رفتار متقابل دو همسر فداكار - ساختار علمی نرم افزار حضرت زهرا (س) نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ساختار علمی نرم افزار حضرت زهرا (س) - نسخه متنی

مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

اى أنس آيا دلتان آمد كه خاك بر روى رسول خدا بريزيد؟ [نهج الحياة ص 66 به نقل از: احقاق الحق/ 155\19/]

اى پدر! دنيا به ديدار تو با رونق و بها بود، و امروز در سوگوارى تو انوار او بريده و گلهاى او پژمرده است، و خشك و تر آن حكايت از شبهاى تاريك مى كند،
اى پدر! همواره بر تو دريغ و افسوس مى خورم تا روز ملاقات.

اى پدر، از آن لحظه كه جدايى پيش آمد، خواب از چشمم گريخت.

اى پدر! كيست از اين پس كه بيوه گان و مسكينان را رعايت نمايد و امت را تا قيامت هدايت فرمايد.

اى پدر! ما در حضرت تو عظيم و عزيز بوديم، و بعد از تو ذليل و زبون آمديم.

كدام سرشك است كه در فراق تو روان نمى شود،
و كدام حزن و اندوه است كه بعد از تو پيوسته نمى گردد،
و كدام چشم است كه پس از تو سرمه ى خواب مى كشند؟
تو بودى بهار دين يزدان، و نور پيغمبران،
چه افتاد كوهسارها را كه فرونمى ريزد،
و چه پيش آمد درياها را كه فرونمى رود،
چگونه است كه زلزله ها زمين را فرونمى گيرد،
اى پدر! در بلا و رنجى عظيم و مصيبتى شگرف افتادم، و در زير بار گران و هولناك ماندم،
اى پدر! فرشتگان بر تو بگريستند، و افلاك در ايستادند، و منبر تو بعد از تو وحشت انگيز و بدون استفاده گشت و محراب بى مناجات تو معطل ماند، و قبر تو بپوشيده داشتن تو خوشحال گشت و بهشت به زيارت تو و دعاى تو مشتاق آمد.

[نهج الحياة، ص 70، به نقل از: بحار/ 43/ 176.]
حضرت زهراء عليهاالسلام پس از دفن پيامبر صلى اللَّه عليه و آله و سلم بى تابانه از منزل بيرون آمد و در حالى كه از گريه و درد حال رفتن نداشت. خود را به قبر پدر رساند و آنگاه كه جايگاه اذان و محراب را مشاهده فرمود، فريادى برآورد و بيهوش نقش زمين شد.

زنان مدينه كه وضع را چنان ديدند، به سوى او دويدند و آب بر سر و صورت آن حضرت پاشيدند تا به هوش آمد. سپس در حالى كه بر قبر پدر خيره شده بود فرمود:

پدر جان قوتم رفته و خويشنداريم را از دست داده ام و دشمنم سرزنش كننده ام شده و حزن و اندوه درونى مرا مى كشد.

پدر جان! يكه و تنها باقى مانده و در كار خويش حيران و سرگردانم صدايم خفته، و پشتم شكسته، و زندگيم در هم ريخته، و روزگارم تيره، شده است.

پدر جان! پس از تو براى وحشتم انيسى نمى يابم، و مانعى براى گريه ام و ياورى براى ضعفم پيدا نمى كنم آرى پدر! بعد از تو نزول قرآن و محل هبوط جبرئيل و مكان ميكائيل از بين رفت پدر جان پس از تو روابط انسانى دگرگون شد و درها به روى من بسته گرديد.

پدر عزيزم من بعد از تو از دنيا نفرت دارم و تا زمانى كه نفسم برآيد با تو گريه خواهم نمود. پدر جان شوق من نسبت به تو پايانى ندارد و حزن من بعد از تو انجامى. فرياد اى پدر! فرياد اى پروردگار جهانيان.

[نهج الحياة ص 72 به نقل از: بحار/ 43/ 176]
حضرت زهراء عليهاالسلام با ياد روزگاران شيرين محبتهاى رسول خدا خطاب به كودكان خود مى فرمود: كجاست پدر مهربان شما دو فرزندم كه شما را عزيز و گرامى مى داشت؟ و همواره شما را بر روى دوش خود مى گرفت؟ و نمى گذاشت بر روى زمين راه رويد. ديگر هرگز او را نمى بينم كه اين درب منزل را باز كند، و شما را بر دوش خود گيرد، همان رفتارى كه همواره انجام مى داد.

