استحباب عمره مفرده - مناسک حج همراه با حواشی مراجع معظم تقلید نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

مناسک حج همراه با حواشی مراجع معظم تقلید - نسخه متنی

بعثه مقام معظم رهبری

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

5ـ در هر شبانه روز ده مرتبه طواف نمودن(1) ; در اول شب سه طواف ، و در آخر شب سه طواف ، و پس از دخول صبح دو طواف ، و بعدازظهر دو طواف .

6ـ هنگام توقف در مكه بعدد ايام سال يعنى سيصد و شصت مرتبه طواف نمايد و اگر اين مقدار نشد پنجاه و دو مرتبه و اگر آن هم ميسور نشد هر مقدارى كه بتواند .

7ـ به خانه كعبه داخل شود(2) خصوصاً كسى كه سفر اول او است و مستحب است قبل از دخول غسل بنمايد و در وقت داخل شدن بگويد :

« أللَّهُمَّ إنَّكَ قُلْتَ وَمَنْ دَخَلَهُ كانَ آمِناً فَآمِنِّي مِنْ عَذابِ النَّارِ » .

پس دو ركعت نماز بين دو ستون بر سنگ قرمز بگزارد . در ركعت اول بعد از حمد ، « حم سجده » و در ركعت دوم بعد از حمد ، پنجاه و پنج آيه از ساير جاهاى قرآن بخواند .

8ـ دوركعت نماز خواندن درهريك ازچهار زاويه كعبه و بعد از نماز اين دعا را بخواند:

[1ـ آية الله مكارم : ولى در مواقعى كه ازدحام جمعيت براى طواف واجب است بهتر است طوافهاى مستحب را ترك كنند و مجال را به كسانى كه طواف واجب دارند بدهند .

2ـ آية الله مكارم : اينگونه امور در حال حاضر معمولاً امكان ندارد و هرگاه كسى نيّت آن را داشته باشد خداوند به لطفش به او ثواب آن را مى دهد .
]

« أللَّهُمَّ مَنْ تَهَيَّأ أوْ تَعَبَّأ أوْ أعَدَّ أوِ اسْتَعَدَّ لِوِفادَة إلى مَخْلُوق رَجاءَ رِفْدِهِ وَجائِزَتِهِ وَنَوافِلِهِ وَفَواضِلِهِ فَاِلَيْكَ يا سَيِّدِي تَهْيِئَتِي وَتَعْبِئَتِي وَإعْدادي وَاسْتِعْدادي رَجاءَ رِفْدِكَ وَنَوَافِلِكَ وَجائِزَتِكَ ، فَلا تُخَيِّبِ الْيَوْمَ رَجائِي يا مَنْ لا يَخِيبُ عَلَيْهِ سائِلٌ وَلا يَنْقُصُهُ نائِلٌ فَاِنِّي لَمْ آتِكَ الْيَوْمَ بِعَمَل صَالِح قَدَّمْتُهُ وَلا شَفاعَةِ مَخْلُوق رَجَوْتُهُ وَلكِنِّي أتَيْتُكَ مُقِرّاً بِالظُّلْمِ وَالاْساءَةِ عَلى نَفْسِي فَاِنَّهُ لا حُجَّةَ لِي وَلا عُذْرَ فأسْأَلُكَ يا مَنْ هُوَ كَذلِكَ أنْ تُصَلِّي عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ وَتُعْطِيَنِي مَسْأَ لَتِي وَتَقْلِبَني بِرَغْبَتي وَلا تَرُدَّنِي مَجْبُوهاً مَمْنُوعاً وَلا خائِباً يا عَظِيمُ يا عَظِيمُ يا عَظِيمُ أرْجُوكَ لِلْعَظِيمِ ، أسْأَ لُكَ يا عَظِيمُ أنْ تَغْفِرَ لِيَ الذَّنْبَ الْعَظِيمَ لا إلهَ إلاّ أَ نْتَ » .

