بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
دوم، نداشتن برنامه و نقشه صحيح در برابر نقشه هاى شوم و حساب شده دشمن است، كه در جمله «تُكادُونَ وَ لاتَكْيِدُونَ» به آن اشاره شده است.سوم ناچيز شمردن حوادث بظاهر كوچك ـ و در واقع بزرگ ـ كه در جمله «وَ تَنْتَقَصُ أَطْرافُكُمْ فَلاَتَمْتَعِضُونَ» به آن اشاره شده است.بسيارى از حوادث كوچك، از مسايل مهم پنهانى پرده برمى دارند. گاه، يك تغيير جزيى در سطح بدن، خبر از ويرانى مهمى در درون مىدهد.در مسائل اجتماعى و سياسى و نظامى نيز همين گونه است.هنگامى كه ببينيم دشمن، به يك منطقه كوچك مرزى حملهور شده يا شخصيتى را به قتل رسانده، بايد بدانيم كه خود را براى درگيرى هاى بزرگ تر آماده كرده و گرنه، چنين جرأت و جسارتى به خود نمى داد.اين نخستين جرقه ها را بايد مهم شمرد و از كانون مهم آتشى كه پشت آن نهفته است، غفلت نكرد.چهارم، اين كه دشمن بيدار باشد و دوست در خواب. او پيوسته به تهيه عِدّه و عُدّه مشغول گردد و ما با خوش باورى و ساده انديشى، وضع موجود را صلح آبرومندانه و شرافتمندانه بپنداريم و آنگاه از خواب بيدار شويم كه فاصله ميان ما و دشمن، آن اندازه شده باشد كه فرصتى براى پر كردن آن نداشته باشيم!پنجم، ترس از مرگ و فرار از شهادت در راه خدا كه در جمله «وَ ايْمُ اللهِ! اِنِّى لاََظُنُّ...» به آن اشاره شده است.نوعاً، انسان ها غافل از اين هستند كه ترس از مرگ، خود، عامل مرگ است و آمادگى براى ايثار و جانبازى، خود، عامل حفظ جان است.اين بود بخشى از نكات مهمى كه امام اميرالمؤمنين على (عليه السلام) در ارتباط با عوامل ضعف و شكست، به آن اشاره فرموده و در بحث آينده نيز اين مسأله پيگيرى مىشود.در خطبه 25 (در همين جلد) بحث هاى ديگرى در اين زمينه آمده است و در
آنجا نيز امام (عليه السلام) تحليل هاى عميق و ارزنده اى درباره عوامل شكست بيان فرموده است.
لطفا منتظر باشید ...
