معرفى بنياد اسلامى انگلستان
ترجمه: حسن شاهبيگ (1) بنياد اسلامى انگلستان مركز منحصر بفردى در زمينه آموزش، تحصيلات، تحقيق، انتشارات و تربيت اسلامى مىباشد. اين بنياد در سال1973 تاسيس گرديده، در حال حاضر مقر آن در شهر ماركفيلد (2) است كه به لحاظ نقش، حوزه و گوناگونى فعاليتها، به يك بنياد بينالمللى تبديل گرديده است. همچنان كه كارمندان اين بنياد مختص به كشور خاصى نمىباشند، پژوهشگران، محققين و دانشجويان جوان از سرتاسر جهان به اين مكان مىآيند. اين بنياد داراى تسهيلات كافى براى كودكان، بزرگسالان و نيازهاى گوناگون معلمين دروس دينى در هر زمانى بوده، علاوهبر ارائه امكانات آموزشى براى معلمين در زمينه نيازهاى درسى و ديگر وظايف آنها، علاقه خاصى به گردآورى و تهيه منابع براى معلمين دروس دينى دارد. فعاليتها و منابع اين بنياد در برگيرنده بخشهاى وسيعى از حوزههاى مورد علاقه مىباشد، از قبيل: انتشارات
افزون بر 180 عنوان نشريه در سرتاسر جهان، بخصوص در اروپا، ايالات متحده، آفريقا، خاورميانه و خاور دور توزيع شده است. اين نشريات شامل مجلاتى از قبيل: ژحسخژححرژزحت دچزسژدسا-زحژذپ حر دچذزسرپ : ژزحژذسرحذب ،ححخزآ چخژآ دچزژذحا ،سخسحث دررآ حدرج ذخدژست ،حزسژچزحژخپ حخذچدژپ حر سححذپ مىشود. تحقيق
در زمينه اقتصاد اسلامى، نيازهاى آموزشى مسلمانان، مسلمانان در آسياى مركزى، روابط اسلام و مسيحيت و اسلام در اروپا. آموزش
براى متخصصين مسلمان و غير مسلمان كتابخانه و اسناد كتابخانه بنياد در ساختمانهاى تازه تاسيس همراه سيستم رايانهاى كه به راحتى در دسترس محققين و پژوهندگان قرار دارد، واقع شده است. كتابخانه منبع نيز براى استفاده عموم بوجود آمده است. در اين كتابخانه بالغ بر 25000 عنوان كتاب و حدود 350 نشريه در زمينه اسلام، جهان اسلام و امورى از اين قبيل وجود دارد. بخش اسناد به مانيتورها، نمايهها و اطلاعات مفيد طبقهبندى شده و كپىهايى از روزنامهها و جرايد مختلف متصل گرديده است. بخش كامپيوتر
به تحقيق، آموزش و ارتباطات كمك مىكند. بخش سمعى و بصرى
به ارائه خدمات به مدارس مشغول بوده و اين خدمات شامل موارد زير مىگردد: - منابعى كه مىتوانند به منظور استفاده آموزشى امانت داده شوند. - نمايش دائمى توليدات سمعى و بصرى در خصوص اسلام در ساختمانهاى بنياد. - تهيه امكاناتى براى مدارس به صورت يك مجموعه استاندارد دوازده قسمتى. همايشها
يكى از فعاليتهاى متداول اين بنياد را تشكيل مىدهد. دانشگاهيان، بانكداران و نمايندگان كليسا، همايشهاى منظمى را در ساختمانهاى اين بنياد در مورد موضوعات و مباحث روز مورد علاقه برگزار مىكنند. كتابهاى كودكان و نوجوانان
بنياد به نيازهاى جوانان مسلمانى كه در غرب متولد شده و در آن تربيتيافتهاند، از طريق انتشار كتب مناسبى با توجه به نيازهاى آنها و محيطى كه در آن زندگى مىكنند، در جهت كمك به رشد آنها به عنوان مسلمانان خوب و شهروندان معتمد جهان، پاسخ مىدهد. علاوه بر حدود 24 كتاب خواندنى، بنياد6 جلد كتاب نيز در موضوعات مختلف قرآنى منتشر كرده است. پروژه جديدى كه باعث درك راحت قرآن براى كودكان و جوانان مىشود نيز در برنامه كارى قرار دارد. جزء سىام قرآن، اولين موضوعى است كه در مجموعهاى با عنوان قرآن به زبان انگليسى ساده منتشر شده است. كتابهاى متعددى نيز در زمينه زندگى و تعليمات حضرت محمد (ص) منتشر گرديده است. بخش اقتصاد اسلامى
