حضرت امير المؤمنين عليه السلام فرمود:اَخْذُ الشّارِبِ مِنَ النِّظافَةِ، وَ هُوَ مِنَ السُّنَّةِ الطَّيِّبِ(كوتاه كردن شارب از نظافت و نشانه راه و رسم پيامبر صلّى الله عليه وآله است.) (61)امام على عليه السلام نسبت به نظافت و بهداشت دهان و دندان فرمود:السَّواكُ مُطَهَّرَةٌ لِلْفَمِ وَ مَرْضاةٌ لِلْرَّبِّ(مسواك زدن دهان را پاكيزه و موجب خشنودى پروردگار است.) (62)
ب بهداشت دست ها و غذا
يكى ديگر از راه هاى تاءمين بهداشت فردى در غذا، شستشوى دست ها قبل از غذاست.چه آن غذاهائى كه انسان با دست، آنها را مى خورد و چه غذاهائى كه با قاشق يا ديگر ابزار تغذيه، تناول مى نمايد،زيرا به هر حال اگر دست كثيف باشد غذا يا ابزار غذا را آلوده مى كند.بهترين روش بهداشت غذا، شستشوى دست ها قبل از غذا خوردن است، كه انسان با دست هاى تميز برسر سفره غذا بنشيند.امروزه در كشورهاى پيشرفته دست ها را مى شويند، امّا امير المؤمنين عليه السلام قبل از غذا وضو مى گرفتند،و در وضو بهداشت دست ها تا آرنج، و صورت و جلوى سر و تميزى پاها مطرح است.يعنى فراسوى بهداشت عمومى جهان، دستور مى فرمود،قبل از غذا، وضو بگيريد،تا با وضو گرفتن، دست و صورت و سر و پاها تميز گردد و آنگاه با نظافت كامل به خوردن غذا مشغول گرديد،و فرمود:مَنْ سَرَّ اءَنْ يُكْثَرَ خَيْرَ بَيْتِهِ فَلْيَتَوَضَّاء عِنْدَ حُضُورِ طَعامِهِ(كسى كه دوست دارد نعمت ها و خوبى ها در خانه اش فراوان گردد به هنگام غذا خوردن وضو بگيرد.) (63)و در رهنمود ديگرى فرمود:غَسْلُ الْيَدَيْنِ قَبْلَ الطَّعامِ وَ بَعْدَهُ زِيادَةً فِى الرِّزْقِ(شستن دست قبل و بعد از غذا خوردن، باعث فراوانى روزى است.) (64)
ج نقش سبزيجات در غذا
امروزه با برّرسى ها و آزمايشات فراوان به تاءثير چشمگير سبزيجات در غذاهاى روزانه انسان پِى بردند، و تاكيد مى كنند كه براى بسيارى از بيمارى ها، و سكته قلبى، سبزيجات مفيدند.حضرت امير المؤمنين عليه السلام در سر سفره خود همواره سبزيجات مفيد داشت و از آنها تناول مى فرمود.امام صادق عليه السلام در يك ميهمانى كه دو سفره انداختند بر سر سفره اى نشست كه سبزيجات بر روى آن چيده شده بود،از حضرت علّت آن را پرسيدند،خطاب به صاحب خانه فرمود:اى حنّان! آيا نمى دانى كه حضرت امير المؤمنين عليه السلام سفره اى را دوست داشت كه بر آن سبزيجات باشد؟و بر سفره اى حاضر نمى شد كه بر آن سبزيجات نبود. (65)3 امام على عليه السلام به سبزى خوردن توجّه زيادى داشت.اِنَّ امير المؤمنين عليه السلام لَمْ يُؤْتِ بِطَبَقٍ اِلاّ و عَلَيْهِ بَقْلٌ(همانا امير المؤمنين عليه السلام به سر سفره غذائى نمى نشست، مگر آنكه سبزى خوردن بر آن موجود بود.) (66)
د بهداشت صورت
بسيارى فكر مى كنند كه بهداشت صورت همان شستشو با آب و صابون است.و از ديگر روش هاى «بهداشت صورت» غافل مى باشند.امروزه دانشمندان با تجربه هاى گوناگون دريافتند كه:بين پيازك هاى موى صورت و عَصَب دندان ها ارتباط وجود دارد،و رويش مو، در صورت مرد، عامل سلامت پوست صورت و چهره است،و فوائد فراوانى دارد كه بايد در كتابهاى بهداشتى مفصّل به آن پرداخت.از اين رو در امّت اسلامى ريش داشتن سنّت است،و از تراشيدن موهاى صورت نهى شده است،رسول گرامى اسلام صلّى الله عليه وآله و ديگر معصومين، در ده ها روايت تاءكيد كردند كه موهاى صورت را نتراشيد.حضرت امير المؤمنين عليه السلام نيز به اين سنّت ارزشمند اسلامى عمل كرد،و بدان سفارش نمود كه:ريش نشانه امّت اسلامى است،و تراشيدن ريش، روش ديگر ملل و اقوام مى باشد،و سفارش فرمود كه:براى دهان و دندان و جلوگيرى از انواع آلودگى ها، شارب (سِبيل) را كوتاه كنيد،زيرا از يك طرف به سوراخ هاى بينى و از طرف ديگر اگر بلند باشد به فضاى دهان متّصل است و مى تواند انواع ميكروب ها و ويروس ها را به دهان، انتقال دهد،پس بايد آن را كوتاه كرد،كه فرمود:اَقْوامٌ حَلَقُوا اللَّحْىَ وَ فَتَلُوا الشَّوارِبَ فَمَسَخُوا (67)(در گذشته امّت هائى بودند كه موهاى صورت را مى تراشيدند،و شارب ها را بلند مى كردند،كه به همين علّت مسخ شدند و نابود گرديدند.) (68)
و بهداشت دندان
يكى از راه هاى سالم نگهداشتن، پاك كردن و مسواك كردن و خلال كردن است كه با خلال كردن موادّ غذائى از اطراف دندان ها پاك مى شود، و ايجاد بوئى زننده نمى كند، حضرت امير المؤمنين عليه السلام مرتّب دندان ها را خلال مى كرد، به خلال كردن دندان ها و نوع چوب خلال سفارش مى فرمود. (69)
لطفا منتظر باشید ...