[نهج الحياة ص 72 به نقل از: احقاق الحق/ 19/ 173]

ديدار با پدر در قيامت :

جابر بن عبداللَّه انصارى از قول على بن ابيطالب عليه السلام نقل مى كند كه آن حضرت فرمود:

- اى پدر در روز توقفگاه بزرگ (روز قيامت) شما را كجا ملاقات كنم؟
- فرمود: اى فاطمه، كنار در بهشت، در حالى كه پرچم الحمدالله با من است و نزد پروردگارم امت خود را شفاعت مى كنم.

- عرض كرد: پدرم اگر آنجا ملاقاتت نكردم؟
- فرمود: مرا بر حوض (كوثر) ملاقات كن، در حالى كه به امتم آب مى دهم.

- پدرم، اگر آنجا ملاقاتت نكردم؟
- مرا بر صراط ملاقات كن، در حالى كه ايستاده ام و مى گويم پروردگار امت مرا سالم بدار
- اگر آنجا ملاقاتت نكردم؟
- مرا نزد ميزان ملاقات كن، در حالى كه مى گويم: پروردگارا، امت مرا سلامت بدار.

- اگر آنجا ملاقاتت نكردم؟
- مرا بر كنار جهنم ملاقات كن، در حالى كه امتم را از شعله و زبانه هاى آتش منع مى كنم پس فاطمه عليهاالسلام خوشحال شد.
[بحار/ 43/ 21.]

رفتار متقابل دو همسر فداكار

شرم و حيا در كنار همسر :

حيا دو گونه است: يكى پسنديده و ديگرى ناپسند. حياى ناپسند آن حالتى است كه انسان را از رشد و كماليابى و رسيدن به حقوق بازمى دارد و يا باعث تضييع حقوق ديگرى مى گردد. چنين صفتى در روايات اسلامى به شدت تقبيح گرديده است...

[بحار، ج 77، ص 149 و ج 71، ص 331 و ج 78، ص 242.]
و همچنين در آداب همسردارى آمده است كه حيا دو گونه ى متصور است: يكى مطلوب و ديگرى مذموم و نامطلوب. حياى مذموم آن حالتى است كه يكى از زوجين را در استيفاى حقوق طرف مقابل بازدارد و قيد و بندى شود در مسائل زوجيت و ساير امور مربوطه... و لذا حضرت امام باقر عليه السلام مى فرمايند:

زن خوب، زنى است كه در خلوت با شوهرش حيا را نيز از تنش خارج كند، و سپس در شرايط عادى، حيا را نيز مانند لباس به اندامش بپوشاند.

[وسائل الشيعه، ج 14، ص 16، ح 10: خيرالنساء الّتى اذا خلت مع زوجها فخلعت الدرع خلعت معه الحياء و اذا لبست الدّرع لبست معه الحياء.]
حضرت فاطمه عليهاالسلام در طول مدت شوهردارى خود با اميرالمؤمنين، در هيچ فرصتى حريم آن حضرت را ناديده نگرفت و در مورد شخصيت آن بزرگوار كوتاهى نكرد. تا جايى كه اميرالمؤمنين در اين باره مى فرمايند:

فواللَّه ما اغضبتها... و لا اغضبتنى و لاعصت لى امراً و لقد كنت انظر اليها فتنكشف عنى الهموم والاحزان.

[عوالم، ج 11، ص 328- جلاءالعيون، ج 1، ص 170- بحارالانوار، ج 43، ص 134.]
سوگند به خدا زندگى با صفاى من و فاطمه عليهاالسلام طورى بود كه نه من او را به خشم آوردم و نه او مرا به خشم آورد و نافرمانى كرد، حتى غصه هاى ديگرم با حضور او و تماشاى جمالش برطرف مى گرديد.

اين حديث شريف كه از دل آتشين على عليه السلام در فراق فاطمه عليهاالسلام برخاسته است، نشان مى دهد كه دختر رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله تا چه ميزانى در اطاعت شوهر بود و كوچكترين اسائه ادب از او ديده نشد.

در اظهار ديگرى از اميرالمؤمنين مى خوانيم كه آن حضرت زن و بچه هايش را در وضع بسيار اسفناك (گرسنگى) ديد، به فاطمه عليهاالسلام گفت: چرا از وضع خود و درد گرسنگى بچه هايم مرا آگاه نساخته اى؟ فاطمه عليهاالسلام در جواب فرمودند:

يا ابالحسن! انى لاستحيى من الهى ان اكلفك ما لاتقدر عليه!

