همچنين گفته است اين دولت يا مستقيماہ توسط نيروهاى مسلح اداره مى شود و يا
يك دولت مركب از نظامى و غيرنظامى خواهد بود. با نخست وزيرى يك ژنرال،
شاه مشخص نكرده است كه اين ژنرال چه كسى خواهد بود. گرچه از فريدون
حم، رئيس سابق ستاد ارتش و سفير فعلى در اسپانيا، اغلب به عنوان بهترين فردى
نام برده مى شود كه نه كاملاہ و از صميم قلب هوادار شاه است و نه در صف
مخالفان.
5- هر راه حل نظامى بايستى لزوماہ يك درگيرى سخت با تظاهركنندگان در خيابانها
و با دانشجويان و استادان كه در دانشگاه تظاهرات مى كنند، دانش آموزان و
معلمان در مدرسه، رهبران مذهبى و پشتيبانهاى بازارى آنها، چپى ها از همه انواع و
تعداد فايل ملاحظه اى از كارگران اعتصابى داشته باشد تا بتواند همه اعتصابيون
را بر سر كار بازگرداند. محدوديت مطبوعات هم غير قابل اجتناب است، انجام
دادن اين عمليات مسلماہ هزاران دستگيرى به دنبال خواهد داشت كه در ميان آنها
احتمالاہ بسيارى از زندانيان سياسى خواهند بود كه در يكى دو سال اخير آزاد
شده اند. از آنجا كه مخالفين آشكار كرده اند كه آماده مقاومت به سبك چريكى
هستند، ارتش مجبور خواهد بود با خشونتهاى گسترده شهرى و تروريسم
مخفى خارج شهرى مقابله كند. با توجه به تاعثيرپذيرى مناطق وسيع روستايى كه
مسكن بسيارى از سنتى هاست كه توسط رضاشاه و همچنين اخيراہ توسط شاه
فعلى آرام شده اند، ارتش بايد قادر باشد ناآراميها را در خارج شهرهاى بزرگ
كنترل كند. براى جريانات شهرى، پليس و ساواك بايد اختيارات بيشترى از آنچه
در ماههاى اخير داشته اند، داشته باشند و شايد لازم باشد كه توسط دايره
اطلاعات ارتش كه مورد وثوق فرماندهى عالى ارتش باشد، يارى شوند. براى
موئثر واقع شدن راه حل نظامى
ايران بايد وضع را كاملاہ تحت كنترل درآورد. درست مانند دوران قبل از اواسط
1976 كه طرح دادن آزادى اجرا نشده است.
6- ما مطمئن هستيم كه اين امر انجام شدنى است اما با يك بها. ما معتقديم
درصد بسيار زيادى از افسران ارتش به يك چنان دولتى وفادار خواهند بود،
بخصوص اگر اجازه شاه پشت آن باشد و تعداد زيادى از سربازان از افسرانشان
پيروى خواهند كرد. " سياست دولت در مورد مستقر كردن سربازان به دور از
منطقه زندگيشان در اين مورد موئثر خواهد بود، گرچه ممكن است شاهد ترك
خدمت بعضى و مخالف شدن تعدادى باشيم " . مقدارى اختلاف ميان ارتش و
نيروهاى امنيتى وجود دارد، اما بيشتر در اثر رقابت است تا خط مشى و انتظار
داريم كه نيروهاى امنيتى همكارى كنند.
7- از طرف ديگر تقريباہ همه كس قبول دارد كه بهاى اين امر " اشغال نظامى " در
بلندمدت بسيار سنگين خواهد بود و در چشم بسيارى از ميانه روها كه منتظر
ظهور يك ميانه روى بودند، اعتماد باقى مانده اى كه توسط شاه القا شده بود " و
قولهاى او در مورد آزادى دهى " از دست خواهد رفت. قطبى شدن هواداران و
مخالفان رژيم جديد، خيلى سريع رخ خواهد داد و هرگونه اجتماع ميانه روها را
در وسط، از بين خواهد برد. تروريستها و آنها كه بيشترين تجربه را در راهنمايى
آنها دارند، به سرعت كسب نفوذ و شخصيت به عنوان رهبران مخالفين خواهند كرد.
ارتش كه تا به حال كوشش مى كرد خود را بالاتر از درگيريهاى سياسى نشان دهد،
در آينده در موضع جلوگيرى كننده شناسايى خواهد شد و فرياد بين المللى در
آمريكا و ساير نقاط به مراحل جديدى خواهد رسيد. در اين شرايط اوضاع كمتر
قابل مقايسه با لبنان امروز خواهد بود تا رژيم سرهنگها در يونان يا در كشورهاى
آمريكاى لاتين در طول سالها. خونريزى افزايش خواهد يافت و بر جمعيت
بيشترى از آنچه در تاريخ پهلوى تا به حال بوده اثر خواهد
گذاشت. زخمهاى روانى اين عمليات تا زمانى طولانى بعد از پايان اشغال نظامى
ادامه خواهد داشت.
