هنگامي كه به مكه رسيديم، پوشش تازه اي از ديوار كعبه آويزان شده بود، ليكن پرده از بالا با تناب تا قسمتي از ديوار كعبه، كه از دسترس حاجيان دور بماند، بالا برده شده بود. پرده از پارچه سياه برّاقي بافته شده بود و نوشته هاي طلايي آن در قسمت بالا قرار گرفته بود و دور كعبه را فرا مي گرفت. تلألؤ نوشته هاي مطلاّ چشم ها را خيره مي كرد. بنا به روايت مشهور، نخستين كسي كه به كعبه پرده آويخت تُبّع حميري بوده است و اين سنت تا به امروز باقي است، و پيشتر سنت عرب ها بر اين بود كه پرده تازه را بر روي پرده قديم نصب مي كردند، ليكن بعدها بر اثر سنگيني پرده ها و احتمال فروريختن كعبه اين سنت منسوخ گرديد. هزينه بافت اين پرده در زمان قصي از مردم جمع آوري مي شد تا آن كه ابوربيعه المغيرة بن عبدالله به ثروت هنگفتي دست يافت و چندين سال تمام هزينه پرده را پرداخت و از اين رو به لقب «العادل» شهرت يافت. اما پيامبر ـ ص ـ ترجيح مي داد پرده كعبه از پارچه نازك يمني بافته شود و هزينه آن را از بيت المال مسلمين مي پرداخت و در زمان خلافت عمر، او ترجيح داد كه پرده از كتان مصري ساخته شود و همه ساله پرده اي نو را دستور مي داد و پرده قديمي را در قطعات كوچكي ميان حاجيان تقسيم مي نمود. در دوران خلافت عثمان پرده كعبه هر سال در دو نوبت تعويض مي شد; يك بار در زمستان با پارچه اي حاشيه دار و يك نوبت در تابستان با پارچه كتاني. اما در عهد معاويه، او نخست پرده اي از كتان و حرير مي آويخت، ليكن بعدها پرده هاي اهدايي وي بافته شده از پارچه هاي يماني راه راه گرديد و به شيبة بن عثمان دستور داد همه ساله پيش از آويختن پرده نو پرده قديمي را پايين آورده و ديوار كعبه را با عطر خلوق خوشبو نمايد، و شيبه اقدام به توزيع قطعات پرده قديمي ميان حجاج مي نمود، و عبدالله بن عباس نيز بر كار او اعتراضي ننمود.در قرن نهم ميلادي مأمون خليفه عباسي سالي سه بار پرده كعبه را تعويض مي نمود، نخستين بار كعبه را در روز دهم محرم الحرام با پارچه حرير كه زمينه آن قرمز رنگ بود و در بار دوم در روز اول شوال كعبه را با پارچه حرير سفيد رنگ مي پوشاند. و هنگامي كه به خليفه عباسي، المتوكل، گزارش داده شد كه پرده كعبه بر اثر دست ماليدن حاجيان فرسوده مي گردد، نخست دستور داد كه كعبه را در يك زمان با دو پرده بلند، كه تا زمين مي رسيد، بپوشانند و بعدها دستور داد هر دو ماه يكبار پرده تعويض گردد. اين اهميت عباسيان به كعبه دليلي است بر تسلّط آنان بر حجاز و توجه به مسائل آن، موضوعي كه مدت ها ميان بغداد و مصر و يمن دست به دست مي گشت.در دوران ادريسي (قرن دوازهم ميلادي) پرده كعبه را عباسيان از حرير سياه بافته و از بغداد ارسال مي داشتند، ليكن در دوران ابن جبير پرده به رنگ سبز با نخ هاي طلا بوده است.در قرن سيزدهم ميلادي پادشاه مصر سلطان قلاوون عهده دار ارسال پرده كعبه گرديد. وي براي تأمين هزينه پرده دو دهكده به نام هاي بيسوس و سندبوس را كه عايدات فراواني داشته وقف نمود. عايدات اين دو دهكده كه در مصر قرار داشتند براي تأمين مخارج دو پرده; نخست پرده اي سياه براي پوشش خارجي كعبه و ديگري قرمز براي پوشش داخل كعبه به مصرف مي رسيد. افزون بر اين، پرده هاي نيز براي پوشش قبر پيامبر ـ ص ـ در مدينه منوره بافته و ارسال مي شد. هنگامي كه عثمانيان بر حجاز و سرزمين هاي مقدس مستولي شدند، سلطان سليم رنگ سياه را براي پرده كعبه انتخاب نمود و پس از وي فرزندش سلطان سليمان (در قرن شانزدهم) موقوفات فراواني را براي اين كار معين نمود، و از اين پس پرده كعبه، هرگاه كه خليفه جديدي به حكومت مي رسيد، تعويض مي شد. اما وهّابيان آنگاه كه بر مكه مستولي شدند، نخستين بار كعبه را با پارچه اي قرمز رنگ، كه از جنس عباهاي عربي بافته شده در احساء بود، پوشاندند.بورتون در پايان سخنش در اين باره مي گويد: پرده كعبه در زمان او (يعني سال 1853م.) در كارگاه بافت پارچه هاي پنبه اي در مصر كه به نام «خرنقش» مشهور بود در محله باب الشعريه قاهره بافته مي شد، اين پرده معمولا از 8 قطعه تشكيل شده است كه دو قطعه آن براي هر يك از ديوارهاي كعبه است و محل اتصال هر دو قطعه با كمربندي مطلاّ پوشيده مي شد و آنگاه زير پرده را با آستري سفيد مي پوشاندند و اين پرده به وسيله تناب هاي پارچه اي بر كعبه آويزان مي گرديد. و گفته مي شود كه هنگام بافت اين پرده، تمامي آيات قرآن بر روي آن نوشته مي شده است، ليكن در دوره اي كه بورتون شاهد آن بوده تنها آيه شريفه «إنّ اول بيت وُضع للناس للذي ببكة مباركاً و هديً للعالمين» و 7 سوره از سوره هاي قرآن، يعني سوره كهف، مريم، آل عمران، توبه، تبارك، طه، با خط «طومار» كه از درشت ترين خطوط شرقي است، نوشته مي شده; بگونه اي كه از دور قابل خواندن بوده است. اما كمربند طلايي كه گرداگرد پرده را فرا گرفته به عرض دوپا و در ارتفاع ثلث بالاي پرده قرار دارد: اين كمربند از چهار قطعه به هم دوخته تشكيل شده است. بر روي قطعه اول و دوم، آيات و اسماء جلاله خداوندي و بر روي قطعه سوم و چهارم لقب و نام پادشاه حاكم نقش بسته است، تمام اين نوشته ها و نوشته هاي پرده كعبه با نخ هايي از طلا كه از حرير قرمز است بافته شده. هنگامي كه بافت اين پرده در كارگاه خرنقش قاهره به پايان مي رسد، طي مراسمي به مسجد سيدنا الحسين ـ ع ـ در قاهره منتقل شده و در آنجا آستر زيرين آن هم دوخته مي شود و سپس آماده براي حمل به سوي مكه مي گردد.
لطفا منتظر باشید ...
