سخنرانى تونى بلر در جمعاعضاىشوراىاسلامىبريتانيا(5 مى1999 - لندن)
ترجمه: مجتبى بنىاسدزاده (1)
خانمها و آقايان، از اينكه امروز در ميان شما هستم، سپاسگزارم. خرسندم از اينكه اولين نخست وزير بريتانيا مىباشم كه در ميهمانى شما شركت مىكنم. سازمان شما بيش از 250 مؤسسه ملى و منطقهاى را گردهم آورده است. اين كارى سترگ است و براى شما اين امكان را ايجاد خواهد نمود تا مواضع جمعيت را تشريح نماييد. از اينكه ميهمانان زيادى از مشاغل و حرفههاى مختلف را مىبينم نيز بسيار خرسند هستم.
قربانيان مسلمان كوزوو
مىخواهم از تراژدى وحشتناك جارى كوزوو آغاز نمايم. روز دوشنبه در مقدونيه بودم. من در مرزى بودم كه پناهندگان وارد مقدونيه مىشدند. يك از غمگينترين و هولناكترين لحظات عمر من بود. آنچه كه مىديدم و داستانهايى كه مىشنيدم، همه وحشتناكترين بربريت زمان بود. من پناهندگانى را مىديدم كه يك ماه تمام بدون توقف در ركتبودند. در هواى 80 درجه ايستاده بودند، بى تابى مىنمودند و لباسهاى زيادى به تن كرده بودند; زيرا تنها راه ممكن براى حفظ اموالشان بود. آنها ايستاده در ميان تودههاى زبالههاى گنديده، مگسهاى فراوان، كثافت و لجن محاصره شده بودند.
آنچه كه امروز اكثر شما را متاثر مىسازد، وجود صفهاى طولانى و انبوه زنان بدون مردان و جوانان است، با هر خانمى كه صحبت مىكردم، داستان غم انگيزى براى گفتن داشت. اينكه چگونه شوهرش، برادرش يا پسرش را از او جدا كرده و به قتل رساندهاند. چه اجساد زيادى كه در خيابانها روى هم انباشته شده بود. چه بستگان زيادى كه ناپديد شده بودند و هيچگاه پيدا نشدند. اينها مردم جنزدهاى بودند كه از تمام چيزها فرار مىكردند. تمام آنها در يك سكوت محض در صف ايستاده بودند. سكوتى ترسناك و طولانى همراه با يك غم و اندوه فراوان، بدون انرژى و در يك شوك عميق به خاطر از دست دادن خانوادهشان عزادارى مىكردند. هراسناك از آينده، گرسنه پس از پيادهرويهاى فراوان و بالاخره خسته از روزهاى آتى بودند.
آنها قربانيان مسلمان به خاطر يك جنايت هولناك، جنايتى كه قرن بيستم نگران آن است، يعنى پاكسازى نژادى و قومى، مىباشند. اينها دلايل حمله نظامى ناتو است. هر داستانى كه از پناهندگان مىشنيديم، تصميمها را براى ادامه حملات ناتو تا زمانى كه آينده مطمئنى براى مردم كوزوو ايجاد شود، راسختر مىنمود. براى ما اين جنگ، جنگ حمايت و طرفدارى از آزاديها و ارزشهايى است كه اغلب ما به آن عشق مىورزيم. هيچ كشور متمدنى نيست كه اين فجايع را بدون هيچ اقدام و عكسالعملى تماشا نمايد. سربازان ما جداى از افراد عادى، در عمليات كمك رسانى به مردم شركت مىكنند. سربازان ما اقدامى عليه ماشين جنگى ميلوسويچ انجام ندادهاند و هم اكنون، در حال برپايى اردوگاهها و پناهگاهها و نيز تهيه و تدارك غذا براى آوارگان مىباشند.
