پيشگفتار
منطقه شوش دانيال تازه از چنگال كافران بعثى آزاد شده بود و مردم كم كم به شهر باز مىگشتند. من كه در آن زمان افتخار حضور در جمع عزيزان رزمنده را داشتم، در آن فرصت در مسجد جامع آن شهر تاريخى، درسهايى را درباره امام زمان عجل الله تعالى فرجه الشريف بر اساس كتاب بحار الانوار علّامه مجلسى بيانكردم.
در آن هنگام بدين نكته توجّه كردم كه درباره امام زمان عجل الله تعالى فرجه الشريف گرچه مباحث گوناگونى، مانند: راز طول عمر، فلسفه غيبت، عوامل ظهور و... مطرح شده است، ولى درباره چگونگى قيام، سيستم حكومتى و شيوه زمامدارى آن حضرت، آنچنانكه شايسته است، تحقيق و پژوهشى به عمل نيامدهاست. از اين رو، بر آن شدم تحقيقى در اين زمينه داشته باشم؛ شايد بتوانم براى سؤالاتى كه كم و بيش براى همگان مطرح است، پاسخى بيابم.
يكى از پرسشهايى كه ذهن بيشتر انسانها را به خود مشغول داشته، آن است كه امام عجل الله تعالى فرجه الشريف چگونه نظامهاى سياسى گوناگون را - كه داراى افكار و توانايىهاى مختلفى هستند - از ميان برمىدارد و نظام واحد جهانى تشكيل مىدهد؟
سيستم و برنامه حكومتى آن حضرت چگونه است كه در آن ظلم و ستمى در جهان نخواهدبود؛ فسادى صورت نمىگيرد و گرسنهاى يافت نمىشود؟
اين انديشه چهار سال مرا به تحقيق و پژوهش در موضوع ياد شده واداشت، و نتيجه آن، كتابى شد كه در پيش روى داريد.
در بخش نخست اين كتاب، اوضاع جهان پيش از ظهور امام عجل الله تعالى فرجه الشريف - كه آكنده از جنگ و كشتار، ويرانى وقحطى، مرگ و بيمارى، ظلم وستم و ناامنى و تجاوز است - مورد بررسى قرار گرفته، نتيجهگيرى مىشود كه مردم در آن هنگام از مرامها، مكتبها و حكومتهاى گوناگون - كه هركدام ادّعاى رعايت حقوق بشر، سعادت انسان و نجات آنان را داشتهاند - مأيوس شده، از بهبود اوضاع نابسامان جهان نااميد گشتهاند و در انتظار ظهور مصلحى به سر مىبرند تا نجات بخش آنان باشد.
بخش دوم كتاب، به چگونگى قيام و انقلاب جهانى حضرت مهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف مىپردازد؛ نهضتى كه از كنار كعبه با اعلام آن حضرت آغاز مىگردد. ياران و پيروان حقيقى از سراسر جهان به او مىپيوندند. ستاد فرماندهى شكل مىگيرد، سپاهيان منظم شده، فرماندهان منصوب مىشوند و عمليات در سطح وسيعى آغاز مىگردد.
امام مهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف ظهور مىكند و به ريشه كن كردن ستم و ستمگر از جامعه مىپردازد. اين جامعه، محدود به سرزمين حجاز، خاورميانه و آسيا نيست؛ بلكه به وسعت كره زمين است.
اصلاح چنين جامعهاى كه پر از ظلم و فساد است، كارى بس دشوار و مدّعى - آن در حقيقت - ادّعاى معجزهاى بزرگ دارد و اين معجزه به دست او تحقّق مىيابد.
سومين بخش كتاب، به حكومت آخرين امام عليه السلام اشاره دارد. آن حضرت براى اداره جهانى رهيده از ستم و فساد و نيز تحقق حاكميت اسلام، دولتى قوى و كارآمد، از ياران توانمند زمانخويش و بزرگانى چون حضرت عيسى عليه السلام، سلمان فارسى، مالك اشتر، صالح و... از سَلَف صالح تشكيلمىدهد. هر چند نقش آنان را در براندازى حكومتهاى جور نمىتوانناديده گرفت، ولى نقش اصلى آنان در سازندگى و اصلاح جهان در حكومت جهانى حضرت مهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف است.
