زندگى عبرت آموز عبدالملك مروان
بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْعبدالملك بن مروان در اول ماه رمضان سال 65 هجرى پس از مرگ پدرش بر تخت سلطنت نشست، او قبل از آنكه به حكومت برسد همواره در مسجد بود و قرآن مىخواند به گونه اى كه او را حمامة المسجد يعنى كبوتر مسجد مىناميدند، وقتى خبر خلافت به او رسيد مشغول قرائت قرآن بود، قرآن را بست و گفت: «سلام عليك هذا فراق بينى و بينك ؛ خداحافظ، اين زمان جدائى من و توست.»و آنگاه همچنانكه حضرت على عليه السّلام خبر داده بود جنايات گسترده اى را مرتكب شد، از تاريخ سيوطى نقل شده كه مردى يهودى كه به كتابهاى آسمانى آگاهى داشت و نامش يوسف بود مسلمان شد، روزى از در خانه مروان عبور كرده گفت: واى بر امت محمد صلّى الله عليه وآله وسلم از اهل اين خانه، و همين يوسف، دوست عبدالملك بود روزى دست بر شانه عبدالملك زد و گفت: از خدا بترس در مورد امت پيامبر صلّى الله عليه وآله وسلم وقتى خليفه شدى، عبدالملك گفت: اين چه حرفى است كه مىزنى، من از كجا و خلافت كجا؟ اما يوسف دوباره گفت: در مورد ايشان از خدا بترس.به هر حال در سال 72 هجرى سپاه عبدالملك، لشكر مصعب را شكست داد و كوفه را تسخير نمود و از عجايب روزگار آنكه در قصر كوفه وقتى سر مصعب مقابل عبدالملك بود و شادمانى مىكرد، ناگاه يكى از حاضرين بدنش لرزيد و گفت: امير به سلامت باشد، من از اين قصر داستان عجيبى دارم، به خاطرم هست در اين مجلس بودم كه سر مبارك امام حسين عليه السّلام را براى عبيدالله بن زياد آوردند و نزد او نهادند، پس از چندى كه مختار كوفه را تسخير كرد با او در همين مجلس بودم كه سر ابن زياد را نزد او ديدم، پس مختار با مصعب صاحب همين سر بودم كه سر مختار را مقابل او نهادند و اينك با امير در اين مجلس مىباشم و سر مصعب را مىبينم و من امير را در پناه خدا مىآورم از شر اين مجلس!عبدالملك از شنيدن اين قضيه لرزيد و فرمان داد تا قصر را خراب كردند.(214)
يك سره مردى ز عرب هوشمند
روى همين مسند و اين تكيه گاه
بودم و ديدم بر اين زياد آه
تازه سرى چون سپر آسمان
بعد كه ز چندى سر آن خيره سر
بعد كه مصعب سر و سردار شد
اين سر مصعب به تقاضاى كار
تا چه كند با تو دگر روزگار؟
گفت به عبدالملك از روى پند
زير همين قبه و اين بارگاه
چه ديدم كه دو چشمم مباد
طلعت خورشيد ز رويش نهان
بُد بَرِ مختار به روى سپر
دست كش او سر مختار بود
تا چه كند با تو دگر روزگار؟
تا چه كند با تو دگر روزگار؟