8- مسائل فنى هم قابل توجه است. هيچ معلوم نيست كه نظاميان متخصصينى
داشته باشند كه بتوانند تصفيه خانه ها و مناطق نفتى را بگردانند. بودجه ملى را
اداره كنند و به عبارت ديگر زندگى اقتصادى ملت را متعادل نگه دارند. با رهبريت
بازار كه عليه آنها " حكومت نظامى " هستند بسيارى از تكنوكراتهاى ميانه رو كه
مخالف وابستگى به يك رژيم نظامى هستند، و كارگران نفت و سايرين كه ناراحت
و عصبانى هستند، دولت نظامى كاملاہ گرفتار خواهد بود. تهديد زندانى كردن و
بدتر از آن، فقط تا حد معينى مفيد است. اين امر عالم مهمى خواهد شد براى
راكد كردن زندگى اقتصادى كشور و براى افزايش محبوبيت ارتش بين مردم در
سطح وسيع مفيد نخواهد بود.
9- زمان راه حل نظامى هم مهم است، بهاى مذكور در بالا اگر عمل نظامى ديرتر
انجام شود كمتر خواهد شد. تاعخير شاه و ارتش در تحميل اين مسئله كمك به اين
امر خواهد كرد كه محافظه كاران متزلزل راه حل نظامى را در واقع اجتناب ناپذير
بدانند. يك برنامه هوشيارانه روابط عمومى " كه به هر حال دولت ايران تا به حال
استعدادى در اين باره از خود نشان نداده است " كمك خواهد كرد كه مردم را به
اين عقيده برساند كه راه حل نظامى به خاطر پافشارى مخالفان به دولت تحميل
شده است. اين كه تعداد كافى از ميانه روها به واسطه چنين وضعى معتقد شوند
كه يك اكثريت هوادار اين رژيم خواهد شد، نامعلوم است. بسيارى از نشانها
حاكى از آن است كه در جريان اجراى قانون رخ خواهد داد روى خوش نشان
ندهند، هواداران دولت از چنان دولتى خواهند بريد.
10- عامل ديگرى كه بايد مورد توجه قرار بگيرد. تاعثير اين امر در سياست و
تصوير دولت آمريكا است به اضافه عمليات تروريستى فزاينده عليه شهروندان
آمريكايى در اينجا. مخالفين با توجه به فايل ملاحظه اى مدعى هستند كه يك
راه حل نظامى دستهاى چپى ها و روسها را بيشتر پيوند خواهد داد. روابط طولانى ما با
رژيم و ارتش شاه ما را هدفى براى اتهامات خواهد ساخت مبنى بر اينكه ما پشت
سر اين راه حل بوده ايم و حمايت از آن را عليه خواسته ملت ايران ادامه داديم.
احتمالاہ به نظر مى رسد كه اين يك جريمه اى است كه ما بايد بپردازيم ولى ما
نبايد فريب بخوريم كه اين يك جريمه خواهد بود كه در افكار جهانى عليه ما
حساب خواهد شد و احتمالاہ زمانى كه رژيم نظامى عمرش را طى كرد براى آزار
ما در ايران دوباره به سراغمان خواهد آمد. در ضمن ما بايد منتظر حملات
جديدترى عليه شهروندان آمريكايى اينجا باشيم كه توسط ارگانهاى تروريستى
شهرى سازمان يافته، صورت خواهد گرفت اينگونه عمليات در دو سال اخير
عليه ما، اكثراہ متوقف شده بود.
سوليوان
5 شماره سند
سفارت آمريكا به تهران از:
وزارت امور خارجه واشنگتن دى.
سى. فورى به:
2 نوامبر 87 11/8/75 تاريخ:
تاكتيكهاى دولت ايران
سند شماره " 5 "محرمانه
از: سفارت آمريكا به تهران
به: وزارت امور خارجه واشنگتن دى.
سى. فورى
تاريخ: 2 نوامبر 87 11/8/75
گزارشگر: سوليوان
شماره سند: 99601
موضوع: تاكتيكهاى دولت ايران
مرجع: 278390 وزارت خارجه
1 روز اول نوامبر، در زمانى كه من در قصر بودم، زاهدى به شاه تلفن كرد و
تاكتيكهايى كه در تلكس گزارش شده پيشنهاد كرد. شاه حرف او را به سرعت قطع
كرد با گفتن اينكه اين تكرار 1953 نيست و حتى شبيه آن شرايطى كه دو هفته
پيش زمانى كه زاهدى اينجا بوده هم نيست.
2- اظهارنظرهايى در مورد اينكه زاهدى پشت وقايع كرمان در حدود دو هفته
پيش كه به مسجد حمله شده، و تعدادى از مردم كشته شدند، بوده است. كل اين
حادثه انعكاس ناجورى داشت. با اين وجود رئيس يك قبيله كردى " كه عضو
مجلس است " متهم شده به حمله اى خونين با كاميونهايى از اياديش به شهر
كوچك پاوه در كردستان كه چند روز قبل صورت گرفته و طبق اطلاعيه رسمى 11
كشته به جاى گذاشته است. همان حاميان دولت تهديد كردند كه به مركز استان
كرمانشاه، فرداى آن روز حمله خواهند كرد، مگر آنكه توسط ارتش از شهروندان
محافظت شود. رضائيه و شهرهاى ديگر، شاهد تظاهرات