فاصله دو عمره - استفتائات ویژه حج از محضر مراجع عظام تقلید (دامت برکاتهم) نسخه متنی

فاصله دو عمره

* س ـ فاصله بين دو عمره چقدر است، و آيا اين امر اختصاص به دو عمره مفرده دارد يا در فاصله بين عمره تمتّع و مفرده هم مراعات آن لازم است و آيا در عمره نيابتى هم مراعات فاصله لازم است يا نه؟

* امام خمينى «ره»: احوط آن است كه در كمتر از يك ماه به قصد رجاء آورده شود.

* آية الله گلپايگانى «ره»: به نظر حقير فاصله بين عمرتين معتبر نيست و هر روز مى تواند عمره بجا آورد و ليكن در فاصله كمتر از ده روز كراهت دارد بلكه احتياط فاصله ده روز است و انجام عمره تمتع بعد از عمره مفرده مانع ندارد. والله العالم.

* آية الله اراكى «ره»: بين دو عمره مفرده رعايت ده روز فاصله لازم است ولى بين عمره تمتّع و عمره مفرده رعايت فاصله لازم نيست.

* آية الله فاضل: فاصله بين دو عمره مفرده عنوان شهر است و اين

اختصاص به عمره مفرده دارد و در عمره نيابتى مراعات فاصله لازم نيست.

* آية الله بهجت: اظهر عدم اعتبار فصل است بين دو عمره، اگرچه افضل در عمره دوّم اين است كه در ماه غير ماه احرام عمره اوّل و يا با فاصله ده روز بين دو احرام باشد، بلكه احد الفصلين احوط است.

* آية الله تبريزى: در صورتى كه دو عمره از خود معتمر يا از شخص ديگر باشد، نمى توان دو عمره را در يك ماه انجام داد بلكه بايد هر كدام را در يك ماه انجام بدهد، هرچند اوّلى را در آخر ماه اول و دومى را اول ماه دوم بجا آورد، و چنانچه يكى از دو عمره از خود معتمر باشد و ديگرى از غيرش يا هر دو از دو نفر ديگر غير از او باشد، مى توان هر دو را در يك ماه انجام داد، و رعايت فاصله مزبور بين عمره مفرده و عمره تمتع لازم نيست پس كسى كه عمره مفرده انجام داد مى تواند بعد از او عمره تمتع را انجام دهد هر چند در همان ماه باشد و همچنين است حال در بجا آوردن عمره مفرده بعد از فراغ از اعمال حج، ولى نمى شود عمره مفرده را بين عمره تمتع و حج انجام داد. والله العالم.

* آية الله زنجانى: فاصله انداختن بين دو عمره مفرده لازم نيست، حتى مى توان در يك روز چندين عمره مفرده انجام داد و در اين امر فرقى بين عمره اى كه براى خود انجام مى دهد و عمره نيابتى نيست، و انجام عمره مفرده در بين عمره تمتع و حج تمتع جايز نيست ولى مى توان قبل از عمره تمتع يا بعد از حج تمتع و گذشتن ايام تشريق، عمره مفرده بجا آورد.

* آية الله مكارم: در هر ماه قمرى مى تواند يك عمره مفرده بجا آورد و اگر بيش از يك عمره بجا مى آورد، به قصد رجاء و اميد مطلوبيت باشد.

* آية الله سيستانى: يك ماه هلالى است پس جايز است يك عمره را در يك ماه اگرچه در آخر آن باشد و عمره ديگر را در ماه بعدى اگر چه در اول باشد بجا آورد ولى معتبر بودن فاصله ذكر شده بين عمره مفرده و تمتع، مورد اشكال است البته حكم مختص است بصورتى كه دو عمره براى يك شخص باشد چه آن براى خود معتمر باشد يا براى شخص ديگرى باشد.

* آية الله صافى: اگر عمره مفرده را براى خودش انجام داده باشد و بخواهد مكرراً براى خودش بجا آورد يا اگر براى ديگرى بجا آورده و بخواهد دوباره براى همان شخص بجاى آورد چنانچه در همان ماهى است كه عمره اوّلى را بجاى آورده، عمره دوم را رجاءً بجاى آورد ولى در تكرار عمره بقصد اشخاص مختلف و همچنين يكى براى خودش و يكى را براى نيابت از ديگرى و نيز بين عمره مفرده و تمتع، فصل معتبر نيست. والله العالم.