بنياد اسلامى عميقا درگير انتظامات سريع اقتصادى، بانكى و مالى اسلامى شده كه از سال1976 تاكنون مورد توجه خاص آنها قرار گرفته است. تعدادى همايش در سطح بينالمللى از طرف اين بنياد، سازماندهى شده و بيش از بيست مطالعه ويژه بر روى اقتصاد اسلامى منتشر شده است. اين بخش يك كتابخانه و بخش اسناد مخصوص در امور اقتصاد، بانكدارى و امور مالى اسلامى تشكيل داده كه به عنوان يكى از غنيتيرين مراكز اين رشته در اروپا تلقى مىگردد. در سال 1994، يادداشت تفاهم و همكارى ميان اين بنياد و دانشگاه تكنولوژى لوگبروگ (3) به امضا رسيد كه ايجاد رشته تحصيلى امور اقتصادى و مالى اسلامى به عنوان بخش كاملى از دوره كارشناسى و ديپلم در اقتصاد و امور مالى از اكتبر 1995 ، مورد موافقت قرار گرفت. علاوه بر آن، دوره دكترا با تاكيد خاص بر امور اقتصادى و مالى اسلامى نيز در اين دانشگاه بوجود آمده است. بخش تفاهم ميان اديان
مسيحيت و اسلام دو دين بزرگ جهانى هستند و پيروان آنها تقريبا از راههاى گوناگون در هر قسمت از جهان در كنار هم كار مىكنند. بنابراين، در اين قرن، به شدت اين احساس وجود دارد كه بايد جنبههاى گوناگون رابطه ميان اين دو دين، مطالعه شود. كتب، مقالات و گزارشات مختلفى در اين زمينه منتشر شده است كه از آن ميان مىتوان از مسيحيان در قرآن و سنت (Christians in the Quran and Sunna) و برخى عكسالعملها در خصوص گفتوگو ميان مسلمانان و مسيحيان (Some Reflections Of Dialogue Between Christians and Muslims) نام برد. اين بخش همچنين دوره تعليماتى را در زمينه مطالعات تفاهم بين اديان برگزار مىكند. بنياد اسلامى يكى از اعضاى بنيانگذار شبكه تفاهم بين اديان انگلستان و شوراى ليستر اديان (4) مىباشد. بخش تعليم و تربيت
اين بخش در زمينه توسعه و سازماندهى برنامههاى تعليم و تربيتبراى گروههاى مسلمان و غيرمسلمان فعاليت دارد و تعدادى از پروژههاى كليدى و استثنايى را براى غيرمسلمانان و تازه مسلمانان اجرا نموده و كار خود را با موفقيت آغاز كرده است. (الف) دوره تعليماتى آگاهى فرهنگى: اين دوره براى غيرمسلمانان طراحى شده است; يعنى كسانى كه در زمينه امور مسلمانان در سطوح فردى و جمعى كار مىكنند. اين برنامه عمدتا شامل دورههاى دو روزه اقامت در اين بنياد مىباشد. افسران پليس، كارگران، افسران حكومتى محلى، معلمين، كارمندان بهداشت و پرستارى و ديگرانى وجود دارند كه به طور مرتب در اين دورهها شركت مىكنند و اين برنامه را بسيار مفيد مىدانند. اين بخش همچنين اطلاعات و مشاوره در اختيار سازمانهاى غيراسلامى در زمينه موضوعات مربوطه قرار مىدهند. (ب) پروژه تازه مسلمانان: حمايت گروهى از آنهايى به عمل مىآورد كه تازه به دين اسلام مشرف شده، با چالشهاى گوناگونى براى انطباق خود با فرهنگ و دين جديد دست و پنجه نرم مىكنند. اين بخش دورههاى بخصوصى نيز براى تعليم دروس عربى و اسلامى برنامهريزى كرده است. بخش اسلام در اروپا