و مستحب است هنگام خروج از كعبه سه مرتبه « اللهُ أكْبَرُ » بگويد پس بگويد :

« أللَّهُمَّ لا تَجْهَدْ بَلاءَنَا رَبَّنا وَلا تُشْمِتْ بِنا أعْداءَنا فَاِنَّكَ أنْتَ الضَّارُّ النَّافِعُ » .

بعداً پائين آمده و پله ها را دست چپ قرار داده كعبه را استقبال نمايد و نزد پله ها دو ركعت نماز بخواند .

استحباب عمره مفرده

طواف وداع

[م ـ] بدان كه براى كسى كه مى خواهد از مكه بيرون رود مستحب است طواف وداع نمايد ، و در هر شوطى حجرالاسود و ركن يمانى را در صورت امكان استلام نمايد و چون به
[1ـ آية الله فاضل : ميزان تبدّل عنوان ماه در فاصله دو عمره است ولى بين عمره مفرده و عمره تمتّع فاصله اعتبار ندارد .]
آية الله مكارم : در هر ماه قمرى يك عمره مشروع است و زايد بر آن بايد بقصد رجاء بجا آورده شود .

2ـ آية الله صانعى : مستحب .

3ـ آية الله صانعى : بلكه كمتر از 10 روز .

4ـ آية الله صانعى : گرچه فصل مطلقاً معتبر نمى باشد .

در صورت حج افراد و عمره مفرده ذكر شد(5) .5ـ نظر آيات عظام در اين مسأله ذيل مسأله 194 و 173 گذشت .

مستجار رسد مستحباتى كه قبلاً براى آن مكان ذكر شد بجا آورد و آنچه خواهد دعا نمايد بعداً حجرالاسود را استلام نموده و شكم خود را به خانه كعبه بچسباند يك دست را بر حَجَر و دست ديگر را به طرف درب گذاشته و حمد و ثناى الهى نمايد و صلوات بر پيغمبر و آل او بفرستد و اين دعا را بخواند :

« أللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد عَبْدِكَ وَرَسُولِكَ وَنَبِيِّكَ وَاَمِينِكَ وَحَبِيبِكَ وَنَجِيِّكَ وَخِيَرَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ ، أللَّهُمَّ كَما بَلَّغَ رِسالاتِكَ وَجاهَدَ في سَبِيلِكَ وَصَدَعَ بِأَمْرِكَ وَاُوذِي في جَنْبِكَ وَعَبَدَكَ حَتّى أتاهُ الْيَقِينُ ، أللَّهُمَّ أقْلِبْني مُفْلِحاً مُنْجِحاً مُسْتَجاباً بِأفْضَلِ ما يَرْجِعُ بِهِ أحَدٌ مِنْ وَفْدِكَ مِنَ الْمَغْفِرةِ وَالْبَرَكَةِ وَالرَّحْمَةِ وَالرِّضْوانِ وَالْعافِيَةِ » .

و مستحب است وقت بيرون آمدن از باب حناطين كه مقابل ركن شامى است بيرون رود و از خداوند متعال توفيق مراجعت را بطلبد و وقت بيرون رفتن يكدرهم خرما خريده و آن را بر فقراء تصدق نمايد .

مسائل متفرقه

[م ـ] در وقتى كه در « مسجد الحرام » يا « مسجد النبى » نماز جماعت منعقد شد ، مؤمنين نبايد از آنجا خارج شوند(1) و بايد از جماعت تخلف نكنند و با ساير مسلمين به جماعت نماز بخوانند(2) .

[1ـ آية الله غروى : در صورتيكه تقيه آن را ايجاب كند .

2ـ آية الله خويى، آية الله تبريزى : بلى نماز مجزى است در صورتى كه قرائت حمد و سوره را خود براى خود آهسته انجام دهد ، و در نماز جمعه بعد از فراغ از آن با آنها نماز ظهر را اعاده كند .]
آية الله سيستانى : جايز است كه نماز پشت سر آنها خوانده شود ولى بايد اگر مأموم مى تواند بصورت آهسته براى خود قرائت كند و الاّ در ذهن و نفس خود بخواند و اگر نماز جمعه باشد بعد از آن ظهر را بخواند.