* آية الله صانعى: به نظر حقير فاصله بين عمرتين معتبر نيست و هر روز مى تواند عمره بجا آورد و ليكن در فاصله كمتر از ده روز كراهت دارد بلكه احتياط فاصله ده روز است و انجام عمره تمتع بعد از عمره مفرده مانع ندارد.

* آية الله نورى: احتياطاً در فاصله كمتر از ده روز قصد رجاء كند ولى بعد از انجام عمره تمتع، تا اعمال حج را انجام نداده است نمى تواند عمره مفرده بجا بياورد.

* س ـ اگر مراعات زمان بين عمره تمتع و مفرده لازم است، تكليف كسى كه در كمتر از اين زمان عمره مفرده انجام داده و هم اكنون براى عمره تمتّع محرم شده يا مى خواهد محرم شود چيست؟

* امام خمينى «ره»: مى تواند مُحرم شود به احرام عمره تمتع.

* آية الله گلپايگانى «ره»: جواب اين مسأله مانند جواب مسأله قبل است. والله العالم.

* آية الله اراكى «ره»: اعتبار فصل اختصاص دارد به عمرتين مفردتين نه بين عمره مفرده و تمتع.

* آية الله فاضل: تكليف مشخص شد ولى كسى كه در اشهر حج، عمره مفرده انجام داده باشد و سپس بخواهد حج تمتع انجام دهد مى تواند آنرا عمره تمتع قرار دهد.

* آية الله بهجت اشكالى ندارد.

* آية الله تبريزى: حكم اين مسأله از جواب مسأله سابق ظاهر مى شود. والله العالم.

* آية الله زنجانى: اين مسأله با توجه به جواب سؤال قبل، موضوع ندارد ولى بايد دانست كه كسى كه در ماههاى حج عمره مفرده انجام داده است مى تواند آن را به عمره تمتّع مستحبى تبديل كند و پس از آن حج تمتع بجا آورد ولى تبديل آن به عمره تمتع واجب، جايز نيست.

* آية الله مكارم: از جواب بالا روشن شد.

* آية الله سيستانى: اگر در ماه ذيحجه عمره مفرده انجام دهد مى تواند در مكه بماند تا روز ترويه يعنى هشتم ماه ذيحجه به قصد انجام حج كه در اين صورت عمره مفرده اى كه انجام داده عمره تمتع بحساب

مى آيد و بعد از آن بايد حج تمتع بجا آورد.

* آية الله صافى: گذشت كه بين عمره مفرده و تمتع، فصل زمانى معتبر نيست. والله العالم.

* آية الله صانعى: جواب اين مسأله مانند جواب مسأله قبل است.

* آية الله نورى: فرقى بين عمره نيابتى و غير آن نيست ولى اگر نيابت از دو نفر باشد فاصله لازم نيست.

خارج شدن از شهر مكه، پس از عمره تمتع

* س ـ آيا خدمه كاروانها براى مهيّا كردن جاى حجاج مى توانند قبل از روز عرفه به عرفات يا منا بروند و به مكه برگردند؟

* امام خمينى «ره»: بنابر احتياط واجب نمى توانند از مكه خارج شوند مگر در مورد ضرورت و در اين صورت بايد براى حج محرم شوند و بيرون بروند، بلى اگر احرام براى آنان حرجى باشد و رفتن به عرفات و منا بر آنان ضرورت دارد مى توانند بدون احرام به آنجا بروند.

* آية الله گلپايگانى «ره»: اگر عمره تمتع بجا آورده اند بنابر احتياط واجب نبايد از مكه خارج شوند مگر ضرورت داشته باشند و در اين موقع به احرام حج محرم شده و خارج شوند مگر آن كه احرام براى آنها حرجى باشد كه بدون احرام مى توانند بروند. والله العالم.

* آية الله اراكى «ره»: احوط اين است كه تا از حج فارغ نشده است از مكه معظّمه خارج نشود مگر اين كه بعد از احلال از عمره تمتع در مكه به

احرام حج محرم شود و با همان احرام باقى اعمال حج را بجا آورد.

* آية الله فاضل: با اطمينان به امكان برگشتن به مكه مى توانند.

* آية الله بهجت: در صورتى كه اعمال حج تفويت نشود مانعى ندارد، يعنى اگر مى تواند خارج شود و برگردد و به اعمال حج برسد، يا با احرام خارج شود و در وقت عمل برگردد و اعمال را بجا آورد خارج شدن مانع ندارد.