[بحارالانوار، ج 43، ص 59، ح 51- عوالم، ج 11، ص 158- جلاءالعيون، ج 11، ص 137.]

يا اباالحسن! من از خدايم شرم و حيا مى كنم تو را به كارى بگمارم كه قدرت تهيه آن را ندارى.

اگر چه تأمين رفاه زندگى زن و بچه براى شوهر در حدّ معمول واجب است، ولى روح ايثارگرى خاندان رسالت و ولايت در تمام ابعاد زندگى، باعث شده بود كه خانواده ى اميرالمؤمنين پيوسته در فقر و پريشانى بسر برند و لذا فاطمه از وضع مالى شوهرش آگاه بود، و مى دانست كه وى قدرت تهيّه مايحتاج خانه را ندارد. از اين جهت شرم و حياى فاطمه عليهاالسلام كه از ايمان و اعتقاد او به خدا سرچشمه مى گرفت مى گويد: من از خدايم شرم مى كنم...

اين درسى است به تمام بانوان محترم كه گرفتار زرق و برق و تشريفات كمرشكن روزگار فاجعه آميز ما نگردند و درآمد و امكانات شوهرانشان را مراعات كنند...

وفادارى و حمايت هميشگى از همسر :

فاطمه ى زهرا عليهاالسلام در خانه ى يكى از افراد عادى اجتماع زندگى نمى كرد بلكه در خانه ى دومين شخص اسلام يعنى سپهسالار شجاع و نيرومند اسلام و وزير مشاور مخصوص نبى گرامى زندگى مى كرد. موقعيت حساس اسلام و شوهرش را بخوبى درك مى كرد و مى دانست كه اگر شمشير على (عليه السلام) نباشد، اسلام چندان پيشرفتى ندارد. فاطمه (عليهاالسلام) در يكى از مواقع بسيار حساس و بحرانى اسلامى در خانه ى على زندگى مى كرد. سپاه اسلام هميشه در حال آماده باش بود. در هر سال چندين جنگ واقع مى شد و على بن ابى طالب عليه السلام در تمام يا اكثر آن جنگها شركت داشت.

زهراى عزيز از مسئوليت سنگين و حساس خودش خبر داشت و از حدود تأثير و نفوذ زن در روحيه ى شوهر كاملاً مطلع بود. مى دانست كه زن داراى چنان نفوذ و قدرتى است كه به هر طرف خواست شوهرش را مى برد. مى دانست كه ترقى و عقب ماندگى و سعادت و بدبختى مرد تا حد زيادى، به روحيات و چگونگى رفتار زن بستگى دارد.خبر داشت كه خانه بمنزله ى سنگر و آسايشگاه مرد است و وقتى از ميدان مبارزات زندگى و برخورد با حوادث و مشكلات دنياى خارج خسته شد به آنجا پناه مى برد تا تجديد نيرو كند و خودش را براى كار و انجام وظيفه آماده نمايد و رياست اين آسايشگاه مهم به عهده ى زن واگذار شده است.

تواضع و فروتنى حضرت زهرا در مقابل همسر :

تواضع حضرت زهرا عليهاالسلام در خانه ى على عليه السلام و احترام او به على در حدى بود كه وقتى ماجراى فشار بين در و ديوار و بسترى شدن حضرت زهرا در رابطه با مخالفت او با خلفا رخ داد، عمر و ابوبكر چندين بار از حضرت على عليه السلام تقاضا كردند تا واسطه شود، كه آنها به حضور حضرت زهرا عليهاالسلام بيايند و احوالپرسى كنند و رضايت او را به دست آورند، سرانجام على عليه السلام ضامن شد كه آنها را نزد فاطمه عليهاالسلام ببرد.

حضرت على نزد فاطمه آمد و تقاضاى آنها را مطرح كرد، ولى فاطمه عليهاالسلام به شدت اين تقاضا را رد كرد، حضرت على عليه السلام فرمود: من از طرف آنها ضامن شده ام كه از تو اجازه بگيرم.

در اين هنگام حضرت زهرا عليهاالسلام در برابر على عليه السلام در چنان شرايطى آنچنان تواضع كرد كه گفت: اگر از ظرف آنها چيزى را ضامن شده اى، خانه خانه ى توست و من در هيچ چيز با رأى تو مخالفت نمى كنم .

[بيت الاحزان/ 234.]

/ 172