لطفا منتظر باشید ...
شرح و تفسير
نشانه هاى آخر الزّمان
در اين بخش - كه آخرين بخش اين خطبه است - امام (عليه السلام) به وضع آخرالزّمان و به تعبير ديگر: زمان پر شور و شرّى كه قبل از قيام حضرت مهدى (عليه السلام) فرا مىرسد اشاره كرده، گاه ويژگى هاى مؤمنان را در آن زمان شرح مىدهد، و گاه وضع اسلام و احكام و قوانين اسلامى را. (1)مى فرمايد: «آن (زمان) زمانى است كه هيچ كس از فتنه نجات نمى يابد، مگر مؤمنى كه بى نام و نشان است! اگر در حضور است، شناخته نمى شود و اگر غايب شود، كسى سراغ او را نمى گيرد!» (وَذلِكَ زَمَانٌ لاَ يَنْجُو فِيهِ إِلاَّ كُلُّ مُؤْمِن نُوَمَة، إِنْ شَهِدَ لَمْ يُعْرَفْ، وَ إِنْ غَابَ لَمْ يُفْتَقَدْ).درست است كه «نُوَمَه» از مادّه «نَوْم» به معناى شخص پر خواب است; ولى روشن است كه در اينجا كنايه از افراد گمنام و ناشناخته است; به خصوص اينكه امام (عليه السلام) در جمله هاى بعد همين توضيح را درباره آنها بيان فرموده است.بديهى است در زمان هايى كه فساد جامعه را فرا مىگيرد و مديران و سردمداران اجتماع، افراد فاسد و آلوده هستند. افراد مؤمن و با شخصيّت، اگر چهره هاى شناخته شده اى باشند جبّاران آنها را رها نمى كنند; يا بايد تسليمشان شوند و در رديف كارگزاران آنها قرار گيرند و يا در صورت مقاومت و امتناع، آنها را از ميان1. عدم پيوند معنوى اين بخش، با بخش قبل، به خوبى نشان مىدهد كه مرحوم «سيّد رضى» قسمت هايى از اين خطبه را كه در ميان اين دو بخش بوده، حذف كرده است و تعبير به «منها» نيز شاهد صدق اين مدّعاست.
