنگي جاي «گلستان قرآن» كجاست؟
در حال حاضر، «گلستان قرآن» فقط در ايران منتشر ميشود. ولي طرحهايي وجود دارد تا در ساير نقاط دنيا نيز «گلستان قرآن» توزيع و يا نشرياتي مشابه «گلستان قرآن» منتشر شود و از جمله،اين حركت در لندن آغاز شده است. يك سايت اينترنتي هم قرار شده داشته باشيم كه آن هم ميتواند در اين زمينه نقش زيادي داشته باشد به خصوص كه جهان اسلام نيز نگاه روشنفكرانهاش به ايران است و از سوي ديگر كتابهايي كه در جهان، پيرامون اسلام انتشار مييابد، به مراتب بيشتر از كتبي است كه در كشورهاي اسلاميمنتشر ميشود ولي بايد در نظر داشت، به دليل غيررايج بودن زبان فارسي، بيواسطه نميتوان با جهان اسلام يا جهان عرب ارتباط برقرار كرد و معمولا به واسطه بايد ارتباط با آنها صورت بگيرد و به اين جهت، بايد از ابزار و شيوهاي جديد بهره گرفت و سايت اينترنتي يكي از راهها براي تحقق اين آرمان است و بايد روي آن سرمايهگذاري بيشتري بشود.در دو هفته اول برگزاري نمايشگاه قرآن 106 هزار نفر از سايت اينترنتي نمايشگاه قرآن استفاده كردهاند و طبق اطلاعاتي كه به دستمان رسيده از انتشار اولين شماره مجله قرآني به زبان انگليسي در لندن، استقبال بسيار خوبي به عمل آمده است و در همين رابطه، اين نكته قابل يادآوري است كه شما در مراسم معرفي خادمان قرآن كريم، اشارهاي داشتيد به اينكه سايت نمايشگاه ميتواند وسيلهاي براي استمرار فعاليتهاي قرآني و ارتباط بين فعالان قرآني در سراسر دنيا باشد.بله، به همين دليل اين سايت بايد دائمي باشد و بتواند جوابگوي نيازهاي مراجعهكنندگان به آن باشد.اين امر مستلزم يك سري امكانات و برنامهريزيهاي كلان و يك طراحي جديد است. مثلا وقتي قرار بود «گلستان قرآن» منتشر شود تا ده شماره، من خودم هر هفته سه ساعت وقت براي آن ميگذاشتم و جلساتي با حضور شخصيتهاي قرآني از قم و تهران تشكيل ميشد تا اينكه بالاخره مجله سبك و سياق مورد نظر را پيدا كرد و منتشر شد. به اضافه اينكه الان نمايشگاه بينالمللي قرآن كريم به صورت يك جاذبه براي كشور ما درآمده و مانند جاذبههاي توريستي ميتوانيم آن را به يك جاذبه بينالمللي تبديل كنيم. اين نمايشگاه ميتواند مسلمانان ساير نقاط جهان را نيز دربر گيرد و مثلا خبر دارم عدهاي كه درخارج از كشور از طريق برنامههاي تلويزيون در جريان برگزاري نمايشگاه قرار گرفتهاند، اظهار علاقه كردهاند در سالهاي بعد برنامه خودشان را طوري تنظيم كنند كه بتوانند به ايران بيايند و نمايشگاه را ببينند و بهطور كلي، فعاليتهاي قرآني ايران در ماه رمضان ميتواند جاذبههاي زيادي داشته باشد تا مسلمانان ديگر نقاط دنيا نيز به شركت در آن راغب شوند. به عبارت بهتر نمايشگاه ميتواند گسترش پيدا كند. مثلا من در ذهنم طرح «جشن رمضان» را دارم و اينكه به فرض جشنواره فيلم رمضان برگزار كنيم يا جشنواره تئاتر و موسيقي. به خصوص كه تا به حال 175 آواز و لحن آهنگهاي ويژه استقبال و بدرقه ماه رمضان شناسايي شده است.ما فرهنگ بسيار عظيمي داريم. اما تا به حال در خصوص جمعآوري و معرفي آن كار زيادي انجام نگرفته كه اين حركت در مورد مراسم ماه رمضان از امسال شروع شده است.
