روابط اسلام و مسيحيت در فرانسه در گفت و گو با برنالد پانافيو
ترجمه: زهرا اويسى (1)
عالى جناب برنالد پانافيو، اسقف شهر مارسى است كه 150 هزار مسلمان دارد و در عين حال، رئيس دبيرخانه مجمع كشيشان براى روابط با اسلام نيز مىباشد. وى رياست مجمع كشيشان را در شهر لورد كه به منظور انتشار سند كليسايى تحت عنوان «كاتوليكها، مسلمانان، راهى براى گفت و گو» تشكيل شده بود، بر عهده داشت. مجمع كشيشان در فرانسه، بر اين امر واقف هستند كه اسلام نه تنها پراكنده نبوده، بلكه در چشم انداز مذهبى مستقر شده و توسط يك شبكه منسجم، از ساختار بهترى برخوردار گشته است. عالى جناب پانافيو در گفت و گو با فيگارو، شرايط گفت و گو با مسلمانان را اعلام مىدارد:
چگونه مىتوان در برابر اسلام به ترس و فرشته خويى تن در نداد؟
يك همسايگى روزمره و يك همراهى خود جوش بين اسلام و مسيحيت وجود دارد كه پيوندهاى ترجيحا صلح آميزى را در محلات، مدارس و دانشگاهها ايجاد مىنمايد. گروههاى اسلامى - مسيحى در اينجا و آنجا ايجاد شده و بين آنها پيمانهاى ازدواج برقرار گرديده است، همچنين ملاقاتهايى بين مسؤولين مذهبى انجام گرفته است. البته چند گروه مسلمان بنيادگرا كه اغلب آنها تحتالشعاع واعظين و امامهاى افراطى مىباشند، ظهور كردهاند. ما كشيشها بين خود، وضعيت اسلام امروزى را به روشنى مطالعه نموده، از اين نگران هستيم كه مسيحيان وقتى در برخى از كشورهاى اسلامى در اقليت هستند، به عنوان شهروندان تمام عيار با آزادى كامل مذهبى شناخته نمىشوند. بنابراين اميدواريم با مشاركت دادن مسلمانان فرانسه در امور، خواهان آن باشيم كه حقوق بشر، بويژه آزادى مذهب در كليه كشورهاى مسلمان مورد احترام قرار گيرد. ما معتقديم بدون مسالمت گرايى، گفت و گو بين مسيحيان و مسلمانان به دلايل تاريخى، فرهنگى يا اجتماعى مشكل و حتى گاهى غير ممكن است. همچنين بايستى به تحريفهاى بنيادگرايانه مسلمانان نيز كه ناشى از تفسير بنيادگرايان از كتابهاى مقدسشان مىباشد، توجه داشته باشيم. ما اميدواريم فرانسه و اروپا بتوانند با كمك اسلام كه در اينجا از اقليتبرخوردار مىباشد، نقشى هدايتگرانه در جامعه لائيك ايفا نمايند. بايستى الگويى بسازيم كه در آن، چارچوب سيستم لائيك مداراگر، با هويتهاى فردى و سنتهاى معنوى رعايتشود. اين مدل ممكن است الگوى ساير دولتها نيز قرار گيرد.
آيا حاضريد اماكن مذهبى را در اختيار مسلمانان قرار دهيد؟
خير! هر چند مايليم مسلمانان اماكن مذهبى مناسبى در كشورى آزاد همچون كشور ما داشته باشند، بايستى ويژگى خودمان را حفظ نموده و به ميراث مذهبى خود كه جوامع مسيحى در طول تاريخ به ما انتقال دادهاند، احترام بگذاريم. اين بر عهده جوامع اسلامى است كه طبق قوانين فرانسه، مشاركت نموده و تمامى امكانات خود را جهتساختن اماكن مذهبى و آموزشى فراهم نمايند و انجمنهاى كشورى نيز بايستى مقاومت كمترى در اين مورد از خود نشان دهند. اين بر عهده ما نيست كه اين كار را به جاى آنها انجام دهيم، هر چند كه مىتوانيم تجربيات خودمان را در اختيار آنها قرار دهيم.
در گذشته نه چندان دور، كليساها در اختيار مسلمانان قرار گرفتند. چنين اقدامى مىتواند به عنوان يك اقدام دوستانه محسوب گردد. اگرچه از سوى برخى به عنوان يك اقدام تسلط اسلام به يك مكان مسيحى و از سوى مسلمانان به عنوان پيروزى بر بىايمانان تلقى مىشد. در حال حاضر، امكان ندارد كه ما چنين راهى را ادامه دهيم.
چرا مىخواهيد گفت و گويى ميان مسيحيان و مسلمانان برقرار نماييد؟
بدون اينكه بخواهيم اين گفت و گو را به گفت و گوهاى ديگر ترجيح دهيم، مىخواهيم به نام مسيحيت، ديگران را با تفاوتهايشان به رسميتشناخته، به آنها احترام بگذاريم و در عين حال، اهميت همزيستى روزانه را خاطر نشان سازيم. از مسلمانان فرانسه كه نيمى از آنها داراى مليت فرانسوى هستند، خواسته شده كه خود را به عنوان اعضاى يكسان جامعه ملى محسوب نموده و اين گونه محسوب شوند. دستيابى به اين هدف به عنوان شهروند و به عنوان كشيش به ما مربوط مىشود.
آيا مسلمانان در فرانسه، به مذهب كاتوليك مىگروند؟
آنها اين كار را در اختفا انجام مىدهند و ما هيچ آمار دقيقى در اختيار نداريم. خوشبختانه، ما دست از فعاليتبر نداشته و اعتقاد داريم كه انجيل مسيح بايستى به مسلمانان نيز همانند سايرين ابلاغ گردد. بحث و گفت و گو به اين مقوله محدود نمىشود كه فكر كنيم «همه زيبا و همه مهربان هستند». گفت و گوى واقعى شامل به رسميتشناختن و احترام به تفاوتها و تمايل به تقسيم اعتقادات خود با ديگرى بدون تبليغ مذهبى مىباشد.
ما مسيحيان، مايليم مفهوم زندگى خود را بدون نقض آزادى هر فرد و نقض حقوقى نهادها[به ديگران] منتقل نماييم.
منبع:
روزنامه فيگارو، 8/11/1998
1) مترجم اداره ترجمه وزارت امور خارجه