بيان قصص ارزشمند قرآن كريم در قالب «پرده درويشي» كه اولين اثر از اين دست در سال گذشته با نقل قصه حضرت موسي در هشتمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم به نمايش گذاشته شد و يكي از قديميترين هنرهاي سنتي اين سرزمين افتخار يافت كه در خدمت قرآن مجيد قرار گيرد، استقبال قابل توجه بازديدكنندگان به خصوص نوجوانان را به دليل سادگي زبان و زيبايي باعث گرديد كه با هدف فراهم آمدن زمينهاي ديگر و متفاوت براي ارتباط و بهره مندي عاشقان قرآن با كلام خدا و حفظ و احياي هنر ديرينه پرده داري و پرده خواني بود و امسال نيز در نهمين نمايشگاه بين المللي قرآن دو قصه ديگر از قرآن مجيد، زندگي حضرت نوح (ع) و زندگي حضرت ابراهيم (ع) براي حضور در نمايشگاه آماده شده است .كه براي علاقهمندان توسط پرده خوانان ارايه ميشود. اين بخش كه علاوه بر جذب كودكان و نوجوانان جمع زيادي از افراد بزرگسال نمايشگاه را نيز به پاي پرده خواني ميكشاند از آن رو در ابتدا به صورت خلاصه به معرفي پرده خواني و ارايه اين هنر پرداخته و پس از آن گفتگويي كوتاه با غلام حسن با بوته كه يكي از اين پرده خوانان است انجام دادهايم كه در پي ميآيد: به محض آنكه شيعيان توانستند در ابراز علايق ديني خود اندكي احساس امنيت نمايند، كار ذكر و مدح اهل بيت عصمت و طهارت را از نهانخانه به ميدانها و پس از آن به تكايا و حسينيهها كشانده و كمال هنر را در اداي آن به مدد طلبيدند واعظين بر منبرها مداحان و مرثيه خوانان در پاي منبرها، تعزيه خوآنها و شبيه خوآنها در تكايا و حسينيهها و پرده داران و پرده خوانان از دورترين نقاط روستايي تا مراكز شهرهاي بزرگ، پرده خود را به ديوار توسل آويختند و گره پيوند مردم را با خاندان علوي محكمتر كردند. پرده داري و پرده خواني مردميترين شكل نمايش در ايران است كه هيچ گاه به عنوان هنري در خدمت خواص قرار نگرفته است .پرده خوان تصاوير متوالي منقوش بر پرده را با هنر خيالپردازي و صورت جلي خود بدان گونه به هم پيوند ميزند كه براي تماشاگرتمام عناصر و شخصيت پرده جان ميگرفت و واقعه آن گونه كه به روايت پرده خوان به كلام مينشست در جان بيننده جاري ميشد. اگرچه پرده داري و پرده خواني قبل از ورود اسلام به ايران جهت سرگرمي و بيان وقايع تاريخي و اسطورهاي وجود داشته اما اوج شكوفايي آن در زمان صفويه همزمان با فعاليتهاي تعزيه خواني، شبيه خواني، نقالي و شاهنامه خواني است و اگرچه پردهها در بر گيرنده تصاوير جنگها و حماسه سازي قهرمانان ملي و مذهبي بودند اما آنچه توانست دوام و بقاي خود را با اقبال عمومي تداوم بخشيد، پرده منقوش به واقعه عاشورا بود كه تا امروز هم همچنان جايگاه خود را حفظ نموده است. پرده نگاران اين گونه پردهها عموما" نقاشان موسوم به نقاشان قهوه خانهاي بوده و هستند كه بامدد از اعتقادات و باورهاي مذهبي خود شخصيتهاي پرده را در ذهن پرورانده و بر سينه پرده نقش ميبندند. در اين شيوة نقاشي به اصول رايج هنر نقاشي پايبندي چنداني وجود ندارد.آن كس كه محترمتر است بزرگتر كشيده ميشود، اگرچه در فاصله دورتر باشد و آنكس كه شريفتر است، نورانيتر است اگرچه در قعر تاريكي باشد. شايد همين خلوص در چهرهپردازي و صحنه آرايي موجود در اين سبك سبب شده است كه ارتباط بيننده با اين آثار عميقتر و ماندگارتر باشد. متاسفانه اين هنرمندان كه در مكتب دل دوره ديدهاند و از دانشگاه اعتقاد فارغ التحصيل شدهاند، به جز تعدادي انگشت شمار در عرصه هنر ملي و ديني كشور به جاي نماندهاند و خزان بي مهري هر روز گلي از اين گلستان را پرپر ميكند كه جاي تاسف و تامل است. غلامحسين با بوته متولد 1339 شهر تهران است و يكي از هنرمنداني است كه بيش از 18 سال در عرصه هنر تئاتر كشور فعاليت داشته است او بيش از يك سال است كه در نمايشگاههاي استاني قرآن كريم مشغول پرده خواني و نقل داستانهاي قرآني است در ايام ماه مبارك رمضان و هم زمان با برگزاري نهمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم نيز او به عنوان يكي از پرده خوانان مشغول نقل داستانهاي حضرت ابراهيم (ع) نوح (ع) و...است گفتگوي كوتاه ما با او را ميخوانيد: اگر ممكن است ابتدا كمي در مورد اين هنر صحبت كنيد؟ هنر پرده خواني يك نمايش تك نفره يا دو نفره است كه پرده خوان يا مرشد بايد به گونهاي خاص يا مخاطب خود ارتباط برقرار كند، گاهي داخل پرده برود و وارد نقل داستان شود و گاهي بيرون از آن يعني گاهي جزيي از آن داستان و گاهي كليّتي از اين داستان و بايد توان آنرا داشته باشد كه به صورت متفاوت و پي درپي خود را در نقشهاي مختلف نشان دهد. انگيزه شما از اينكه از هنر تئاتر به پرده خواني روي آورديد چه بود؟ در اين زمينه بهتر است بگويم كه شروع كارم ناخواسته بود اما پس از شروع اين كار برايم جذابيتهايي خاص داشت كه تصميم به ادامه آن گرفتم و پس از آن خودم مجذوب اين هنر شدم و بهتر است بگويم يك بابي برايم پيدا شد كه به سمت قرآن و مطالعه تفسير قرآن بردم و اين مسئله باعث شد كه مطالب دريافت كرده از قرآن و تفاسير قرآن را همراه با اشعار پرده خواني نقل كنم. براي مخاطبان و بينندگان چه جذابيتي دارد و چگونه بايد با بيان خود روي آنها اثر گزار باشيد؟شايد يكي از جذابيتها اين كار در نقالي و پرده خواني اين است كه با مخاطب به صورت رودررو هستيد و اين فعاليت به صورت زنده برخورد ميكنم و اين ارتباط مستقيم با مخاطب بخصوص در اين عصر رايانه و ارتباطات كه همه چيز همراه با تكنولوژي است چيزي است كه مخاطب را جذب ميكند يعني ارايه هنري سنتي و قديمي در كنار رسانههاي جديد، و چون هميشه دنبال راههاي نو براي جوانان هستيم ميتوان گفت ارايه اين هنر قديمي و سنتي در كنار فعاليتهاي جديد ميتوان بي نهايت براي جوانان جذاب باشد، ميتوان با پرده خواني و نقل قصص قرآني روح شخصيتهاي قرآني را در جوانان بوجود آورد و در واقع الگوها و افراد اسوه و پيامبران را از اين طريق به جوانان ميشناسانيم يعني مثلا" به آنها از خصلتهاي مولا علي (ع) ميگوييم چون فكر ميكنم از اين طريق جوانان جواب مطلوب ميدهند.با توجه به اينكه اشاره كرديد رسانهاي سنتي و قديمي در كنار امكانات و رسانههاي جديد ميتواند موفق باشد در مورد چگونگي اثربخشي اين فعاليتها صحبت كنيد و تجاربي كه در اين زمينه داريد براي ما نقل كنيد؟من اگر بخواهم بيان كنم موفق بودهام به تمام معنا اغراق است اما ميتوانم بگويم اين يك حركت سازندهاي است و براي كودكان و نوجوانان بسيار مفيد و ديدني و علاوه بر اينها افراد بزرگسال نيز بسيارند كه به تماشاي پرده خواني ميآيند. بحث ديگري كه بايد اشاره كنم اين است كه امسال بسياري از كودكان و نوجوانان كه مرا ديدهاند از من سوال ميكنند امسال كجا پرده خواني ميكنيد و سراغ مكان آنرا از من ميگيرند، همين نشانگر علاقه آنها و اثرگذاري اين حركت است كه آنها با خاطرهاي كه از سال گذشته دارند امسال نيز دنبال آن هستند و اين علاقه و پيگيري ميتواند نشانهاي از اثربخشي و اثرگذاري اين رسانه باشد. با چه شيوهاي مخاطبان را در طول چند ساعت پاي صحبتهاي خود نگه ميداريد؟بعضي اوقات بايد براي آنها لطيفه گفت گاهي به آنها جايزه ميدهيم و گاهي به جاي شخصيتهاي پرده براي آنها نقل ميكنم يعني اينكه در ارايه پرده خواني نبايد يكنواخت باشيم بلكه بايد متنوع عمل كرد كه باعث خستگي آنها نشود. با توجه به اينكه ميتوان گفت پرده خواني هنري است كه كم كم رو به فراموشي رفته است و با بيمهري اهل هنر رو به رو شده است چه راهكار و پيشنهادي براي رونق اين هنر و ارايه آن به شيوهاي نو داريد؟يكي از راهها همين است كه در كنار نمايشگاه قرآن و ديگر نمايشگاههايي كه مناسبت داشته باشد پرده خواني ارايه شود و فكر ميكنم اين شروع خوبي بوده است اما بايد ادامه خوبي هم داشته باشد يعني بايد جايگاهي خوب و مناسب براي آن در نظر گرفته شود، و بايد افرادي كه پرده خواني ميكنند حمايت شوند تا تعداد بيشتري از هنرمندان به اين هنر رويآورند و بايد براي اين كار افرادي به طور خاص تربيت شوند كه اين كار بخصوص در حوزه نقل قصص قرآني ادامه پيدا كند، چون پرده خواني كم كم رو به فراموشي رفته است و هر كسي حاضر نيست در اين حيطه فعاليت كند شايد دليل اصلي آن باشد كه مرشد نميتواند از عهده مخارج روزمره خود برآيد و اين باعث ميشود ادامه ندهد اما اگر حمايت شوند در اين زمينه دست به نوآوري نيز خواهند زد و شايد كه اين فعاليت را به شيوهاي متفاوت با گذشته ارايه دهند.
لطفا منتظر باشید ...