اين بخش در سال 1992 تاسيس گرديد و به جمعآورى، طبقهبندى و تجزيه و تحليل مطالب اسلام در اروپا مشغول است. در اين بخش در زمينه موضوعات مختلف اسلام و مسلمانان كه در تقابل با فرهنگ اروپا قرار دارند، به تحقيق، انتشار و برنامه گفت و گوى متمركزى دست مىزند. اميد است كه با فعاليتهاى سازمانها و مؤسسات گوناگون اسلامى در اروپاى بعد از ماستريخت هماهنگ باشد. بخش آسياى مركزى
اين قسمت در سال 1981 تاسيس گرديده و يك بولتن ماهانه به نام Central Asia Brief (كه قبلا به نام Soviet Muslims Brief بود) منتشر مىكند. بعد از فروپاشى شوروى سابق، اين بخش مسؤوليتبزرگترى را براى جمعآورى و انتشار اطلاعات و تحقيقات عميق در مورد مسلمانان اين منطقه بر عهده گرفته است. بخش سمعى و بصرى
اين بخش تعدادى از منابع سمعى و بصرى در مورد اسلام تهيه كرده كه شامل برنامههاى نوار، اسلايد، ويدئو، داستانهاى كودكان در نوارهاى سمعى، نقشه و پوسترها، بازيهاى اسلامى و سؤالات كامپيوترى (PCIQ) مىباشد. بانك اسلايد آن كه شامل بيش از 6000 اسلايد در موضوعات مختلف معمارى، خوشنويسى، تمدن، خلق و خوى و ... اسلامى مىشود، كاملا منحصر بفرد مىباشد. بيارى از سازمانهاى اسلامى و شركتهاى انتشاراتى غيراسلامى به سمت اين مجموعه با ارزش كشيده شدهاند. مركز همايش ماركفيلد
مركز همايش ارائهگر زمينه ايدهآلى براى همايشها، دورههاى آموزشى براى جامعه مسلمان، مقامات محلى، مدارس و سازمانهاى تفاهم اديان و گروههايى كه به جامعه خدمت مىكنند، مىباشد. اين مركز داراى امكانات رفاهى بسيار عالى مىباشد. پروژههاى جوانان و جامعه
در اين بنياد مجموعه كاملى از فعاليتها و برنامههاى جوانان، شامل اردوهاى آموزشى براى گروههاى كوچك، تمركز بر آموزش اصول اسلام و هدف و اهميت ارتقاى شخصيت اسلامى، به انجام مىرسد. اين دورهها در جهتشكوفايى استعدادها و ارتقاى ارزش شخصيتى آنها به عنوان يك شهروند جهانى بكار گرفته مىشوند تا اينكه آنها مستلزم اعتماد و احترام به شهروندان همانند خود در هر جامعهاى شوند. بنياد اسلامى به طور مستمر در تاسيس و كمك به اداره تعدادى از مساجد و مدارس (كلاسهاى شبانه قرآن) و مراكز جامعه، چه در داخل كشور و چه در خارج از آن، مشاركت دارد. لااقل بيست فقره از چنين مراكزى در انگلستان تاسيس شدهاند. سخن آخر
بنياد اسلامى در پى ارائه خدمات برجسته و مهمى در زمينه آموزش، تحقيق و تربيت اسلامى است و به صورت موفقيت آميزى از تمامى امكانات در دسترس استفاده كرده است. انتشارات آن به ميليونها خواننده، محقق و پژوهشگر و دانشجو رسيده است. در واقع، اين بنياد پلهايى را ميان ديگر عقايد، جوامع و گروههاى ايدئولوژيكى از طريق گفت و گو، بحث، همايشها و گردهماييها ساخته است و در نظر دارد كه همكارى ميان اسلام و غرب را در تمامى زمينههاى ممكن تقويت نمايد. 1. كارشناس دفتر تحقيقات اسلامى 2. Markfiel 3. Lough borough 4. Leicester Council of aiths