بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
صفحهى 149در اين عبارت به اركان اصلى حيات و زندگى انسان و حيوانات اشاره شده است كه از همه مهم تر، هوا، يا به تعبير ديگر اكسيژن هواست كه اگر چند دقيقه از انسان قطع شود مرگ به سراغ او خواهد آمد; ولى خداوند متعال آن را چنان فراوان آفريده و همه جا را از آن پر كرده كه بدون كمترين زحمت، هوايى كه بزرگترين نعمت است، در همه جا به طور يكسان در اختيار فقير و غنى، كوچك و بزرگ، پير و جوان و توانا و ناتوان قرار داد.آن گاه در يك اشاره اجمالى تمام آنچه را براى زندگى انسان و حيوانات لازم بود، در عبارت كوتاهى بيان فرموده و تحت عنوان «مَرَافِق» (نيازمندى ها) به همه اشاره مىكند.در اينكه منظور از «جوّ» در اينجا چيست كه خداوند ميان آن و زمين فاصله افكنده؟ بعضى گفته اند: منظور فضاست و از آنجا كه فضا، در واقع جسم يا مادّه نيست، تعبير به ايجاد فاصله بين آن و زمين، مناسب به نظر نمى رسد.ممكن است، منظور از «جوّ» طبقات مافوق هوا باشد، مانند لايه «اُزُن» كه اگر فاصله آن با زمين كم بود و قشر هوا نازك مىشد، جوابگوى نيازهاى تنفّسى انسان نبود.به علاوه ساير شرايط زندگى انسان و تمام جانداران در زمين به هم مىخورد.
نكته
اسرار آفرينش كوه ها!
خداوند حكيم به مقتضاى علم و قدرتش تمام وسايل زندگى انسان را پيش از آفرينش او بر صفحه زمين فراهم كرده است كه به قسمتى از آن در خطبه بالا اشاره شده است; از جمله آرامش زمين كه اگر پيوسته در حالت لرزش بود زندگى بشر بر