* آية الله تبريزى: اشخاص مزبور به قصد عمره مفرده محرم شوند و بعد از اتمام عمره تا ماه تمام نشود مى توانند به خارج مكه تردد كنند و مجزى از عمره تمتع است ولى اگر براى عمره تمتع محرم شده اند خروج از مكه جايز نيست مگر در موارد ضرورت كه تفصيل آن را در مناسك مسأله 158 بيان نموديم و در اين موارد از مكه احرام مى بندد و براى رفع حاجت خارج مى گردد و پس از رفع حاجت با همان احرام وارد مكه مى شود و به عرفات مى رود. والله العالم.

* آية الله زنجانى: خروج از مكه به حدود نزديك آن جايز است بنابر اين خروج به منا جايز مى باشد ولى خروج به عرفات اشكال دارد. و در صورت لزوم بايد به احرام حج محرم شده و از مكه خارج شوند، و اگر با احرام خارج شدن حرجى باشد مى توانند بدون احرام از مكه خارج شوند.

* آية الله مكارم: براى خدمه كاروانها جايز است براى انجام كارهاى لازم به عرفات يا جدّه و مانند آن بروند و اگر محرم شدن موجب مشقت است مى توانند آنرا ترك كنند.

* آية الله سيستانى: در صورت مفروض كه بيرون رفتن آنها براى انجام

كار است و ترس فوت حج نيست اظهر، جواز بيرون رفتن آنها بدون احرام است.

* آية الله صافى: در فرض سؤال كه خروج از مكه ضرورت دارد اشخاص مذكور اگر عمره تمتع انجام داده اند بايد محرم به احرام حج شوند و با حال احرام از مكه خارج شوند بلى اگر انجام كارها در خارج مكه با داشتن لباس احرام حرجى باشد مى توانند بدون احرام خارج شوند. والله العالم.

* آية الله صانعى: مى توانند از مكه خارج شوند هر چند احتياط در ترك است.

* آية الله نورى: خروج از مكه بعد از عمره تمتع جايز نيست مگر در مورد ضرورت كه در اين صورت هم بايد محرم شوند به احرام حج، و خارج شوند و برگردند بلى اگر احرام براى آنها حرجى باشد و رفتن به عرفات و منا بر آنان ضرورت دارد مى توانند بدون احرام به آنجا بروند.

* س ـ آيا در فاصله بين اتمام عمره تمتع و احرام حج تمتّع مى توان از شهر مكه خارج شد و در صورتى كه عمداً يا جهلا يا سهواً از مكه خارج شود تكليف چيست؟

* امام خمينى «ره»: خروج از مكه بعد از عمره تمتع جايز نيست على الأحوط.

* آية الله گلپايگانى «ره»: خروج از مكه جايز نيست و تفصيل آن در مناسك مرقوم است.

* آية الله اراكى «ره»: احوط آن است كه تا از حج فارغ نشده از مكه

معظمه خارج نشود مگر آن كه بعد از احلال عمره تمتع در مكه به احرام حج و بيرون رود و مراجعت نمايد با همان احرام و باقى اعمال را بجا آورد، و هر گاه خروج از مكه ضرورت داشته باشد و خروج از مكه با احرام براى او حرجى باشد مى تواند بدون احرام بيرون رود و در صورتى كه همان ماه برگردد عمره اولى كافى است و در هر صورت اگر بدون احرام هم خارج شود اگر در همان ماه برگردد به حج ضرر نمى زند، بلى اگر در همان ماه برنگردد بايد در ميقات به احرام عمره تمتع رجاءاً مُحرم شود و باقى اعمال عمره را بجا آورد و بعد حج بجا آورد.

* آية الله فاضل: اگر اطمينان داشته باشد كه خارج شدن مانع از انجام حج نخواهد شد مانعى ندارد.

* آية الله بهجت: جواب، همان جواب سؤال اوّل است.

* آية الله تبريزى: در فاصله بين عمره تمتع و احرام حج تمتع نمى توان از شهر مكه خارج شد و در صورتى كه انسان پس از انجام عمره بدون احرام از مكه خارج شد، چنانچه برگشتن به مكه پيش از گذشتن يك ماه از انجام عمره باشد، در اين صورت بايد بدون احرام به مكه برگشته و از مكه احرام بسته و به سوى عرفات برود و چنانچه بازگشت وى به مكه پس از گذشتن يك ماه باشد در اينصورت لازم است عمره را دوباره انجام دهد. والله العالم.