حمايت جمعيت مسلمان
حمايتشما حمايت قوى بوده است. من از شما سپاسگزارى مىكنم. شما بيش از آنچه مورد نظر ما بود، فعاليت نموديد. مبالغ زيادى براى پناهندگان جمعآورى نمودهايد. بر اساس آخرين آمار، 5/2 ميليون پوند توسط مؤسسات خيريه اسلامى پرداختشده است كه در جهت تهيه مواد غذايى و پناهگاه در كشورهاى مقدونيه، مونتهنگرو و آلبانى هزينه شده است. در واقع، اين مبلغ قابل توجهى است. دولتبريتانيا تمام آنچه را كه در توان داشته، در جهت كمك به آوارگان و پناهندگان انجام داده است. در اين هفته ما ميزان كمكهاى بشر دوستانه را از 20 ميليون پوند به 40 ميليون پوند افزايش دادهايم. ما بيش از هر كشور ديگرى كمك نمودهايم.
ما در بريتانيا نيز پذيراى پناهندگان هستيم. البته از نقطه نظرات پناهندگان كه در حقيقت همان نظرات شوراى شما است، آگاهيم. اخطار شما در ماه آوريل مبنى بر وجود سياست پراكندهنمودن مردم مسلمان كوزوو از موطنشان و استقبال از پاسخ قاطع جامعه بينالمللى در كمك به قربانيان اين تراژدى اسف بار، قابل درك است. نگرانى شما اين است كه بريتانيا اين سياست را تا آخر ادامه ندهد. به عبارت ديگر، در مورد حقوق پناهندگان با ميلوسويچ معامله كنيم. من با درك مواضع شما، امروز اعلام مىنمايم كه ما توقف نخواهيم نمود. ما تا زمانى كه پناهندگان با حمايت نيروى نظامى، توانايى بازگشتبه خانههايشان را داشته باشند، به پيش خواهيم رفت.
بمب گذاريهاى لندن
زمان براى مسلمانان سراسر جهان نگرانكننده است. براى مسلمانان بريتانيا كه شاهد تجاوزات اخير بودهاند، نگرانكنندهتر است. بمب گذاريهاى اقليتهاى بريت انيا تمام ما را دچار شوك نمود. دومين بمب در كنار مسجد بريك لين منفجر شد. من اين را درك مىكنم كه اين انفجار به خاطر جمعيتشما و جمعيتهاى اقليت ديگر بوده است. كشور ما متحدا از اين اقدامات متنفر است. پليس طى روزهاى گذشته، به سرعتبراى مقابله با اين تهديد تلاش نمودهاند.
وقتى قسمتى از جامعه ما تحتحمله قرار مىگيرد، تحت نام كل جامعه از آن دفاع مىكنيم. دولتبيش از اينها انجام داده است. ما اقدام مىكنيم. اولين اقدام ما وضع جرايم نژادى و خشونتى است. ما صداى كسانى راكه در جمعيتشما به دنبال حق حفاظت تحت قانون مىباشند، مىشنويم. همان طور كه مىدانيد، ما بهترين راه را براى دستيابى به اين هدف انتخاب كردهايم.
اجتماع ما توسط اين بمبگذاريها، در ارزشهاى تحمل، شايستگى و عدالت، يكى شده است. تحمل نژادى بخش مهمى از تعليمات مسلمين است. موعظه حضرت محمد (ص) چنين است. تمام افراد بشر از آدم و حوا بوجود آمدهاند، عرب بر عجم برترى ندارد و عجم نيز بر عرب برترى ندارد. همچنين سفيد برتريى بر سياه ندارد و سياه نيز برترى بر سفيد ندارد، مگر به خاطر عمل صالح و پرهيزگارى در مذهب شما مردم به خاطر يادآورى آخرت، هر ساله 30 روز در ماه مبارك رمضان روزه مىگيرند. بنابراين شما نبايد دلگير شويد. در مذهب شما مردم هر ساله قسمتى از درآمدشان را به خاطر نيكوكارى، بوسيله زكات بخشش مىكنند و اعتقاد كمك به همنوع وجود دارد. اينها ارزشهايى هستند كه جمعيتشما معتقد به آن است و بدين خاطر، ما به دنبال اتحاد قبل از تفرقه هستيم. ارزشهايى كه نام بردم، مورد نظر دولتبريتانيا است.
