«امارت حج» از منصبهايياست كه ارتباط مستقيم با حكومت اسلاميدارد. نصب اميرالحاج از شؤون حكومت و از اختيارات و وظايف حاكم اسلامياست و كسينميتواند بدون اذن حاكم، اين منصب ديني و اجتماعيرا برعهده بگيرد.از زمان صدر اسلام كه پيامبر مكرّم(صلي الله عليه وآله) مراسم حج را با شكوه و عظمت خاصيانجام داد، حاكمان جامعه; اعم از عادل و فاسق، با تأسّيبه سيره پيامبر(صلي الله عليه وآله)، يا خود در موسم حج عازم زيارت بيتالله الحرام شده و امارت حج را برعهده داشتند يا فرديرا بهعنوان نماينده خود و اميرالحاج منصوب ميكردند; زيرا عزيمت حجاج به مكّه مكرّمه و انجام مناسك حج، با توجه به اهداف متنوع و شؤون مختلف آن، بهعنوان «عبادتيكه دارايجنبههايمختلف فردي، اجتماعي، معنوي، سياسي، اقتصادي و اخلاقياست»، بدون امير و سرپرست به سامان نميرسد.اگر حج تنها عبادتيفرديبود و هر كسي وظيفه داشت برايانجام اعمال و مناسك مخصوص عازم خانه خدا شود، ممكن نبود كسيگمان كند، عزيمت افراد متعدد در يك زمان برايانجام عبادتيفردي، نيازيبه امير و سرپرست ندارد، وليبا توجه به ابعاد متنوع حج، به ويژه بُعد اجتماعي ـ سياسيآن، كه قراين و شواهد غيرقابل ترديد و فراوانيدارد، وجود شخصيبهعنوان «اميرالحاج» را ضروريمينمايد. از اين رو، در طول تاريخ اسلام مسأله مورد شك و ترديد نبوده و حتيخلفايجائر، نصب اميرالحاج را از شؤون و وظايف خود دانسته و بدان مبادرت مي ورزيدند.علما و دانشمندان اهل سنت نيز كه حكومتهايمختلف را در ميان مسلمين مشروع ميدانستند، به اين مطلب تصريح كرده و به بيان احكام مربوط به اين منصب پرداختهاند. يكياز فقهاياهل سنت در بحث «وقوف به عرفه و لزوم برگزارينماز جماعت و ايراد خطابه توسط اميرالحاج» ميگويد:«لا خلاف بينهم انّ اقامة الحجِّ هِيَالسلطان الأعظم أو لمن يقيمه السلطان الأعظم أو لك وإنّه يصلّي ورائه بِرّاً كان السلطان أو فاجراً أو مبتدعاً...»1 در صدر اسلام مراسم حج معمولاً باًً حضور پيامبر خدا(صلى الله عليه وآله) و خلفايپس از آن بزرگوار برگزار ميشد و طبعاً تصديامر حج و حجاج با آنان بود. گاهينيز افراديرا به نمايندگيخويش در مراسم حج مأموريت ميدادند. علامه محمدتقيمجلسيمينويسد:«هميشه حضرت سيد المرسلين و حضرت اميرالمؤمنين ـ صلواتالله عليهماـ امير حاج از جهت رفع ظلم و ستم مقرر ميفرمودند، اگر خود نميفرمودند از جهت موانع.»2
لطفا منتظر باشید ...
