الف) شكوفايى دانش و صنعت - چشم اندازی به حکومت امام مهدی عجل اللَّه تعالی فرجه الشریف نسخه متنی

الف) شكوفايى دانش و صنعت

امام صادق عليه السلام مى‏فرمايد: «علم و دانش، بيست و هفت حرف است و همه آن چه پيامبران آورده‏اند، تنها دو حرف آن است و مردم تاكنون جز با آن دو حرف با حرف‏هاى ديگر1 آشنايى ندارند و هنگامى كه قائم ما قيام كند، بيست و پنج حرف ديگر را بيرون آورده، آن را بين مردم نشر و گسترش مى‏دهد. و آن دو حرف را نيز ضميمه مى‏كند و مجموع بيست و هفت حرف را در ميان مردم منتشر مى‏سازد».(1)

به نقل راوندى در خرائج «جزءاً» بدل از صرفاً مى‏باشد.

از اين روايت استفاده مى‏شود كه بشر هر چه از نظر علم و دانش پيشرفت كند، در روزگار حضرت مهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف به يك باره بيش از دوازده برابر رشد و گسترش مى‏يابد و با اندكى دقت درمى يابيم كه در روزگار آن حضرت، دانش چه پيشرفت شگفت‏انگيز و خيره كننده‏اى خواهد داشت.

امام باقر عليه السلام مى‏فرمايد: «دانش‏گاهى به كتاب خداوند عزّوجلّ و سنّت پيامبر اكرم صلّى الله عليه وآله وسلّم، در قلب مهدى ما مى‏رويد؛ چنان‏كه گياهى در بهترين كيفيت خود رشد مى‏كند. هر كس از شما كه تا روزگار ظهور حضرتش باقى بود و او را ملاقات كرد، به هنگام ديدار با ايشان بگويد: سلام بر شما اى خاندان رحمت و نبوت و گنجينه دانش، و جايگاه رسالت!»(2)

نيز آن حضرت مى‏فرمايد: «اين امر (حكومت جهانى اسلام) در شأن كسى است كه سنّ او (به هنگام امامت) از همه ما كم‏تر و ياد او از همه ما دل نشين‏تر است. خداوند علم و دانش را به او مى‏دهد و هرگز او را به خودش وا نمى‏گذارد».(3)

آن‏حضرت در سخن ديگرى مى‏فرمايد: «امامى كه قرآن، دانش و سلاح نزد اوست، ازماست».(4)

در اين روايت راز پيشرفت و كمال بشريّت گفته شده است؛ زيرا پيشوايى مى‏تواند جامعه را به سوى خوشبختى و كمال رهبرى كند كه داراى سه چيز باشد: قانونى الهى كه بشر را به سوى كمال هدايت كند؛ دانشى كه در جهت رفاه زندگى بشر به كار گرفته شود و قدرت و اسلحه‏اى كه مفسدان و موانع تكامل بشريّت را از سر راه بردارد و حضرت ولى‏عصر عليه السلام به اين چند چيز مجهز است. بنابراين، بر جهان حكومت مى‏كند و انسان‏ها را علاوه بر اين كه به رشد علمى و تكنيكى مى‏رساند، به تكامل اخلاقى و انسانى نيز مى‏رساند.

در اين‏جا به برخى از روايات كه نشان دهنده رشد و پيشرفت صنعت و دانش در روزگار حضرت مهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف است، اشاره مى‏كنيم:

امام صادق عليه السلام پيرامون چگونگى ارتباط در روزگار امام عصر عليه السلام مى‏فرمايد: «درروزگار حضرت قائم عجل الله تعالى فرجه الشريف مؤمن در شرق زمين، برادرش را كه در غرب زمين است مى‏بيند. هم‏چنين مؤمنى كه در غرب است، برادرش را كه در مشرق است مشاهده‏مى‏كند».(5)

اين روايت با توجّه به اختراع تلفن‏هاى تصويرى، بيش‏تر قابل درك است؛ روشن نيست كه آيا همين روش ارتباطى به گونه‏اى گسترش مى‏يابد كه در همه جهان، مردم بتوانند از آن استفاده كنند يا اين كه سيستم پيشرفته‏ترى جاى آن را مى‏گيرد و يا اين كه مطلب ديگرى فوق همه اينهاست.

