توحيد در عبادت
مراتب سه گانه اى كه در بالا گفته شد توحيد نظرى و از نوع شناختن است; امّا توحيد در عبادت، توحيد عملى و از نوع «بودن» و «شدن» است. آن مراتب توحيد، تفكّر و انديشه راستين است و اين مرحله از توحيد «بودن» و «شدن» راستين. توحيد نظرى بينش كمال است و توحيد عملى جنبش در جهت رسيدن به كمال. توحيد نظرى پى بردن به «يگانگىِ» خداست و توحيد عملى «يگانه شدن» انسان است. توحيد نظرى «ديدن» است و توحيد عملى «رفتن».جايگاه و اهميت توحيد نظرى;
پيش از آنكه توحيد عملى را شرح دهيم لازم است نكته اى را در باره توحيد نظرى تذكر دهيم. [ و آن اينكه ] انسانيّت انسان در گرو شناخت خداوند است، زيرا كه شناخت انسان، از انسان جدا نيست بلكه اصلى ترين و گرامى ترين بخش وجود اوست. انسان به هر اندازه به هستى و نظام هستى و مبدأ و اصل هستى شناخت پيدا كند، انسانيّت ـ كه نيمى از جوهرش علم و معرفت و شناختن است ـ در او تحقّق يافته است.از نظر اسلام، خصوصاً از نظر معارف مذهب شيعه، جاى كوچكترين شكّ و ترديدى نيست كه درك معارف الهى قطع نظر از آثار عملى و اجتماعى مترتّب بر آن معارف، خود هدف و غايت انسانيّت است.