جلوه آغازين - نور الهی محمدی، با نگاهی به اندیشه های صدرای شیرازی نسخه متنی

جلوه آغازين

در آفرينش سرآمد تمامى آفريده هاى ازلى و نخستين جلوه ذات ابدى است كه: «اَوَّلُ ما خَلَقَ اللّهُ نُورى... .»( )

(منطق الطير عطار)

و اين بدان جهت بود كه در نوبت آغازين، بارِ شراب شهود جام «اَلَسْت» را، هم او مى نوشد: «...كان محمّدٌ(ص) اَوَّلُ مَنْ قالَ بَلى.»( )

پس عالم، يكپارچه در پرتو نور او آراسته و جمله كائنات، سايه سار سرور كائنات و مُفخّر موجودات:

(گلشن راز شبسترى)

و سراسر گيتى، جلوه شگفت آساى بندبند پيكره هويّت اوست و تحقق جهان آفرينش، بسته به حضور رمز آميزش دارد. و از همين جهت، آبشخور وجود هستى، «صادر اوّل» مى گردد: «اِنَّ اَوّلَ ما خَلَقَ اللّهُ العقلُ»;( ) و نيز سرآمد اولاد آدم كه: «... و اَنَا اوّلُ المُسلمين» (الانعام / 163).

(مصيبت نامه عطار)

پس، عقل اوّل، همان حقيقت محمّديه(ص)( ) است كه:

(ملاصدرا)

بدين سان، چنانچه عالم جلوه اوست، در خلقت نيز، «نخستين»، هم اوست; «...فَاَوّلُ ما خَلَقَ نُوُر حَبيبه محّمد(ص)...»;( ) چرا كه اگر خداوند در ابتداى خلقت، گِل آدم را سرشت: «... كَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِن تُراب... .» (آل عمران / 59)، از سوى ديگر، نيز خطاب آمد كه: «... و لو لا محمّدٌ ما خَلَقْتُكَ يا آدَمُ».( )

(منطق الطير عطار)

نه خلقت، كه نبوّت او نيز بر آدم پيشى داشت: «... كُنتُ نَبيّاً و آدَمُ بينَ الماء و الطين...»( ) يعنى: «...تو مخلوقُ و آدم هنوز آب و گل» (كليات سعدى) و از همين رو، چه نيكو، آن منزلت والاى اوّلين، سبب گشايش و رستن آدم مى شود كه: «فَتَلَقّى آدَمُ مِن ربّه كَلِمات فَتابَ عليه اِنّه هو التوَّابُ الرّحيم». (بقره / 37)