خطبه پنجاهم (1)
و من كلام له عليه السّلامو فيه بيان لما يخرب العالم به من الفتن و بيان هذه الفتندر اين خطبه از فتنه هايى كه سبب ويرانى جامعه ها مىشود سخن به ميان آمده و اين فتنه ها تشريح شده است.خطبه در يك نگاه
امام (عليه السلام) در اين خطبه روى يكى از مهمترين عوامل فساد جوامع انسانى انگشت مىگذارد، به ويژه بر انحرافاتى كه در جامعه اسلامى بعد از رسول خدا (صلّى الله عليه وآله وسلّم) به وجود آمد تأكيد مىكند و به بيان اين حقيقت مىپردازد كه چگونه شيطان و پيروان او براى فريفتن مردم ساده دل حق و باطل را به هم در مىآميزند تا به مقاصد شوم خود نايل گردند.آنها به خوبى مىدانند اگر حق به طور خالص مطرح گردد راهى براى نفوذ آنان در جامعه باقى نمى ماند و اگر باطل به صورت يك دست عرضه شود هيچ كس به دنبال آن گام برنمى دارد، از اين رو هميشه اين شياطين حق و باطل را به هممى آميزند تا از طريق حق مردم را بفريبند و از طريق باطل به مقصود خود نايل گردند. آرى آنها زَهر مهلك را در غذاى شيرين و مطبوع پنهان مىسازند تا ناآگاهان را به خوردن آن تشويق كنند. آنها هميشه باطل را در پوسته اى از حق پنهان مىكنند تا از اين طريق مردم را اغفال كنند.
1 ـ سند خطبه: اين خطبه را گروهى از دانشمندانى كه قبل از «سيدرضى» مىزيسته اند در كتابهاى خود آورده اند. از جمله مرحوم «كلينى» در «كافى» در «باب البدع و الرأى و المقاييس» (جلد 1، صفحه 54) و «احمدبن محمدبن خالد برقى» در كتاب «محاسن» (جلد 1، صفحه 208) و «يعقوبى» در تاريخ معروف خود (جلد 2، صفحه 136) و «ابوحيان توحيدى» در «البصائر و الذخائر» (صفحه 32). و گروه زياد ديگرى بعد از سيدرضى آن را نقل كرده اند كه نيازى به ذكر آنها نيست. (مصادر نهج البلاغه، جلد 2، صفحه 19)