بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
صفحهى 485گرفته، دشمنان از توجّه به نقاط آسيب پذير و اسرار آنها منع مىكند تا نتوانند ضربه سنگينى بر مسلمين وارد سازند.سپس براى دلگرمى بيشتر و بيان شاهد زنده مىافزايد: «آن كس كه آنها را در آن هنگام كه اندك بودند و كسى به كمك آنان نمى شتافت يارى كرد و در آن موقع كه به خاطر كمى نفرات قدرت دفاع از خود را نداشتند، از آنها دفاع نمود، زنده است و هرگز نمى ميرد!» (و هم اكنون يارى مسلمين را بر عهده دارد) (وَالَّذِي نَصَرَهُمْ، وَهُمْ قَلِيلٌ لاَ يَنْتَصِرُونَ، وَمَنَعَهُمْ وَهُمْ قَلِيلٌ لاَ يَمْتَنِعُونَ، حَيٌّ لاَ يَمُوتُ (1)).اشاره به اين كه آن روز كه مسلمانان در ظاهر بسيار ضعيف و از نظر عدّه در اقليّت بودند خدا آنها را يارى كرد، امروز كه بحمد الله حوزه اسلام گسترده شده و گروههاى عظيمى زير پرچم اسلام گردآمده اند به يقين مشمول يارى حق خواهند بود و شكست نمى خورند، چون حامى آنها خداست و هميشه زنده و جاويدان است.ما به هر موجودى تكيه كنيم با گذشت زمان گرد و غبار ضعف و فتور و سستى بر آن مىنشيند و سرانجام فانى مىشود، آن كه هميشه باقى است و ضعف و فتورى در قدرتش راه نمى يابد ذات پاك خداست كه بايد در همه حال تكيه بر او كرد.سپس امام (عليه السلام) با اين مقدمه وارد ذى المقدمه و بيان نتيجه مىشود و به «عمر» تأكيد مىكند شخصاً در ميدان جنگ شركت نكند و دليل روشنى براى آن ذكر مىفرمايد كه در موارد مشابه آن نيز كاملاً قابل قبول است، مىفرمايد: «اگر تو خود به سوى دشمن حركت كنى و در ميدان نبرد با آنها رو به رو شوى و مغلوب گردى پناهگاهى براى مسلمين در شهرهاى دور دست باقى نمى ماند، و1. جمله بالا «والذي نصرهم...» مبتداست و جمله «حىّ لا يموت» خبر آن مىباشد.