با تمام وجود گواهى مىدهيم - پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) جلد 4

‌صفحه‌ى 376
‌صفحه‌ى 377

بخش اوّل

الْحَمْدُ للهِِ الأَوَّلِ قَبْلَ كُلِّ أَوِّل، وَ الاْخِرِ، بَعْدَ كُلِّ آخِر، وَ بِأَوَّلِيَّتِهِ وَجَبَ أَنْ لاَ أَوَّلَ لَهُ، وَ بِآخِرِيَّتِهِ وَجَبَ أَنْ لاَ آخِرَ لَهُ، وَ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلهَ إِلاَّ اللهُ شَهَادَةً يُوَافِقُ فِيهَا السِّرُّ الإِعْلاَنَ، وَ الْقَلْبُ اللِّسَانَ.

ترجمه

ستايش مخصوص خداوندى است! كه نخستين هستى است پيش ازهمه نخستين ها، و آخرين هستى است بعد ازهمه آخرها; به دليل نخست بودنش، لازم است آغازى نداشته باشد و به دليل آخر بودنش، واجب است پايانى برايش نباشد.و شهادت مىدهم كه معبودى (جز ذات پاك) الله نيست; شهادتى كه درون و برون در آن هماهنگ است، و دل با زبان هم صدا.

شرح و تفسير

با تمام وجود گواهى مىدهيم

امام در آغاز اين خطبه، مانند بسيارى از خطبه هاى ديگر، از حمد و ثناى پروردگار و شهادت به وحدانيّت او شروع مىكند; ولى براى رعايت موازين فصاحت و بلاغت در هر مورد، نكته، يا نكات تازه اى درباره صفات حق به كار مىبرد. مىفرمايد: «ستايش مخصوص خداوندى است كه نخستين هستى است، قبل از همه نخستين ها و آخرين هستى است بعد ازهمه آخرها». (الْحَمْدُ للهِِ الأَوَّلِ قَبْلَ كُلِّ أَوَّل، وَ الآخِرِ بَعْدَ كُلِّ آخِر).