در اين بخش احاديثي چند از حضرات معصومين (عليهم السلام) دربار? نكته سنجي و ظرافتهاي دستورات ديني نقل ميشود. پيامبر اكرم(ص) فرمودند: يسلم الصغير علي الكبير و يسلم الواحد علي الاثنين و يسلم القليل علي الكثير و يسلم الراكب علي الماشي و يسلم المار علي القائم و يسلم القائم علي القاعد. (همان، ص126، ش25321) كوچك بر بزرگ و يك نفر به دو نفر و گروه كمتر به گروه بيشتر و سواره بر پياده و رهگذر به ايستاده و ايستاده بر نشسته سلام كند. امام صادق(ع) نيز فرمود: يسلم الراكب علي الماشي و الماشي علي القاعد و اذا لقيت جماعةجماعة سلَّم الاقلَّ علي الاكثرِ و اذا لقي واحد جماعة سلم الواحد علي الجماعة. (كليني، بي تا: ج2، ص647) سواره بر پياده و پياده بر نشسته سلام كند و هنگامي كه گروهي بر گروه ديگر برخورد كردند، آنها كه كمترند بر آنها كه بيشترند سلام كنند و چون فردي به گروهي برخورد كرد او بر آنان سلام كند. و در حديثي ديگر فرمود: القليلَ يَبْدؤون الكثيرَ بالسلام و الراكبُ يبدأ الماشي و اصحاب البغال يبدؤون اصحاب الحمير و اصحاب الخيل يبدؤون اصحاب البغال. (همان، ص646) گروه اندك بر گروه بسيار سلام كنند و سواره بر پياده و استر سواران بر الاغ سواران و اسب سواران بر استر سوران سلام كنند.
نكتهها:
1- از سلام كردن كوچكتر به بزرگتر در مي يابيم كه احترام بزرگسالان و سلام كردن بر آنها را بايد از كودكي به فرزندان آموخت و اين وظيفه بر عهده والدين و مربيان است. 2- سلام كردن بر كسي، يعني سلامتي و امنيت او را خواستن. حال اگر سوارهاي بر پياده سلام كند، در واقع به وي اطمينان ميدهد كه مخل آسايش و امنيت او نيست. 3- اگر توصيه ميشود آنكه مركب بهتر و گران قيمتتري دارد بر كسي كه مركبش ارزانتر است سلام كند، براي اين است كه گاهي ثروت زياد موجب تكبر و در نتيجه استخفاف ديگران ميشود. در اين حال، تكريم تهيدستان و سلام كردن به آنان عمل مؤثري در جهت تضعيف كردن و از بين بردن تكبر و خودبزرگبيني است.