سهم مسلمانان در اجتماع بريتانيا
شما جزء ارزشمند اجتماع بريتانيا هستيد، اجتماعى كه دولت قصد ساختن آن را دارد، اجتماعى جديد و متمدن، آزاد از تبعيض، اما متعهد به رعايت قواعد. شما بخش سازمان يافته از ملت چند فرهنگى بريتانيا مىباشيد. اولين مسجد توسط عبدالله قيليام، مشاور حقوقى ليورپول در سال 1890، تاسيس شد. امروز بيش از هزار مسجد وجود دارد كه نقش مهمى در زندگى 5/1 ميليون مسلمان در تمام كشور دارد.
البته سهم شما در ثروتمندى اجتماع بريتانيا، اغلب غيرقابل تشخيص است. متاسفانه شما مورد اتهامات زيادى قرار داريد، آنچه كه بعضى اوقات اسلام ترسى (اسلاموفوبيا) ناميده مىشود. اسلام در خيلى از رسانهها و در ميان مردم، با تعصب، افراطگرايى، بنيادگرايى و نيز تهديد عليه غرب برابر شده است. بدون شك، اين تبعيض نارواست و تنها مىتواند توسط كسانى مطرح شود كه هيچگاه با جمعيت مسلمان سخاوتمند، صلح دوست و پرتلاش بريتانيا ارتباط نداشته باشند.
يكى از هدفهاى شورا بايد تلاش در راستاى حضور مؤثر اسلام و مسلمين در اجتماع باشد. اين وظيفه تنها مختص شما نيست، بلكه شامل دولت هم مىشود. ما مىتوانيم با تشويق بيشتر مسلمين به حضور در صحنه سياستشروع كنيم. هم اكنون حزب كارگر، محمد سرور را در مجلس عوام و لرد نذير احمد و باروتر پولا اودين را در مجلس لردها دارد. دولتبهتر ازاين بايد كاركند و ما چنين خواهيم نمود. در تمام زمينهها - تحصيلات، رفع مشكلات رفاهى، بهداشتى و پىريزى اقتصادى قوى كه منجر به گسترش تجارت گردد - بايد فرصت موفقيت در زندگى را به مردم بدهيم. شما هم همانند ما به آموزش و پرورش عشق مىورزيد. آموزش و پرورش براى ما در اولويت نخست قرار دارد; زيرا از طريق تحصيلات عالى، استانداردهاى بالا، فرصتهاى زياد در زندگى مىتوانيم جامعهاى را بنا سازيم كه هر كس بتواند استعدادهايش را به منصه ظهور برساند. ما مواضع مسلمين بريتانيا را شنيدهايم، بنابراين، در سر شمارى سال 2001 سؤالى را در خصوص مذهب خواهيم داشت. اين امر به دولت اين امكان را مىدهد كه اطلاعات لازم را براى برآورده ساختن نيازهاى مسلمانان دستبياورد.
ما راه درازى در راستاى افزايش قدرت تحمل يكديگر، حذف نژادپرستى و ايجاد محيط مناسب براى رشد مذاهب، اعتقادات و فرهنگهاى مختلف پيش رو داريم. تنها چيز با ارزشى كه براى آن مبارزه مىكنيم، اجتماع مبتنى بر ارزشهاى مشترك و اعتقاد به عظمتبشر است. من از شما تقاضا مىكنم تمام تلاش خود را در جهت تبديل بريتانيا به يك مكان رضايتبخش و امن انجام دهيد.
1. كارشناس دفتر مطالعات سياسى و بينالمللى وزارت امور خارجه