لطفا منتظر باشید ...
3. كشت و درو;
سومين تفاوت دنيا و آخرت اين است كه اينجا خانه كشت كردن و تخم پاشيدن است و آنجا خانه بهره بردارى و درو كردن. در آخرت، عمل نيست، مقدّمه نيست، هر چه هست محصول و نتيجه است، مانند روزى است كه نتيجه امتحانات دانش آموزان اعلام مى گردد. اگر دانش آموزى در وقت امتحان اعلام كند كه به من مهلت درس خواندن بدهيد و يا در وقت اعلام نتيجه تقاضا كند كه اكنون از من بپرسيد تا جواب دهم، پاسخى كه دريافت مى دارد اين است كه وقت امتحان گذشته و اكنون وقت نمره دادن است. انبياء كه فرياد مى كنند: اى مردم به عمل صالح بپردازيد و ذخيره اى براى خانه واپسين خويش تهيه كنيد براى اين است كه زمان عمل محدود است.اميرالمؤمنين على (عليه السلام) مى فرمايد:
و اِنَّ الْيَوْمَ عَمَلٌ وَ لاحِسابَ وَ غَداً حِسابٌ وَ لاعَمَلَ. (2)
امروز، كار است و محاسبه نيست و فردا محاسبه است و كار نيست.
در جاى ديگر مى فرمايد:
عِبادَ اللّهِ! اَلاْنَ فَاعْمَلوا وَ الاَلْسُنُ مُطْلَقَةٌ، وَ الاَْبْدانُ صَحيحَةٌ، وَ الاَْعْضاءُ لَدْنَةٌ، وَ الْمُنْقَلَبُ فَسيحٌ. (3)
اى بندگان خدا هم اكنون كه زبان ها آزاد و بدن ها سالم است و اعضاء فرمان مى برد و ميدان فعاليت باز است بكوشيد.
[ 1ـ فصلت / 21.
2ـ نهج البلاغه، خطبه 42 .
3ـ نهج البلاغه، خطبه 187.
]
يعنى بدن وسيله فعاليت وكار توست، پيش از آنكه از تو گرفته شود و متلاشى گردد، با آن كار كن، كارى كه به حال تو سودمند باشد.
آن زمان كه مهلت سپرى مى گردد و به فرمان خداى توانا، روح از بدن آهنگ جدايى ساز مى كند، ديگر كار از دست شده است، در آن موقع هر چه فرياد كنى كه مرا برگردانيد تاكار نيكى انجام دهم پاسخى كه مى شنوى اين است كه: «ممكن نيست». اگر اتصال ميوه كال جدا شده از درخت، به درخت، و از سر گرفتن وضع سابق و شيرين شدن آن، ممكن باشد مراجعه به دنيا ممكن است، ولى قانون آفرينش جز اين است.
چه زيباست جمله اى كه رسول اكرم (صلى الله عليه وآله) در اين باره فرموده است:
اَلْدُّنْيا مَزْرَعَةُ الآخِرَةِ. (1)
دنيا كشتگاه آخرت است.
در اين حديث، مجموع دوره وجود انسان به دوره سال تشبيه شده و هر يك از دنيا و آخرت به يكى از دو فصل سال تشبيه شده است، دنيا فصل كشت كردن، و آخرت فصل محصول برداشتن است.
