فرهنگ رزق و روزى - از پارسایان برایم بگو نسخه متنی

فرهنگ رزق و روزى

خداوند براى همه ى مخلوقات و بندگان خود اعم از مومن و كافر، انسان و حيوان روزى خاصى مقرر فرموده است:

و من عاش فعليه رزقه [ نهج البلاغه، خطبه ى 109. ]

عياله الخلق ضمن ارزاقهم [ نهج البلاغه خطبه ى 91. ]

و لن يسبقك الى رزقك طالب [ نهج البلاغه قصار 379. ]

در واقع روزى هر كس معين و اندازه گيرى شده و در ديوان الهى به ثبت رسيده است بطوريكه هيچ كس جز دست تقدير الهى نمى تواند آن را كم يا زياد كند و يا روزى كسى را ببرد.

ذكر اين نكته لاز است كه اين تقدير و تقسيم، منافاتى با كار و تلاش ندارد، بلكه وظيفه مردم است كه خود را در راه تحصيل روزى تلاش كنند، زيرا خداوند خود دستور داده كه بندگان در راه تامين زندگى فعاليت كنند و از كار و برنامه ريزى كوتاهى ننمايند.

قد تكفل لكم بالرزق و امرتم بالعمل [ نهج البلاغه خطبه ى 114. ]

خداوند ضمانت روزى شما را كرده و شما مامور به تلاش هستيد.

تفاوت در روزى

نكته ديگر آنكه، تقسيم روزى يكسان نيست و خداوند بنابر مصالح بندگان و نظام زندگى انسان و اداره ى جهان روزى افراد را متفاوت مقرر فرموه است البته كسى از آن مطلع نيست و هيچكس نمى تواند بگويد كه روزى چه كسى كم يا زياد است و چه بسا كه خود افراد در اين زمينه دخيل باشند، زيرا روزى بر دو گونه است : يك نوع آن روزى قطعى است كه در هر صورت و در هر شرايط نصيب انسان مى گردد، ولى نوع ديگر آن بستگى به عوامل ديگر و منجمله تلاش و فكر و برنامه ريزى دارد، به اين بيان كه خداوند مقرر كرده است كه انسان با فكر و تلاش و ساير عوامل به اوج قدرت مالى و اقتصادى برسد.

در هر صورت، تفاوت در روزى وجود دارد و اگر كمى روزى معلول عوامل اختيارى نباشد قطعا مقدر آن فرد است و به صلاح و سعاد او خواهد بود و كسى نمى تواند آن را كم يا زياد كند و يا روزى كسى را بخورد.

بنابراين، آنكه روزيش كم است بايد فكر و تلاش كند و اگر به جايى نرسيد نبايد مايوس و نااميد شود، شايد دست تقدير بيش از آن براى او رقم نزده است و بيشتر از آن باعث مشكلات و مصائب مادى و معنوى او خواهد بود. بنابراين فرد خداشناس و موحد از آنچه براى او مقدر شده راضى و خشنود بوده و امورات خود را بر اساس آن تنظيم مى كند.

و من رضى برزق لله لم يحزن على مافاته [ نهج البلاغه قصار 349. ]

انه يخبرهم بالاموال و الاولاد ليتبين الساخط لرزقه [ نهج البلاغه، قصار 93. ]

پس بايد براى تامين و تحصيل روزى تلاش كرد ولى اين را هم بايد دانست كه هر تلاشى هم مثمرثمر نخواهد بود و باعث زيادى روزى نخواهد شد.

ليس كل طالب بمرزوق [ نهج البلاغه، نامه 31. ]

بعضى تصور مى كنند، كسانى كه روزيشان فراخ و ثروتشان زياد است، حتما از راه خلاف و نامشروع به دست آورده اند، يعنى آدم باايمان ممكن نيست كه ثروتمند و پرروزى باشد كه البته اين از نظر امام صحيح نيست و حتى دستورهايى داريم كه باعث زيادى روزى مى گردد:

1- الزكاه تسبيبا للرزق [ نهج البلاغه، نامه 31. ]- زكات دادن باعث و موجب روزى است.

2- شاركوا الذى قد اقبل عليه الرزق [ نهج البلاغه، نامه 31. ]- با آنكس كه روزيش فراخ است شريك شويد.

3- استنزلوا الرزق بالصدقه [ نهج البلاغه، نامه 31. ]- روزى را با صدقه بدست آوريد.

4- و قد جعل لله سبحانه الاستغفار سببا لدرور الرزق [ نهج البلاغه. ]- خداى سبحان استغفار را سبب زيادى روزى قرا داده است.

نكته مهم ديگر آنكه، بدست آوردن منال حرام و تحصيل ثروت از راه هاى نامشروع جزء رزق و روزى نيست و كسانيكه دست به مال حرام مى زنند و از آن پروا ندارند ، بدانند كه روزى حلال الهى را از دست داده و به جاى آن مال حرام مى خورند.