ساختار علمی نرم افزار حضرت زهرا (س) نسخه متنی

ابوهريره مى گويد: روزى پيغمبر، حسن و حسين عليهماالسلام را بر دوش مبارك سوار نموده بود. در بين راه گاهى حسن را مى بوسيد و گاهى حسين را. مردى عرض كرد: يا رسول اللَّه اين دو كودك را دوست دارى؟.

فرمود: آرى. هركس حسن و حسين را دوست بدارد با من دوستى نموده و هركس با آنان دشمنى كند با من دشمنى كرده است.

[بحارالانوار ج 43 ص 281.]
پيغمبر گاهى به فاطمه (عليهاالسلام) مى فرمود: حسن و حسين را بياور. وقتى آنان را خدمت آن حضرت مى برد، آنها را به سينه مى چسبانيد و مانند گل مى بوييد.

[بحارالانوار ج 43 ص 299.]
ابوهريره مى گويد: پيغمبر (صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم) را ديدم كه دهان حسن و حسين را مى مكيد چنان كه خرما را مى مكند.

[بحارالانوار ج 43 ص 284.]

توجه به نيازهاى كودكان :

يكى از عوامل مؤثر در سلامت و نشاط روحى و جسمى فرزند، تغذيه و بهداشت است. تأمين اينگونه نيازها كه جسم و روح كودك را آرام و آسوده نگه مى دارد، سلامتى و صلابت روح او را تا پايان عمر تضمين مى كند. ناهنجاريهاى فراوانى كه در انسانهاى بزرگ ديده مى شود، بنوعى ريشه در نيازهاى اين دوره از زندگى آنها دارد. علاوه بر اين، نبايد از تأثيرگذارى متقابل روح و جسم غافل بود. بى شك، يك جسم بيمار، روح را پژمرده و بى نشاط مى سازد، همانگونه كه روح افسرده، موجب اخلال در فعاليتهاى بدن مى گردد.

بارها در تاريخ خوانده ايم كه گاه، فاطمه ى زهرا (س) شكم فرزندان را به قيمت گرسنگى خود، سير مى كرد.

زمانى كه مسلمانان به علت كمبود آب، سخت در مضيقه بودند، فاطمه، حسن و حسين (ع) را نزد پيامبر برد و عرض كرد اى رسول خدا! فرزندان من خردسالند و تحمل تشنگى در توان آنها نيست. پيامبر كه نگرانى دخترش را در اين رابطه، بجا و بموقع ديد، زبان مباركش را در دهان حسن و حسين قرار داد و با تر كردن دهان آنها، حضرت زهرا را از نگرانى درآورد و آن دو طفل كوچك را نيز از تشنگى مفرط نجات داد.

[مناقب ابن شهرآشوب، ج 3، ص 394.]
عطوفت و مهر مادرى در حضرت زهرا (س) بقدرى بود كه در لحظات پايانى عمر خود، سخت نگران حال فرزندانش بود. شايد بيشترين نگرانى آن حضرت براى محروميت آنها از مادر بود، زيرا او مى دانست كه پس از شهادتش، هيچكس نمى تواند مهر و محبت مادرى را نسبت به آنها داشته باشد. فاطمه زهرا (س) براى اينكه فرزندانش از اين نعمت بزرگ يعنى محبت مادرانه، كاملاً محروم نمانند، به حضرت على (ع) پيشنهاد كرد و از ايشان خواست كه پس از او، كسى را به همسرى انتخاب كند، كه بتواند از عهده ى اين مهم برآيد.

[مناقب ابن شهرآشوب، ص 362.]
پس از رحلت رسول گرامى (ص)، مقدارى از غمهاى حضرت زهرا (س) به محروميت فرزندانش از محبت پيامبر (ص)، مربوط مى شد و گاهى با قلبى سوزان، خطاب به فرزندانش چنين مى گفت: كجا رفت پدرتان (پيامبر) كه شما را عزيز مى داشت؟ او شما را بر دوش خود سوار مى كرد و به شما مهربانى مى نمود. كجا رفت جد بزرگوارتان كه از همه به شما مهربانتر بود، آن گونه كه نمى گذاشت شما بر روز زمين راه برويد و هميشه شما را در آغوش خود داشت؟ آه كه ديگر او را نمى بينم كه شما را بر دوش گرفته باشد.
[بحارالانوار، ج 43، ص 181- مناقب، ج 3، ص 362.]

توجه به بازى و تحرك كودكان :

على رغم اينكه ظهور اسلام در محيطى كاملاً بى فرهنگ و دور از تمدن بود، اما برنامه و شيوه هاى ارائه شده از طرف اولياى دين، هميشه با انسانها از هر تمدن و فرهنگى سازگار است.

از جمله مواردى كه در شيوه ى تربيت حضرت زهرا (س) جايگاه خاصى داشت، تحرك و بازى كودكان بود. اين فعاليت و تكاپو بقدرى براى سلامتى و رشد مناسب كودك، ضرورى است كه حتى براى تشويق آنها به تحرك و بازى، بزرگترها نيز بايد تن به بازى و جست و خيز بدهند.

بازى در دوران كودكى به منزله ى واكنش كودك در برابر عوامل محيطى و بروز استعدادهاى نهفته ى اوست كه تأثيرات آن در كنار تقويت جسم و افزايش بنيه ى كودك، قابل توجه است. همچنين بازى، در پرورش نيروى ابداع و ابتكار كودك بى نهايت، مؤثر است. بنابراين غفلت از بازى به هيچ وجه به صلاح كودك و والدين او نيست.