آية الله گلپايگانى : نماز با عامّه در حال ضرورت بى اشكال است و در غير حال ضرورت شركت در جماعت آنان خوب است لكن با تمكّن نماز را با شرايط كامل اعاده كند . ( آداب و احكام حج، مسأله 1025 ) .

آية الله صافى : نماز با عامّه در حال ضرورت بى اشكال است و در غير حال ضرورت شركت در جماعات آنان اگر موجب تأليف قلوب آنها و دفع اتّهام به شيعه باشد خوب است و اعاده آن لازم نيست اگر چه موافق با احتياط است و خروج از مسجد در هنگام اقامه جماعات و يا ايستادن و شركت نكردن شايسته نيست بلى اگر ضرورتى ايجاب كند مانع ندارد . (آداب و احكام حج) .

آية الله بهجت : اگر كار ضرورى ندارند خارج نشوند و خوب است شركت كنند .

[م ـ] سجده نمودن بر تمام اقسام سنگها چه مرمر باشد يا سنگهاى سياه معدنى يا سنگ گج و آهك قبل از آنكه پخته شود جايز است
(1) . و سنگهايى كه در « مسجد الحرام » از اين قبيل است سجده بر آنها اشكال ندارد و همينطور در « مسجد رسول الله (صلى الله عليه وآله) » .
[م ـ] تخيير بين قصر و اتمام در مكه و مدينه اختصاص(4) به مسجد الحرام و مسجد
[1ـ آيات عظام خامنه اى، بهجت، فاضل : بلكه به گچ و آهك پخته و آجر و كوزه گلى و مانند آن هم مى شود سجده كرد.]
آية الله غروى : پخته شدن مانع از صدق ارض و اجزاى آن نيست .

آية الله سيستانى : بلكه بعد از پخته شدن نيز جايز است .

(3)2ـ آية الله فاضل: اگر خلاف تقيه ولو تقيّه مداراتى است نماز را به جماعت نخوانند.

آية الله غروى : در صورتى كه تقيه ايجاب كند .

3ـ آيات عظام اراكى ، گلپايگانى ، صافى : در صورتى كه مفسده داشته باشد .

آية الله مكارم : نماز جماعتهاى كاروانى و بزرگ اشكال دارد ولى نماز چند نفرى اشكال ندارد .

آية الله بهجت : برگزار نمودن نماز جماعت در هتلها و مسافر خانه ها در مكّه و مدينه مانعى ندارد اگر مستلزم مفسده نباشد .

آية الله سيستانى : اگر خلاف تقيه نباشد اشكال ندارد ولى شركت در جماعت مسلمين بهتر است .

و مى توانند در جماعت ساير مسلمين در مساجد شركت كنند و نماز را به جماعت بخوانند .

4ـ آية الله سيستانى: در تمامى دو شهر مكّه و مدينه با توسعه اى كه پيدا شده است تخيير جارى است.

آيات عظام گلپايگانى ، خامنه اى ، فاضل ، مكارم ، صافى، نورى : مى تواند در تمامى دو شهر مكه و مدينه نماز را تمام بخواند و اختصاص به مسجد الحرام و مسجد النبى ندارد .

آية الله تبريزى : در همه مكه و مدينه قديم مى تواند قصر و تمام بخواند . ( استفتائات ، س 129 ) .

آية الله خويى : ظاهراً اختصاص ندارد بلكه اين حكم در شهر قديمى مكه و مدينه جارى است . ( منهاج الصالحين، مسأله 925 ) . ] قيد قديمى در منهاج نيست بلكه در استفتائات و در بعض مناسك مذكور است [ .

نظر ساير آيات عظام در مناسك نيست. به رسائل عمليه آنان مراجعه شود .