* آية الله زنجانى: خروج از شهر مكه و حدود نزديك آن در فاصله بين اتمام عمره تمتّع و احرام حج تمتع جايز نيست مگر در صورت حاجت و در اين صورت نيز بايد به احرام حج محرم گردد و اگر با احرام خارج

شدن براى وى حرجى باشد مى تواند بدون احرام خارج شود، و در فرضى كه خروج از مكه جايز نبود اگر با علم و عمد از مكه خارج شود بنابر احتياط واجب عمره تمتعش باطل مى شود و اگر جهلا يا سهواً از مكه خارج شود به عمره و حج او ضررى نمى زند. و در هر حال چنانچه پس از گذشتن يك ماه از خروج از مكّه برگردد لازم است با احرام وارد شود و گرنه، چنانچه يك ماه از بيرون آمدن از احرام عمره تمتعش گذشته باشد بنابر احتياط واجب بايد در ميقات يا تنعيم و مانند آن از حدود خارجى حرم رجاءاً مُحرم شده و ساير اعمال را رجاءاً انجام دهد ولى اگر از بيرون آمدن از عمره تمتعش يك ماه نگذشته باشد چنانچه با علم و عمد از مكه خارج شده باشد بنابر احتياط واجب بايد رجاءاً در ميقات يا تنعيم و مانند آن مُحرم شده و ساير اعمال را رجاءاً انجام دهد، ولى اگر جهلا يا سهواً خارج شده جايز نيست مُحرم شود.

* آية الله مكارم: اگر در همان ماه قمرى برگردد چيزى بر او نيست و چنانچه از ميقات بگذرد و در ماه بعد برگردد (مثلا در ذى القعده به مدينه رفت و در ذى الحجه برگشت) بايد دوباره محرم شود و عمره بجا آورد و همان عمره تمتع او حساب مى شود و براى عمره سابق احتياطاً يك طواف نساء بجا آورد.

* آية الله سيستانى: در صورتى كه بيرون رفتن از مكه جهت انجام كارى هرچند غير ضرورى باشد و ترس فوت حج نباشد مى توان از مكه بدون احرام خارج شد.

* آية الله صافى: چنانچه از پاسخ سؤال قبلى دانسته شد كسى كه عمره تمتع انجام داده جايز نيست بدون ضرورت از مكه خارج شود و در

صورت ضرورت بايد با احرام حج خارج شود، ولى اگر بدون احرام خارج شده در صورتى كه عالم به مسأله بوده، معصيت كرده و بايد توبه كند و اگر جهلا يا سهواً خارج شده گناهى نكرده، ولى در تمام صور ضررى به حج او نمى زند. والله العالم.

* آية الله صانعى: مى توان هر چند خلاف احتياط است و به هر حال اگر بيرون رفت مضر به عملش نمى باشد.

* آية الله نورى: خروج از مكّه بعد از عمره تمتع جايز نيست على الأحوط و اگر معصيت كرد و خارج شد و يا سهواً خارج شد و يا جهلا، اگر با احرام حج به عرفات برود حج او صحيح است.

* س ـ كسى كه از طرف ديگرى در حج نايب است، و بين عمره تمتع و حج تمتع از شهر مكه بيرون رفته، آيا ضررى به نيابت او مى زند يا نه؟

* آية الله فاضل: در صورت اطمينان به برگشت به مكه ضررى به نيابت نمى زند بلكه اگر رفتن و خارج شدن حرام باشد ليكن حج از نايب واقع شود مانعى ندارد.

* آية الله بهجت: از جواب دو سؤال قبل معلوم مى شود.

* آية الله تبريزى: كار حرامى انجام داده ولى به نيابت او ضررى نمى زند. والله العالم.

* آية الله زنجانى: اگر به دستورى كه در مسأله پيش گفته شد عمل كند ضررى به نيابت او نمى زند.

* آية الله مكارم: چنانچه به وظيفه اش كه در مسأله قبل گذشت عمل كند به نيابت او ضررى نمى زند.

* آية الله سيستانى: فرقى بين نايب و غير آن در حكم مذكور در پاسخ قبل نيست.

* آية الله صافى; آية الله صانعى: مضرّ به نيابت او نيست. والله العالم.

* آية الله نورى: ضررى به نيابت او نمى زند هر چند كه مرتكب معصيت شده است.