نكته ها - پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) جلد 2

توشه اى برگيريد كه فردا بتوانيد خود را با آن حفظ كنيد; تَزَوَّدُوا فِي الدُّنْيَا مِنَ الدُّنْيَا مَا تَحْرُزُونَ (1) بِهِ أَنْفُسَكُمْ غَداً».

آرى، سفرى طولانى در پيش است و راهى بس دور و دراز. در اينجا، زاد و توشه فراوان به چنگ مىآيد، ولى در نيمه راه، خبرى نيست. عاقل بايد اين هشدار مهم را به گوش جان بشنود و در جمع زاد و توشه، با جدّ تمام، به پا خيزد و پيش از فوت وقت، بار سفر را ببندد و آن اندازه جمع آورى كند كه تا پايان سفر او را كافى باشد. از خطراتى كه بر سر راهش كمين كرده اند، به شدّت بپرهيزد و از شياطينى كه در هر گوشه وكنار، با سخنان و اعمالِ وسوسه انگيزشان، او را به سوى خود مىخوانند برحذر باشد.

نكته ها

1 ـ كدام زاد و توشه را از اين جهان برگيريم!

اگر انسان ها را به مسافرانى تشبيه كنيم كه از يك محيط كوچك و آلوده، به سوى جهانى بزرگ و مملوّ از پاكى ها و نيكى ها در حركتند، چيزى به گزاف نگفته ايم، بلكه مسافرت واقعى همين سفر است كه انسان از جهان پست و كوچك دنيا به سوى جهان والا و بى نهايت آخرت كوچ مىكند و تمام امورى كه در يك سفر معمولى دنيا، از مكانى به مكان ديگر لازم است، در اين سفر نيز وجود دارد: زاد و توشه و مَرْكَبْ، مبدأ و مقصد، دليل راه، موانع و خطرات و احياناً راهزنان راه، كه بحث درباره هر يك از اينها گسترده است.

در مورد زاد و توشه، قرآن مجيد با صراحت تمام آن را تقوا و پرهيزگارى، يعنى پرهيز از گناهان و اطاعت فرمان خدا و گرايش به تمام نيكيها و پاكيها معرّفى مىكند.

در جاى جاى خطبه هاى نهج البلاغه روى اين معنا تكيه شده است، از جمله در خطبه 183 مىفرمايد: «وَ أَنْتُمْ بَنُو سَبْيل عَلى سَفَر مِن دار لَيْسَتْ بِدارِكُمْ وَ قَدْ

1 ـ «تحرزون» از مادّه«حرز» به معناى «نگاهدارى كردن» و حرز (بر وزن حرص) به معناى محلّ مطمئنّى است كه چيزى را در آن نگاهدارى مىكنند.