آية الله بهجت : مسافر مى تواند در مسجد الحرام و مسجد پيغمبر صلى الله عليه وآله و ... نمازش را تمام بخواند و احتياط در اين است كه نماز را شكسته بخواند ولى اگر بخواهد در جايى كه اوّل جز و اين مسجد نبوده و بعد به اين مساجد اضافه شده نماز بخواند احتياط واجب آن است كه شكسته بخواند .

آية الله صانعى : اختصاص ندارد و در تمام مكه و مدينه جارى است .

النبى دارد و در تمام مكه و مدينه جارى نيست بلى اختصاص به مسجد اصلى ندارد و درجاهاى توسعه داده شده مسجد هم جارى است هرچند احتياط اقتصار بر مسجد اصلى است پس در تمام مسجد فعلى مسافر مى تواند نماز را تمام بخواند همانطور كه مى تواند شكسته بخواند .

[م ـ] در تقصيرهايى كه در عمره تمتع كرده است احتياط واجب(1) آن است كه گوسفند يا غير آن را در مكه سر ببرد ، و اگر در حج تقصير كرد در منى سر ببرد ، و اگر ترك كرد آن را و برگشت به محل خود ، در محل خود بكشد و صدقه بدهد(2) .[م ـ] كسى كه در ميقات يا محاذى آن يا جاى ديگرى كه تكليف اقتضاء مى كرد محرم شد نمى تواند احرام خود را بهم بزند و مُحل شود براى رفتن به مدينه منوره يا براى مقصد ديگرى ، و اگر لباس احرام را هم بكند و قصد بيرون آمدن از احرام را بكند احرامش بهم نمى خورد ، و آنچه بواسطه احرام بر او حرام شده حلال نمى شود ، و اگر كارى كه موجب كفاره است بجا آورد بايد كفاره بدهد .

[1ـ آية الله مكارم : احتياط مستحب آن است . . . .]
آية الله خامنه اى : محل ذبح كفاره صيد در عمره مكه است و در حج منى است و احتياط آن است كه در ديگر كفارات نيز به همين نحو عمل كنند .

آية الله فاضل: احتياط اين است كه كفّاره محرمات احرام عمره در مكّه ذبح شود و كفّاره محرمات احرام حج در منى، ولى فعلا كه گوشت آن در آن دو مكان مصرف فقراى مؤمن نمى شود ذبح در وطن جايز بلكه مطابق احتياط است تا به مصرف فقراى مؤمن برسد.

آية الله گلپايگانى ، آية الله صافى : در صورت تمكّن بايد كفارات در احرام عمره را . . . . ( آداب و احكام حج ، ص 172 ) . و در صورت عدم تمكّن مالى يا پيدا نشدن فقير مؤمن در بلد خود يا جاى ديگر ذبح كند .

2ـ آيات عظام خويى ، بهجت ، تبريزى : جاى كشتن كفاره شكار در احرام عمره ، مكه مكرمه است و جاى كشتن كفاره شكار در احرام حج ، منى است . كفاره اى كه بر محرم براى غير از شكار واجب شده است ، اظهر اين است كه مى تواند كشتنش را تا بازگشت از حج تأخير انداخته و هرجا بخواهد بكشد . و بهتر اين است كه كفاره را در حج ، خود بكشد .

آية الله سيستانى : و جاى كُشتن كفاره واجب شده به علت شكار در عمره مفرده مكّه مكرّمه مى باشد و جاى كفاره واجب شده به علّت شكار در احرام حج يا عمره تمتع منى مى باشد ، و همچنين است بنابر احتياط كفاره واجب شده به علت ساير محرمات احرام غير شكار . ( مناسك ، مسأله 283 ) . و اگر آن را از روى عذر و يا بدون عذر در منى نكشت تا آنكه برگشت ، بنابر اظهر جايز است آن را در هرجا خواست بكُشد . ( مناسك ، مسأله 284 ) .

آية الله گلپايگانى ، آية الله صافى : در صورت امكان نايب بگيرد تا از طرف او در مكه يا منى ذبح شود .

/ 108