ترجمه: غلامحسين ابراهيمى بىشك مساله آموزش كودكان مسلمان آمريكاى شمالى در صدر فعاليتهاى اسلامى قاره آمريكا قرار دارد; چرا كه يكى از مهمترين مسائلى كه مسلمانان اين قاره از جهان با آن رو به رو هستند، بحثحفظ هويت اسلامى نسلهاى دوم مهاجرين مسلمان و همچنين برادران مسلمان آمريكايى مىباشد. على رغم اهتمام و توجه مسلمانان آمريكاى شمالى به آموزش اسلامى، به دليل اختلاف ديدگاهها و گستردگى سازمانهاى اسلامى، آموزش اسلامى در اين قاره از فقدان سياست آشكار و مشخص آموزشى رنج مىبرد. على رغم فعاليت مؤسسات آموزشى و مدارس اسلامى متعدد در اين قاره كه تعداد آنها گاه به بيش از سيصد مدرسه در ايالات متحده و كانادا مىرسد، اما با اين وجود، مركز يا سازمان دائمى كه بتواند در جهت هماهنگى مسائل آموزشى مشترك و همچنين تحول در اين امر حياتى و برنامهريزى براى آينده اسلام و مسلمانان اين قاره عمل نمايد، وجود ندارد. بر اين اساس، سازمانهاى اسلامى به وجود آمدند كه وظيفه نشر و آموزش اسلامى در سطح آمريكا و كانادا را بر عهده گرفتند. از جمله اين سازمانها، «مركز آموزش اسلامى آمريكاى شمالى» بود كه طرح تاسيسات آن در دهه هشتاد توسط اتحاديه اسلامى آمريكاى شمالى ( ISNA ) ارائه شده و مقرر شد كه ضمن حفظ استقلال آن، اهداف زير را دنبال نمايد: × تاسيس مدارس تمام وقت در سطوح ابتدايى و دبيرستان و تداوم جريان آموزشى در روزهاى شنبه و يكشنبه و تشكيل كلاسهاى شيفتبعدازظهر. × تعيين معيارها و ارزشهاى اسلامى جهتبهرهگيرى در برنامههاى تربيتى، آموزشى و ادارى اين مدارس. × ايجاد مقررات آموزشى مناسب و تهيه كتب درسى و كمك درسى مناسب و همچنين كتب راهنماى معلمين و فراهم آوردن تمام مواد آموزشى مقاطع مختلف تحصيلى و بهرهگيرى از صاحب نظران تربيت اسلامى و زبان عربى. × برگزارى دورههاى آموزشى جهت معلمين و فعالان آموزش اسلامى و اعطاى مداركى دال بر اتمام اين دورهها. × گردآورى جمعى از متخصصين و صاحب نظران مسلمان در رشتههاى مختلف براى توجيه و توضيح آنچه در مورد اسلام در زمينههاى گوناگون نوشته مىشود. × نظارت بر مدارس اسلامى و هدايت آنها و تلاش جهتبر پايى مدارس نمونه اسلامى در ايالات متحده و كانادا كه نياز مسلمانان آنجا را تامين نموده، بتواند فرزندان مسلمان از كشورهاى مختلف اسلامى و عربى به طور خاص و همچنين تمام كسانى را كه در جست و جوى مدارس اسلامى با نظارت تربيتى و آموزشى سالم هستند، به خود جذب نمايد. × تبديل اين مركز به مرجع مورد اعتمادى كه تمام مدارس اسلامى بتوانند اطلاعات مورد نياز خودشان را در خصوص آموزش اسلامى از آن كسب نمايند. چنين مراكزى براى حمايت از آموزش اسلامى در آمريكاى شمالى و هماهنگى بين سازمانهاى مختلف آموزش اسلامى ايجاد شد، به طورى كه اين مركز بتواند در برگيرنده شوراى ملى دائمى متشكل از نمايندگان تمام سازمانهاى فعال در زمينه آموزش و صاحب نظران حوزههاى مختلف معرفتى باش د و اكنون سرشمارى كاملى از مدارس اسلامى قاره آمريكا به طبق اصول مورد نظر شوراى مدارس اسلامى آمريكا و كانادا (معروف به CISNA ) كه مدارس و مؤسسات آموزش زيادى را در خود دارد، در دست انجام است. انشاءالله اين مركز كمك مفيدى براى همه گروهها و سازمانهاى اسلامى خواهد بود; چرا كه با پى گيرى و برنامه ريزى امور آموزشى آمريكاى شمالى، مقررات تفصيلى واحدى را براى مراحل مختلف آموزشى كه از كودكستان و مرحله ابتدايى آغاز و به مراحل متوسطه و دبيرستان ختم مىشود، وضع مىنمايد. علاوه بر اين، ما در صدد هستيم كه مركزى را براى آموزش معلمان ايجاد نماييم، به طورى كه تمام ويژگيها و مشخصههايى را كه ضامن ارتقاى سطح آموزشى، بخصوص در مورد معلمان و حتى كادر غير آموزشى اين مدارس است، فراهم نموده، خدمات آموزشى و علمى لازم را براى ارتقاى سطح علمى مدارس و امكان استفاده هر چه بيشتر از امكانات روشهاى جديد آموزشى فراهم نمايد. براى اينكه اين مركز قادر به انجام اين امور باشد، در زمينه آموزش اسلامى آمريكاى شمالى «وقفى اسلامى» صورت گرفت و اقدامات مربوط به ثبت و ضبط اين وقف اسلامى در شهر «كانزاس سيتى» در ايالت ميسورى آمريكا انجام گرفت و مركز آموزش اسلامى آمريكاى شمالى اجراى اين طرح را بر عهده گرفت.
اهداف آتى مركز آموزش اسلامى عبارتند از:
× تحول و يكى كردن روشهاى آموزش× تربيت معلم مسلمان و شايسته كه قادر به ايفاى نقشش به عنوان مربى نسلهاى آينده باشد. × بهبود وسايل آموزشى و همچنين روشهاى تدريس × تجهيز مدارس تجربه ناشى از سالها مطالعه ميدانى، ضرورت تكوين نظام آموزشى ويژهاى را در سطح قاره آمريكا ايجاب مىنمايد كه بر پايه اطلاعات جديد جهت تحول برنامههاى آموزش اسلامى و ارائه خدمات لازم به تمام مدارس اسلامى و انجمنهاى اوليا و مربيان استوار باشد كه اين امر تامين مطبوعات و كتب و مواد آموزشى سمعى و بصرى و وسايل كمك درسى و تربيت لازم دانشآموزان اين مدارس را مىطلبد، بويژه اينكه مسلمانان اين قاره در محيطى كه به پيشرفت علمى و تكنولوژيك متمايزى باشد و در عصرى به سرى مىبرند كه آمريكا به پيشرفتهايى دستيافته كه قبلا بشر به آن دست نيافته بود. اين در حالى است كه مسلمانان نقش مهم و شناخته شدهاى در اين پيشرفتها داشتهاند. آينده نسلهاى آتى فرزندان ما به ميزان استفاده ما از تمام امكانات بشرى و مادى موجود به روش علمى و اقتصادى بستگى دارد. اين امر با همكارى كامل اقليتها و سازمانهاى اسلامى و مراكز آموزشى براى ارتقا و بهبود سطح آموزش اسلامى و تحول در بخشهاى مختلف آن انجام خواهد پذيرفت.
منبع:
الصراط المستقيم، سال هشتم، شماره 81، مارس1999، چاپ آمريكا.