نيز آن حضرت در روايتى ديگر مى‏فرمايد: «هنگامى كه قائم ما قيام كند، خداوند، قدرت شنوايى و بينايى شيعيان ما را افزايش مى‏دهد؛ به گونه‏اى كه از فاصله يك بريد (چهار فرسنگ) حضرت با شيعيانش سخن مى‏گويد و آنان سخنش را مى‏شنوند و حضرت را مى‏بينند؛ در حالى كه حضرت در جايگاه خودش مستقر است».(6)

مفضل‏بن‏عمر از امام صادق عليه السلام پرسيد: در چه بقعه و مكانى حضرت مهدى ظاهرمى‏شود؟

حضرت پاسخ داد: «هيچ بيننده‏اى نيست كه به هنگام ظهور، حضرت را ببيند و ديگران او را نبينند (يعنى به هنگام ظهور همه او را مى‏بينند) واگر كسى جز اين مطلب را ادّعا كند، تكذيبش كنيد».(7)

امام صادق عليه السلام مى‏فرمايد: «گويا حضرت قائم عجل الله تعالى فرجه الشريف را مى‏بينيم، در حالى كه زره پيامبر صلّى الله عليه وآله وسلّم را بر تن دارد... و اهل سرزمينى نماند، مگر اين كه حضرت را ببينند؛ به گونه‏اى كه گويى حضرتش با آنان در كشورشان است».(8)

از اين روايت دانسته مى‏شود كه در روزگار حضرت مهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف مردم با وسيله‏اى جز آنچه اكنون وجود دارد، حضرت را مى‏بينند؛ زيرا در روايت آمده است: «مردم به گونه‏اى او را مى‏بينند كه گويى حضرت در ميان آنان و در كشورشان به سر مى‏برد» و در اين باره دو احتمال وجود دارد: 1. سيستم پخش تصوير سه بعدى در آن روزگار در سراسر جهان گسترش مى‏يابد. 2. سيستم پيشرفته‏ترى جايگزين آن مى‏گردد كه به وسيله آن، حضرت‏را مى‏بينند يا آن كه حديث اشاره به اعجاز امام دارد.

رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم درباره چگونگى حمل و نقل در آن روزگار مى‏فرمايد: «پس از شما اقوامى خواهند آمد كه زمين زير پاى‏شان طى و پيموده مى‏شود و درهاى جهان به روى‏شان باز مى‏گردد... زمين در كم‏تر از يك چشم به هم زدن پيموده مى‏گردد؛ به‏گونه‏اى كه اگر كسى از آنان بخواهد شرق تا غرب زمين را در ساعتى بپيمايند، اين كار را انجام مى‏دهند».(9)

درباره پيشرفت وسايل اطلاعاتى به هنگام ظهور حضرت و در حكومت امام زمان عجل الله تعالى فرجه الشريف رواياتى آمده است كه به ذكر دو روايت بسنده مى‏كنيم:

پيامبر اكرم صلّى الله عليه وآله وسلّم فرمود: «سوگند به آن كه جانم در دست اوست، قيامت بر پا نمى‏شود تا اين‏كه كفش يا چوب تعليمى يا عصاى شخصى به او خبر دهد كه خانواده او پس از خارج‏شدنش از خانه، چه كارى انجام داده است».(10)

امام باقر عليه السلام درباره اطلاعات در روزگار حضرت مهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف مى‏فرمايد: «آن حضرت بدين‏سبب مهدى نام گرفت كه به امور مخفى هدايت مى‏شود تا جايى كه افرادى را گسيل مى‏دارد تا شخصى را - كه مردم او را مجرم و گناهكار نمى‏دانند - به قتل برسانند.

ميزان آگاهى حضرت از مردم به اندازه‏اى است كه اگر كسى در خانه خودش سخنى بگويد: بيم آن دارد كه مبادا، ديوارهاى خانه‏اش گزارش و شهادت دهند».(11)

اين روايت ممكن است به پيشرفت خيره كننده سيستم اطلاعاتى در روزگار حضرت اشاره داشته باشد كه البته حكومتى كه بر سراسر جهان سيطره دارد، نياز به تشكيلات و سيستم پيچيده اطلاعاتى نيز دارد. هم‏چنين ممكن است مراد همان ظاهر عبارت باشد كه خود ديوار گزارش مى‏دهد.