ضرورت امر به معروف از ديدگاه امام (عليه السلام)
حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام تمام ارزش ها و خوبى ها و جهاد در راه خدا را با نظارت مردمى ارزيابى كرده و آنگاه امر به معروف را از همه آنها برتر مى داند كه پشتوانه همه خوبى ها اجراى قانون است و اجراى قانون به «نظارت مردمى» وابسته است.امام على عليه السلام به اين حقيقت اشاره مى كند كه اگر «امر به معروف» و «نهى از منكر» در جامعه نباشد انواع زشتى ها در جامعه رواج پيدا مى كند و آنگاه در مسخ فرهنگى، ديگر دعاى پاكان نيز بى اثر است.
كه فرمود:
وَاللّهَ اللّهَ فِي الْجِهَادِ بِاءَمْوَالِكُمْ وَاءَنْفُسِكُمْ وَاءَلْسِنَتِكُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ.
وَعَلَيْكُمْ بِالتَّوَاصُلِ وَالتَّبَاذُلِ، وَإِيَّاكُمْ وَالتَّدَابُرَ وَالتَّقَاطُعَ.
لاَ تَتْرُكُوا الاَْمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ فَيُوَلَّى عَلَيْكُمْ شِرَارُكُمْ، ثُمَّ تَدْعُونَ فَلاَ يُسْتَجَابُ لَكُمْ.
«خدا را! خدا را! درباره جهاد با اموال و جانها و زبان هاى خويش در راه خدا.
بر شما باد به پيوستن با يكديگر، و بخشش همديگر، مبادا از هم روى گردانيد، و پيوند دوستى را از بين ببريد، امر به معروف و نهى از منكر را ترك نكنيد كه بدان شما بر شما مسلّط مى گردند، آنگاه هر چه خدا را بخوانيد جواب ندهد.»(14)
در رهنمود ارزشمند ديگر حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام به مراحل نظارت مردمى و امر به معروف اشاره مى فرمايد:
اءَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ، إِنَّهُ مَنْ رَاءَى عُدْوَانا يُعْمَلُ بِهِ وَمُنْكَرا يُدْعَى إِلَيْهِ، فَاءَنْكَرَهُ بِقَلْبِهِ فَقَدْ سَلِمَ وَبَرِئَ؛ وَمَنْ اءَنْكَرَهُ بِلِسَانِهِ فَقَدْ اءُجِرَ، وَهُوَ اءَفْضَلُ مِنْ صَاحِبِهِ؛ وَمَنْ اءَنْكَرَهُ بِالسَّيْفِ لِتَكُونَ كَلِمَةُ اللّهِ هِيَ الْعُلْيَا وَكَلِمَةُ الظَّالِمِينَ هِيَ السُّفْلَى، فَذلِكَ الَّذِي اءَصَابَ سَبِيلَ الْهُدَى، وَقَامَ عَلَى الطَّرِيقِ، وَنَوَّرَ فِي قَلْبِهِ الْيَقِينُ.
«اى مؤمنان! هركس تجاوزى را بنگرد، و شاهد دعوت به منكرى باشد، و در دل آن را انكار كند خود را از آلودگى سالم داشته است، و هركس با زبان آن را انكار كند پاداش داده خواهد شد، و از اوّلى برتر است، و آن كس كه با شمشير به انكار برخيزد تا كلام خدا بلند و گفتار ستمگران پَست گردد، او راه رستگارى را يافت و نور يقين در دلش تابيد.»(15)