بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
عقب ماندگان، آتش دوزخ است;) زيرا امام (عليه السلام) با اين كه در اين گفتارش الفاظ بلند و معانى والا و تمثيل دقيق و تشبيه بجا به كار برده، سرّى عجيب و معنايى لطيف در اين نهفته است و آن جمله «وَالسَّبَقَةُ الْجَنَّةُ، وَ الْغايَةُ النّارُ» است. امام ميان دو لفظ «السَّبَقَةُ» و «الغايَةُ»، به خاطر اختلاف معناى ظريف آنها، جدايى افكنده و در مورد بهشت فرمود: «السّبَقَةُ الْجَنَّةُ» ولى در مورد جهنّم نفرموده است: «السّبَقَةُ النّارُ»; زيرا سبقت جستن در مورد امرى دوست داشتنى است و اين از ويژگيهاى بهشت است كه در مورد آتش دوزخ ـ كه به خدا از آن پناه مىبريم ـ وجود ندارد. (به همين دليل امام نفرموده است: «السّبقةُ النّارُ»; بلكه فرموده: «الغايةُ النّارُ»; زيرا مفهوم الغاية (پايان) مفهوم گسترده اى است كه در هر مورد ممكن است به كار رود، خواه مسرّت بخش باشد يا نه)...!در واقع اين واژه مانند واژه «مسير» و «مآل» است (كه به معناى «سرانجام» مىآيد. همان گونه كه خداوند مىفرمايد: قُلْ تَمَتَّعُوا فَإنَّ مَصيرَكُمْ إِلَى النّارِ ـ به كافران بگو: بهره بگيريد كه مصير (سرانجام) شما به سوى آتش است ـ روشن است كه در اين گونه موارد، جايز نيست كه گفته شود: سَبَقَكُمْ إِلى النّارِ; (مسابقه شما به سوى آتش است). باز در اين خطبه دقّت كن! كه باطنش شگفت آور و عمقش زياد و لطيف است: غالب كلمات مولى (عليه السلام) اين طور است.در بعضى از نسخه هاى نهج البلاغه، به جاى «سبقه» «سُبقه» (به ضم سين) آمده است. «سُبقه» نزد عرب، به جايزه اى گفته مىشود كه براى برنده مسابقه مىگذارند و معناى هر دو لفظ، به هم نزديك است; چرا كه جايزه را براى كار مذموم قرار نمى دهند، بلكه براى كار خوب و پسنديده قرار داده مىشود.
لطفا منتظر باشید ...