همبازى شدن رسول معظم اسلام (ص) با فرزندان دخترش زهرا (س) بيانگر اين نكته ى مهم است كه بازى و تحرك كودك، يكى از لوازم تربيت صحيح محسوب مى شود. حضرت على (ع) و فاطمه (س) در خانه به بازى بچه ها توجه كافى مبذول مى داشتند و همين امر، موجب شادابى و نشاط روزافزون آنها مى شد.

در مقابل، خانه هايى كه براى كودك، محيط مناسب و دلنشين براى بازى و تحرك نيست، در روحيه و شخصيت اعضاى خردسال آن خانه، اثر نامطلوبى دارد، نبايد فراموش كرد كه تحرك و بازى، اقتضاى طبيعت و سن كودك است و پدر و مادر وى وظيفه دارند شرط و لوازم اين مهم را براى كودكان خود فراهم سازند. حضرت فاطمه (س) از همان كودكى با فرزندانش همبازى مى شد، و به اين نكته نيز توجه داشت كه در بازى، نوع الفاظ و حركات مادر، سرمشق كودك، قرار مى گيرد؛ بنابراين بايد از كلمات و جملات مناسبى استفاده كرد. علاوه بر اين بايد در قالب بازى و شوخى شخصيت كودك را تقويت نمود، او را به داشتن مفاخر و ارزشهاى اكتسابى تحريك و تهييج كرد. اينها همه مرهون در پيش گرفتن شيوه هاى صحيح در اين رابطه است.

استفاده از جاذبه شعر در تربيت كودكان :

شكى نيست كه لالائيهاى دوره كودكى جاذبه خاصى همراه با حلاوت فراموش نشدنى در ذهن انسان داشته و در تقويت و تثبيت ارزشهاى اخلاقى و اجتماعى و حتى ارائه الگو و اسوه شخصيتى مى تواند، نقش خطير ايفا نمايد، بنابراين حضرت زهراى مرضيه اين عنصر تربيتى را با استفاده از ذوق شعرى خويش به بهترين وجهى به كار گرفت و اشعار سرشار ار مضامين بلند را در ساعات بازى بچه ها مى خواند كه آنها را سرگرم و هم مفاهيم والاى ارزشى را بر فرزندانش تلقين مى كرد.

به عنوان نمونه خطاب به امام حسن مجتبى عليه السلام مى فرمود:

يعنى اى حسن جان همچون پدرت- على عليه السلام باش و ريسمان را از اطراف حق بردار.

2- خداوند صاحب نعمتها را پرستش كن و با افراد كينه توز دوستى مكن.

در جاى ديگر خطاب به امام حسين عليه السلام اين سروده را مى خواندند:

عزيز دلم

تو به پدرم رسول اللَّه شباهت دارى شبيه پدرت على عليه السلام نيستى. در حالى كه حضرت زهرإ؛




(سلام اللَّه عليها) اين شعر را خطاب به امام حسين عليه السلام مى خواندند و با او بازى مى كردند حضرت على عليه السلام شنيدند و تبسم كردند


.

[ بحارالانوار ج 43 ص 286.- مناقب ابن شهرآشوب ج 3 ص 389. كتاب عوالم ج 11 ص 619.]

ارج نهادن به شخصيت فرزندان :

دانشمندان روانشناس مى گويند: تربيت كننده بايد شخصيت كودك را پرورش دهد و اعتماد به نفس را به او تلقين كند. او را بزرگ نفس و با شخصيت بار بياورد.

مربى اگر به كودك احترام نگذاشت و او را كوچك شمرد و شخصيت او را خرد كرد، طبعا ترسو و بى شخصيت بار مى آيد و خودش را زبون و بى ارزش مى پندارد. هنگامى كه بزرگ شد خودش را كوچكتر از آن مى داند كه به كارهاى بزرگ اقدام كند. چنين فردى در اجتماع منشأ اثر واقع نخواهد شد و به آسانى زير بار ذلت خواهد رفت. اما اگر خودش را بزرگ و باشخصيت دانست، به كارهاى پست، تن نمى دهد و زير بار خوارى و ذلت نمى رود. اين شخصيت نفسانى تا حدودى، به تربيت خانوادگى و روحيات پدر و مادر بستگى دارد.

روانشناسان براى تقويت روحى كودك مطالبى را به تربيت كنندگان توصيه مى كنند كه از جمله ى آنها موضوعات زير است:

اول- اظهار علاقه و محبت و نوازش كودك. اين موضوعى است كه در درس اول بدان اشاره شد. و گفتيم كه حسن و حسين عليهماالسلام از جهت محبت پدر و مادر و رسول خدا بقدر كافى برخوردار بودند.

دوم- بايد صفات خوب كودك را يادآورى كرد و او را در حضور خودش و ديگران تعريف و توصيف نمود. و بزرگى نفس را به او تلقين كرد.

رسول خدا بارها مى فرمود: حسن و حسين عليهماالسلام بهترين جوانان اهل بهشتند و پدرشان از آنان بهتر است.
[بحار ج 43 ص 264.]

پيغمبر اكرم (صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم) به حسن و حسين مى فرمود: شما ريحان خدايى هستيد.

[بحار ج 43 ص 281.]
ابوبكر مى گويد: پيغمبر روى منبر نشسته بود و حسن عليه السلام در پهلويش قرار داشت. گاهى به مردم نگاه مى كرد و گاهى به حسن، و مى فرمود: فرزندم حسن، آقا و بزرگ است، شايد به بركت او در بين امتم اصلاح شود.

[بحار ج 43 ص 305.]
جابر مى گويد: روزى داخل خانه ى رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله شدم ديدم حسن و حسين بر پشت آن حضرت سوارند و آن جناب با دست و پا راه مى رود و مى فرمايد: بهترين شتر، شتر شما است و بهترين سوار شماييد.
[بحار ج 43 ص 285.]