آن چه در اين پيش گفتار به اختصار ذكر شد، با بهرهگيرى از دهها كتاب از - شيعه و سنّى- وبررسى صدها روايت، به صورت مبسوط و مستدل در كتابى كه در پيش رو داريد، آمده است.
اميد است اين كتاب كه دورنمايى - هر چند نارسا - از جامعه اسلامى پس از ظهور عدالتگستر آل محمد صلّى الله عليه وآله وسلّم را ترسيم كرده است، مقبول امام زمان عجل الله تعالى فرجه الشريف و مورد استفاده مسلمانان ايران و منتظران واقعى امام زمان عجل الله تعالى فرجه الشريف قرار گيرد و آنان را براى فراهم كردن زمينه ظهور آن حضرت آمادهسازد.
از خداوند بزرگ خواهانيم كه مرجع بزرگوار امام خمينى(ره) را كه جلوهاى از حكومت مهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف را در ايران به ما نشان داد با انبيا و معصومين محشور فرمايد و خادمان به اهل بيت ومملكت اهل بيت را موفق و در حراست از اين امّ القراى اسلام مؤيّد بدارد. در اينجا تذكر چند نكته ضرورى است:
1. ما مدّعى آن نيستيم كه در اين كتاب مطلب تازهاى ارائه كردهايم؛ زيرا روايات آن را عالمان گذشته جمع آورى نموده، در برخى موارد، نتيجهگيرى نيز كردهاند؛ امّا ويژگى اين كتاب، در اين است كه سعى شده به دور از اصطلاحات خاص و نزاعهاى دينى، مطالب را در قالبى نو، ساده و در خور فهم عموم ارائه كند.
2. برداشتهايى كه از روايات صورت گرفته و به جايى استناد داده نشده است، نظر شخصى نويسنده مىباشد. از اين رو، ممكن است كه با دقت و تحقيق بيشتر و مقايسه روايات با يكديگر، مطالب ديگرى برداشت شود.
3. هم چنين مدّعى نيستيم كه تمامى روايات مورد استناد در اين كتاب، صحيح و غير قابل خدشه است؛ بلكه سعى بر اين بوده است كه آن چه محدّثان و مؤلفّان معتبر در كتابهاىشان آوردهاند، نقلشود. همچنين جز در پارهاى از موارد، از سند روايات بحثى به ميان نيامده است؛ زيرا در مقام اثبات يا نفى آن نبودهايم. علاوه بر آن كه در بسيارى از موارد، با تواتر اجمالى به صدور روايت قطع پيدا مىكنيم؛ به ويژه در رواياتى كه از طريق اهل بيت عليهم السلام رسيده است.
4. روايات اين كتاب پيش از تأليف و تدوين كتاب معجم احاديث(1) الامام المهدى عليه السلام جمعآورى شده است. از اين رو، مشتاقان به تحقيق بيشتر در اين زمينه را به آن كتاب كه بحمداللّه پس از اين كتاب موفق به جمع آورى و تأليف و نشر آنشدم ارجاعمىدهيم.
5. در بسيارى از روايات كلمه الساعه و القيامه به ظهور حضرت مهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف تفسير شده است. ازاينرو، رواياتى كه به عنوان شرايط يا علائم الساعه والقيامه آمده، در اين كتاب به عنوان علائم ظهور آورده شده است.
6. برخى از مطالب كتاب نياز به تحقيق بيشترى دارد؛ هر چند سعى شده درباره آنها توضيح دادهشود. اميد است با عنايات الهى كتاب را در چاپهاى بعدى با تحقيق بيشترى منتشر نماييم.
در خاتمه به مصداق من لم يشكر المخلوق لم يشكر الخالق، لازم است از برادران و دوستان بهويژه از دو برادر بزرگوارم، حجج اسلام محمد جواد و محمد جعفر طبسى براى رهنمودهاىشان و از حجج اسلام على رفيعى و سيدمحمد حسينى شاهرودى براى بازنويسى و تنظيم مطالب كتاب، تشكر و قدردانى كنم.
قم - نجم الدين طبسى
1373 ه.ش
(1). اينجانب با همكارى چند تن از فضلاى حوزه اين كتاب را در پنج جلد تأليف كردم و بنياد معارف اسلامى قم آن را در 1411قمرى بهچاپ رساند و در آينده نزديك -إن شاء اللّه- بهبازنگرى آن خواهيم پرداخت.