پيامبران صاحب شريعت
پيامبران به طور كلّى دو دسته اند: يك دسته اقلّيت اند كه مستقلا به خود آنها يك سلسله قوانين و دستورات وحى شده است و مأموريّت يافته اند آن قوانين را به مردم ابلاغ و مردم را بر اساس آن قوانين و دستورات هدايت نمايند. اين پيغمبران در اصطلاح قرآن به نام «اولى العزم» خوانده مى شوند. ما دقيقاً نمى دانيم كه پيغمبران اولى العزم چند نفر بوده اند، خصوصاً با توجّه به اينكه قرآن كريم تصريح مى كند كه فقط داستان بعضى پيامبران را بازگو كرده است ـ اگر قرآن داستان همه پيامبران را بازگو كرده بود ولااقل اگر مدّعى مى شد كه پيغمبران مهم همه در قرآن بازگو شده اند، ممكن بود عدّه پيغمبران اولى العزم از روى آنچه در قرآن بازگو شده است دانسته شود ـ ولى اينقدر مى دانيم كه نوح و ابراهيم و موسى و عيسى و خاتم الانبياء (صلوات اللّه عليه و عليهم) پيامبران اولى العزم و صاحب شريعت بوده اند و به هر يك از اين ها يك سلسله دستورها و قوانين وحى شده است كه به مردم ابلاغ و مردم را بر اساس آن قوانين تربيت كنند.
دسته دوم پيامبرانى هستند كه از خودْ شريعت و قوانينى نداشته اند، بلكه مأمور تبليغ و ترويج شريعت و قوانينى بوده اند كه در آن زمان وجود داشته است. اكثريّت پيامبران از اين گروه مى باشند; مثلا هود و صالح و لوط و اسحاق و اسماعيل و يعقوب و يوسف و يوشع و شعيب وهارون و زكريّا و يحيىاز اين دسته اند.