سلام كردن بر كودكان - سلام در قرآن و احادیث نسخه متنی

سلام كردن بر كودكان

از جمله آداب اسلامي كه در احياي شخصيت كودكان مؤثر است سلام كردن بر آنها است كه متأسفانه در جامعه كنوني چندان به آن توجه نمي‌شود، و از تأثير اين خلق نيكو در پرورش روحي و رواني كودكان غفلت مي‌شود.

در سير? پيامبر عظيم‌الشأن اسلام (ص) آمده است كه آن حضرت با سلام كردن به كودكان آنها را خوشحال مي‌فرمودند و بر ايشان احترام مي‌گذاشتند تا از دوران كودكي با شخصيت پرورش يابند.

انس بن مالك مي‌گويد:

ان رسول الله(ص) مرَّ عَلٰي صبيانٍ فسلمَّ عليهم. (محدث نوري، 1408 هـ.ق: ج8،ص364)

رسول خدا (ص) بر كودكان عبور كرد پس بر آنها سلام داد.

همچنين دربار? آن حضرت نقل شده است:

انه كان يسلم علي الصغير و الكبير.

اخلاقش چنان بود كه بر كوچك و بزرگ سلام مي‌كرد.

امام صادق(ع) از پدرانش(عليهم السلام) از نبي اكرم(ص) نقل مي‌كند كه آن حضرت(ص) فرمود:

خمس لست بتاركهن حتي الممات… و تسليمي علي الصبيان لتكون سنه من بعدي. (حرالعاملي، 1409 هـ .ق.: ج12، ص62، ش15651)

پنج چيز است كه آنها را تا لحظه مرگ ترك نمي‌كنم… (كه از جمله آنها) سلام كردن بر كودكان است، تا پس از من (در ميان پيروانم) سنتي باشد.

پاسخ دادن به سلام

پس از ذكر احاديثي چند در فضيلت آغاز كردن به سلام بايد دانست كه پاسخ گفتن به سلام واجب است. چنانكه رسول اكرم(ص) فرمود:

السلام تطوع و الرد فرضيه. (متقي هندي، 1431هـ .ق. ج9، ص122، ش25294؛ كليني، بي تا: ج2، ص 644)

سلام دادن مستحب است و پاسخ دادن به آن واجب.

بلكه قرآن كريم تأكيد دارد كه پاسخ سلام و تحيت كامل‌تر و بهتر از سلام است:

و اذا حييتم بتحيه فحيوا باحسن منها او ردوها… (نساء/86)

و هنگامي كه به شما سلام و تحييتي گفته شد، پس به سلام و تحييتي بهتر از آن، يا مانند آن پاسخ بگوئيد.

در تفسير اين آيه شريفه از امام باقر و صادق (عليهم السلام) نقل شده است:

ان المراد بالتحيه في الايه السلام و غيره من البر. (طبرسي، 1379 هـ.ق. : ج2، ص85)

منظور از تحيت در آيه، سلام و هر گونه نيكي كردن است.

كنيزي يك شاخه گل به حضور امام مجتبي(ع) هديه كرد. حضرت در مقابل، او را آزاد كرد و هنگامي كه از علت اين کار سئوال كردند، فرمود: خدا اين ادب را به ما آموخته، آنجا كه مي‌فرمايد: « و اذا حييتم بتحيه فحيوا باحسن منها».و سپس اضافه فرمود: تحيت بهتر همان آزادكردن او است. (العروسي الحويزي، بي تا: ج1، ص524، به نقل از مناقب ابن شهر آشوب)