لطفا منتظر باشید ...
اسناد نهج البلاغه از ديدگاه ذهبى
چنانكه گفتيم بذر تشكيكى را كه ابن خلكان افشاند پس از سالها ثمره اش نمايان گشت و برخى از دانشمندان متعصب از اهل سنت تحقيق نكرده همان اشتباه را مرتكب شدند. از آن جمله ذهبى در 'ميزان الاعتدال' "جلد 1، ص 102 -101" در شرح حال سيد مرتضى مى گويد: 'على بن الحسين موسوى "الشريف المرتضى المعتزلى" صاحب تصانيف بسيار در سال "430 ه." در سن 80 سالگى فوت كرد، و او متهم است كه كتاب 'نهج البلاغه' را وضع كرده و در بسيارى از علوم به طور جدى شركت داشته و كسى كه كتاب او 'نهج البلاغه' را مطالعه كند يقين پيدا خواهد كرد كه آن به دروغ به اميرالمومنين عليه السلام نسبت داده شده است'.پاسخ
تمام اشكالهايى را كه در پاسخ به ابن خلكان گفتيم، بر ذهبى نيز وارد
است و از گفته ى او نيز معلوم مى شود كه كتاب 'نهج البلاغه' را نديده و مطالعه نكرده و ندانسته آن را به سيد مرتضى نسبت داده است و با بى شرمى و وقاحت سيد شريف مرتضى را متهم به دروغ و جعل و تزوير ساخته و عجولانه دو قضاوت نادرست را انجام داده است:
1- آنجا كه گفته: 'او "سيد مرتضى" متهم است كه كتاب 'نهج البلاغه' را وضع كرده'.
و حال آنكه اين كتاب هيچ ارتباطى به سيد مرتضى ندارد و كسى كه آن را جمع آورى كرده است سيد رضى است!!!
2- آنجا كه گفته: 'كسى كه كتاب او 'نهج البلاغه' را مطالعه كند يقين پيدا خواهد كرد كه آن به دروغ اميرالمومنين عليه السلام نسبت داده شده است'.
اين قضاوت نيز نادرست است زيرا هزاران نفر از انديشمندان و بزرگان شيعه و اهل سنت 'نهج البلاغه' را خوانده اند و حتى يك نفر از آنها ادعا نكرده كه چنين يقينى برايش حاصل شده باشد.
بلكه چنانكه گذشت ابن ابى الحديد آن دانشمند بزرگ اهل سنت در شرح خطبه ى "الهاكم التكاثر- 221" مى گويد: 'من سوگند مى خورم به همان كسى كه تمام امتها به او سوگند ياد مى كنند، من اين خطبه را از پنجاه سال قبل تاكنون بيش از هزار بار خوانده ام و هر زمان آن را خوانده ام، ترس و وحشت و بيدراى عميقى تمام وجود مرا در بر
گرفت و در قلب من اثر عميقى گذاشت و در اعضاى پيكرم لرزش انداخت...'. [ شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد معتزلى، ج 11، صفحه ى 153. ]
از ذهبى متعصب بايد سوال شود چگونه ابن ابى الحديد با خواندن نهج البلاغه يقين نكرده كه آن خطبه ها به دروغ به اميرالمومنين عليه السلام نسبت داده شده است، بلكه آيا اينگونه تاثير معنوى عميق جز از سخنان شخصيتى همچون على بن ابى طالب عليه السلام امكان پذير است؟!!!
